ΣΕΒ: Συμβασεις "μηδενικων ωρων" και "μισθος" σε κουπονια!

Εργασία κατά παραγγελία. Συμβάσεις μηδενικών ωρών. Αμοιβή σε κουπόνια αντί για μισθό. «Mini jobs». Αυτό είναι το εργασιακό μοντέλο που «ονειρεύονται» να επιβάλλουν τα αφεντικά.  

Την ίδια στιγμή που κυβέρνηση και δανειστές, ενόψει της τρίτης διαπραγμάτευσης, ετοιμάζονται να βάλουν στο «γύψο» το δικαίωμα της απεργίας και να δώσουν στους εργοδότες τη δυνατότητα της ανταπεργίας, ο ΣΕΒ αρπάζει την ευκαιρία για να ζητήσει την πλήρη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, ρίχνοντας πλήθος αντεργατικών προτάσεων στο τραπέζι. 

Οι βιομήχανοι κατέθεσαν πρόσφατα «μελέτη», με την οποία επιδιώκουν να ανοίξει ο δρόμος για την πλήρη κατάργηση των συμβάσεων και την απόλυτη ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Την καθολική επέκταση δηλαδή των προϋποθέσεων για τη μεγαλύτερη υπερεκμετάλλευσης των εργαζομένων.

Αυτές οι θέσεις, αναπτύχθηκαν και την Τρίτη 24 Οκτωβρίου, σε συνέδριο που διοργάνωσε ο ΣΕΒ με τον κατατοπιστικό τίτλο: «Το Μέλλον της Εργασίας μετά το Μνημόνιο»…

"Ουτοπία" οι συλλογικές συμβάσεις και οι μισθοί των 700 ευρώ

Δίνοντας ακριβώς το στίγμα των αντεργατικών προθέσεων του ΣΕΒ, ο πρόεδρος του, Θ. Φέσσας, στην εισηγητική ομιλία του, στο συνέδριο, ανέφερε ότι «η επιστροφή στο καθεστώς εργασιακών ρυθμίσεων που ίσχυε πριν την κρίση είναι μια ανιστόρητη ουτοπία που δεν έχει καμία σχέση με την οικονομική πραγματικότητα της χώρας μας» και έσπευσε να προσθέσει: «Οι ευέλικτες μορφές εργασίας δεν είναι ανάθεμα».

Ακριβώς πάνω σε αυτό δίπτυχο, κινούνται και οι θέσεις των βιομηχάνων που παρουσιάστηκαν στην «μελέτη» τους.  Ο ΣΕΒ, ως κύριος εκφραστής, συνολικά των συμφερόντων του ελληνικού κεφαλαίου, υποστηρίζει στην έκθεση του, ότι πρέπει «να αξιολογήσουμε τα μαθήματα που μας δίνει η κρίση», με στόχο την «υλοποίηση πολιτικών που θα επιτρέψουν την έγκαιρη προσαρμογή των επιχειρήσεων και του εργατικού δυναμικού στις αλλαγές». Ουσιαστικά αξιοποιώντας την κρίση που ο ίδιος ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής, γεννά και αναπαράγει, έρχονται να αφαιρέσουν και τις τελευταίες κατακτήσεις των εργαζομένων.

Το "νέο" εργασιακό κάτεργο…

Ο ΣΕΒ, ανέφερε ο πρόεδρος του, «είναι ο φορέας που αντιμετωπίζει με τη δέουσα σοβαρότητα, χωρίς φόβο και στερεότυπα, το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα. (…) Ήδη από τις 18 Οκτωβρίου κυκλοφορήσαμε ένα 20σέλιδο κείμενο πάνω στο θέμα του Μέλλοντος της Εργασίας, αναλύοντάς το σε όλες του τις διαστάσεις. Χρησιμοποιήσαμε ακριβώς τα ερωτήματα που υπέδειξε το ILO για τη διαβούλευση, και το πλούσιο υλικό που έχει ήδη συλλέξει».

Τι ζητούν όμως οι βιομήχανοι,  δήθεν στο πλαίσιο της …διαβούλευσης; «Ο εργαζόμενος καλείται, όπως και η επιχείρηση, να είναι ευέλικτος και να προσαρμόζεται στις προϋποθέσεις της αγοράς, στη ζήτηση της κάθε επιχείρησης ή και ακόμα στις απαιτήσεις του κάθε πελάτη, μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο εργασίας στο οποίο η απασχολησιμότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διαρκή αυτό-ανάπτυξη του ατόμου»(!!!), σημειώνεται στην έκθεση.

Αυτό είναι το «μοτίβο» του νέου εργαζόμενου που θέλουν τα αφεντικά. «Προσαρμοστικός» και «απασχολίσιμος». Πώς θα επιτευχθεί αυτό; Με τις προτάσεις ΣΕΒ και ILO για την καθιέρωση νέων μορφών απασχόλησης, στις οποίες περιλαμβάνονται:

— Οι συμβάσεις εργασίας με πληθοπορισμό (crowdwork),

— Οι συμβάσεις απασχόλησης «μηδενικών ωρών» (zero hours contracts),

— Οι συμβάσεις σύντομης διάρκειας (short term contracts),

— Προσωρινής εργασίας ή εργασίας κατά παραγγελία (on demand work),

— Οι «μικροσυμβάσεις» (mini jobs), η εργασία ανά χαρτοφυλάκια (portfolio work),

— Η εργασία βάσει δελτίου/κουπονιών (voucher-based work),

— Διάφορες μορφές τηλεργασίας και κινητής εργασίας με χρήση εφαρμογών και νέων τεχνολογιών

— Οι ανανεωμένου ενδιαφέροντος συμβάσεις αστικού δικαίου (σύμβαση έργου, σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών) και

— Οι συμβάσεις επιμερισμού θέσεων εργασίας (job sharing).

Η  «εργασία» χωρίς δικαιώματα, «βαφτίζεται» από τον ΣΕΒ «άνθιση νέων μορφών απασχόλησης». Στην Ελλάδα που σχεδόν ένας στους τρεις μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ, εργάζεται με σχέση μερικής απασχόλησης, λαμβάνοντας κατά μέσον όρο 394,13 ευρώ τον μήνα, οι εργοδότες ζητούν ακόμα μεγαλύτερη «ελαστικοποίηση».

Θέλουν οι επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν τους εργαζόμενους όταν έχουν δουλειά και να μην τους απασχολούν όταν δεν έχουν. Θα χρησιμοποιούν την εργατική δύναμη για όσο χρόνο τη χρειάζονται λόγω των αναγκών της παραγωγής τους, αυξάνοντας έτσι την απλήρωτη εργασία, δημιουργώντας πολλαπλάσιο κέρδος. 

Ο εργαζόμενος θα οφείλει να «προσαρμόζεται» και να δουλεύει όποτε κρίνει σκόπιμο ο επιχειρηματίας. Να πληρώνεται με «κουπόνια», να μετακινείται διαρκώς. να εργάζεται κατά «παραγγελία». Πρόκειται για μια συντονισμένη προσπάθεια των αφεντικών, ώστε να εξαναγκαστούν οι εργάτες να συμβιβαστούν με τη λογική της περαιτέρω επέκτασης της μερικής απασχόλησης, της εκ περιτροπής εργασίας, της εργασίας χωρίς …αύριο, με μεροκάματα και μισθούς πείνας.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΣΕΒ η επιβολή αυτών των δουλικών εργασιακών σχέσεων «παρέχει στις επιχειρήσεις την απαραίτητη ευελιξία ώστε να ανταπεξέλθουν στο μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό οικονομικό περιβάλλον». 

Η ουσία πίσω από τα σχέδια και τις εκθέσεις του ΣΕΒ, είναι ότι οι εργοδότες, επιδιώκουν την παραπέρα συμπίεση της τιμής της εργατικής δύναμης, μέσω της μείωσης των μισθών και ταυτόχρονα την απαλοιφή κάθε μορφής εξαρτημένης σχέσης εργασίας, μέσω συλλογικών ή κλαδικών συμβάσεων. Αυτές οι συνθήκες θα τους εξασφαλίσουν την ενίσχυση την ανταγωνιστικότητα τους, αναγκαία προϋπόθεση, για τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας τους, στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος.

…που περιέγραψε ο Μαρξ από το 1867

Αυτές τις σχέσεις εργασίας που οι Έλληνες καπιταλιστές μας παρουσιάζουν σαν αναγκαίο μοντέλο μετά το μνημόνιο,  τις αναλύει ο Μαρξ στο αξεπέραστο έργο του «Το Κεφάλαιο», σε μια εποχή που παρότι δεν υπήρχαν μνημονία, υπήρχε η μόνιμη τάση του κεφαλαίου να «ξεζουμίζει» τους εργάτες για να αυξήσει τα κέρδη του. Έγραφε, ο Μάρξ:

«Αν το ωρομίσθιο καθοριστεί έτσι που ο κεφαλαιοκράτης να υποχρεώνεται να πληρώνει όχι ένα ημερήσιο ή βδομαδιάτικο μισθό, αλλά μόνο τις ώρες εργασίας που στη διάρκειά τους ευαρεστείται ν’ απασχολεί τον εργάτη, τότε μπορεί να τον απασχολεί λιγότερο από το χρόνο που βρίσκεται αρχικά στη βάση του υπολογισμού του ωρομισθίου ή της μονάδας μέτρου για την τιμή της εργασίας. Επειδή αυτή η μονάδα μέτρου καθορίζεται από την αναλογία:

ημερήσια αξία της εργατικής δύναμης

——————————————————

εργάσιμη μέρα δοσμένου αριθμού ωρών

χάνει φυσικά κάθε έννοια, μόλις η εργάσιμη μέρα παύσει να ‘χει έναν καθορισμένο αριθμό ωρών. Καταργείται η σχέση ανάμεσα στην πληρωμένη και απλήρωτη εργασία. Ο κεφαλαιοκράτης μπορεί τώρα να βγάζει από τον εργάτη μιαν ορισμένη ποσότητα υπερεργασίας, χωρίς να του παραχωρεί τον αναγκαίο για την αυτοσυντήρησή του χρόνο εργασίας. Μπορεί να εκμηδενίζει κάθε κανονικότητα στην απασχόληση και, απόλυτα σύμφωνα με την ευκολία, την αυθαιρεσία και το συμφέρον του της στιγμής, να εναλλάσσει την πιο τρομερή υπερβολική εργασία με τη σχετική ή ολοκληρωτική ανεργία. Με το πρόσχημα ότι πληρώνει την «κανονική τιμή της εργασίας», μπορεί να παρατείνει αφύσικα την εργάσιμη μέρα, χωρίς καμιά αντίστοιχη ισοστάθμιση για τον εργάτη. Σε αυτό οφείλεται η πέρα για πέρα λογική εξέγερση (1860) των εργατών οικοδόμων του Λονδίνου ενάντια στην απόπειρα των κεφαλαιοκρατών να επιβάλουν αυτό το ημερομίσθιο». (Καρλ Μαρξ «Το Κεφάλαιο» σελ. 563 – Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή).

Γίνεται λοιπόν εύκολα αντιληπτό γιατί τόσο μεγάλη επιμονή των εργοδοτών να επιβάλουν πλήρως νέες μορφές «ελαστικής εργασίας. Μέσω αυτών αυξάνεται η εκμετάλλευση και κατ’ επέκταση η κερδοφορίας τους. Ο εργαζόμενος καλείται να δουλέψει τη μια στιγμή υπερωρίες, την άλλη μερικές ώρες μέρες ή ώρες και μετά να περάσει στην ανεργία.  Έτσι λειτουργεί το καπιταλιστικό σύστημα. Πάνω σε αυτές τις βάσεις στηρίζεται η ανάπτυξη του. Αυτή στηρίζουν και οι ελληνικές κυβερνήσεις που το υπηρετούν. 

Πριν 157 χρόνια οι οικοδόμοι του Λονδίνου ξεσηκώθηκαν για το εμποδίσουν. Σήμερα, ας μην το αποδεχτούν «μοιραία» οι εργαζόμενοι της χώρας μας…

Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος