J.V Stalin: Το προβλημα των ταξικων αγωνων του προλεταριατου*

Το ίδιο λαθεμένη είναι η θέση του Υμπέρ-Ντρο για τους ταξικούς αγώνες του προλεταριάτου στις καπιταλιστικές χώρες, τον χαρακτήρα και τη σημασία τους. Από τον λόγο του Υμπέρ-Ντρο στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας προκύπτει ότι η πάλη της εργατικής τάξης, οι αυθόρμητες συγκρούσεις της με τους καπιταλιστές έχουν βασικά μόνο αμυντικό χαρακτήρα, ότι η καθοδήγηση αυτής της πάλης από μέρους των κομμουνιστικών κομμάτων πρέπει να γίνεται μόνο μέσα στο πλαίσιο των ρεφορμιστικών συνδικάτων που υπάρχουν.

Είναι σωστό αυτό; Όχι, είναι λάθος. Το να υποστηρίζεις κάτι τέτοιο, σημαίνει ότι σέρνεσαι στην ουρά των γεγονότων. Ο Υμπέρ-Ντρο ξεχνά ότι η πάλη της εργατικής τάξης διεξάγεται τώρα πάνω στη βάση μιας σταθεροποίησης που κλονίζεται, ότι οι αγώνες της εργατικής τάξης έχουν συχνά χαρακτήρα μαχητικών αντιπαραθέσεων, αντεπιθέσεων και άμεσης επίθεσης ενάντια στους καπιταλιστές. Ο Υμπέρ-Ντρο δεν βλέπει τίποτα το καινούργιο στους αγώνες της εργατικής τάξης της τελευταίας περιόδου. Δεν βλέπει τέτοια γεγονότα όπως είναι η γενική απεργία στο Λοτζ, οι οικονομικές απεργίες για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε Γαλλία, Τσεχοσλοβακία, Γερμανία, η ισχυρή κινητοποίηση των προλεταριακών δυνάμεων στη Γερμανία στους αγώνες των μεταλλουργών ενάντια στο λοκ-άουτ κλπ., κλπ.

Τι δείχνουν αυτά και άλλα παρόμοια γεγονότα, τι υποδεικνύουν; Ότι στα σπλάχνα των καπιταλιστικών χωρών ωριμάζουν οι προϋποθέσεις για νέα επαναστατική έξαρση του εργατικού κινήματος. Και αυτό ακριβώς είναι το καινούργιο στοιχείο που δεν βλέπουν, δεν παρατηρούν οι Υμπέρ-Ντρο και Σέρρα και δεν θα το παρατηρήσουν ποτέ σύντροφοι που συνήθισαν να βλέπουν πίσω και όχι μπροστά.

Και τι σημαίνει να κοιτάς πίσω και όχι μπροστά; Σημαίνει να σέρνεσαι στην ουρά των γεγονότων, να μη βλέπεις το καινούργιο στις εξελίξεις και να αιφνιδιάζεσαι. Σημαίνει να αρνείσαι τον καθοδηγητικό ρόλο των κομμουνιστικών κομμάτων στο εργατικό κίνημα. Αυτό ακριβώς προκάλεσε την αποτυχία της καθοδήγησης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας κατά την επανάσταση του 1923. Συνεπώς, όποιος δεν θέλει να επαναλάβει τα λάθη του 1923, πρέπει να αφυπνίζει τη σκέψη των κομμουνιστών και να τους προτρέπει να βαδίζουν εμπρός, πρέπει να προετοιμάζει τις μάζες για τους επερχόμενους αγώνες, πρέπει να πάρει κάθε μέτρο που θα διασφαλίζει ότι δεν θα μείνουν τα κομμουνιστικά κόμματα στην ουρά των γεγονότων και η εργατική τάξη δεν θα αιφνιδιαστεί.

Είναι πολύ παράξενο, ότι ο Υμπέρ-Ντρο και ο Σέρρα τα ξεχνούν αυτά.

Στην περίοδο των αγώνων του Ρουρ, οι Γερμανοί κομμουνιστές διαπίστωσαν το γεγονός ότι οι ανοργάνωτοι εργάτες αποδείχτηκαν πιο επαναστάτες από τους οργανωμένους. Αυτό έκανε τον Υμπέρ-Ντρο να αγανακτήσει και να ισχυρίζεται ότι τέτοιο πράγμα δεν μπορούσε να συμβεί. Παράξενο! Γιατί δεν μπορούσε να συμβεί; Στο Ρουρ υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο εργάτες. Από αυτούς είναι οργανωμένοι σε συνδικάτα περίπου διακόσιες χιλιάδες. Τα συνδικάτα διοικούνται από γραφειοκράτες-ρεφορμιστές, που είναι συνδεδεμένοι με κάθε τρόπο με την καπιταλιστική τάξη. Τι το εκπληκτικό λοιπόν, που οι ανοργάνωτοι εργάτες αποδείχτηκαν πιο επαναστάτες από τους οργανωμένους; Μήπως θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά;

Θα μπορούσα να σας διηγηθώ ακόμη πιο «εκπληκτικά» γεγονότα από την ιστορία του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία. Σε μας συνέβαινε συχνά, οι μάζες να αποδεικνύονται πιο επαναστατικές από (μερικούς από) τους κομμουνιστές ηγέτες τους. Αυτό το ξέρουν πολύ καλά όλοι οι Ρώσοι μπολσεβίκοι. Αυτό ακριβώς είχε υπόψη ο Λένιν όταν έλεγε, ότι δεν πρέπει μόνο να διδάσκουμε τις μάζες, αλλά και να διδασκόμαστε από τις μάζες. Δεν πρέπει να εκπλησσόμαστε από αυτά, αλλά από το γεγονός ότι ο Υμπέρ-Ντρο δεν καταλαβαίνει τέτοια απλά πράγματα από την εμπειρία της επαναστατικής πρακτικής.

Το ίδιο ακριβώς πρέπει να ειπωθεί και για τον Σέρρα. Αυτός δεν εγκρίνει το ότι οι Γερμανοί κομμουνιστές, στην πάλη τους για την οργάνωση των μεταλλουργών που υποβλήθηκαν σε λοκ-άουτ, πήγαν πέρα από το πλαίσιο των συνδικάτων που υπήρχαν και ταρακούνησαν αυτό το πλαίσιο. Το θεωρεί ως παράβαση των αποφάσεων του 4ου Συνεδρίου της Συνδικαλιστικής Διεθνούς. Υποστηρίζει ότι η Συνδικαλιστική Διεθνής υπέδειξε στους κομμουνιστές να δουλεύουν μόνο μέσα στα συνδικάτα. Αυτά είναι ανοησίες, σύντροφοι! Η Συνδικαλιστική Διεθνής δεν υπέδειξε τίποτε τέτοιο. Το να μιλάς έτσι, σημαίνει ότι καταδικάζεις το κομμουνιστικό κόμμα στο ρόλο του παθητικού θεατή των ταξικών αγώνων του προλεταριάτου. Το να μιλάς έτσι, σημαίνει ότι θάβεις την ιδέα του καθοδηγητικού ρόλου του κομμουνιστικού κόμματος στο εργατικό κίνημα.

Το προτέρημα των Γερμανών κομμουνιστών βρίσκεται ακριβώς στο ότι δεν τρόμαξαν από τη φλυαρία για το «πλαίσιο των συνδικάτων» και υπερέβησαν αυτό το πλαίσιο, οργανώνοντας την πάλη των ανοργάνωτων εργατών παρά τη θέληση των συνδικαλιστών γραφειοκρατών. Το προτέρημα των Γερμανών κομμουνιστών βρίσκεται ακριβώς στο ότι αναζήτησαν και βρήκαν νέες μορφές πάλης και οργάνωσης των ανοργάνωτων εργατών. Πιθανώς να έκαναν στην περίπτωση αυτή μια σειρά επουσιώδη λάθη. Αλλά σε μια καινούργια προσπάθεια πάντοτε γίνονται λάθη. Από το γεγονός ότι πρέπει να δουλεύουμε στα ρεφορμιστικά συνδικάτα, εφόσον βέβαια πρόκειται για μαζικές οργανώσεις, δεν συνεπάγεται ότι πρέπει να περιορίζουμε τη μαζική μας δουλειά στη δουλειά μέσα στα ρεφορμιστικά συνδικάτα, ότι πρέπει να γίνουμε σκλάβοι των κανονισμών και των απαιτήσεων αυτών των συνδικάτων.

Αν η ρεφορμιστική καθοδήγηση ταυτίζεται με τον καπιταλισμό (βλ. τις αποφάσεις του 6ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς και του 4ου Συνεδρίου της Συνδικαλιστικής Διεθνούς), ενώ η εργατική τάξη διεξάγει αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό, τότε μπορεί να υποστηριχθεί ότι η πάλη της εργατικής τάξης, που καθοδηγείται από το κομμουνιστικό κόμμα, μπορεί να διεξαχθεί, χωρίς να σπάσει ως ένα βαθμό το υπάρχον ρεφορμιστικό πλαίσιο των συνδικάτων; Είναι φανερό ότι δεν μπορούμε να υποστηρίζουμε κάτι τέτοιο χωρίς να καταλήγουμε στον οπορτουνισμό. Για αυτό γίνεται αντιληπτή μια τέτοια κατάσταση, όπου είναι αναγκαία η δημιουργία παράλληλων μαζικών ενώσεων της εργατικής τάξης, παρά τη θέληση των πουλημένων στους καπιταλιστές συνδικαλιστών αφεντικών. Μια τέτοια κατάσταση έχουμε ήδη στην Αμερική. Είναι πολύ πιθανό τα πράγματα να πάρουν την ίδια τροπή και στη Γερμανία.

Praxis Review

* Το κείμενο του Στάλιν αποτελεί απόσπασμα από ομιλία στην Εκτελεστική Επιτροπή της Κομμουνιστικής Διεθνούς στις 19/12/1928 και περιλαμβάνεται στον 11ο τόμο των Απάντων με τίτλο «Ο δεξιός κίνδυνος στο Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας».