Αντεργατικο μανιφεστο

Το αντεργατικό μανιφέστο του ΣΕΒ για τη «μεταμνημονιακή» εποχή προβάλλει μέσα από την Εκθεση «Το μέλλον της εργασίας: Τάσεις και προκλήσεις για επιχειρήσεις και εργαζόμενους», που παρουσιάζεται στο τελευταίο τεύχος «Οικονομία και Επιχειρήσεις» του εβδομαδιαίου περιοδικού των βιομηχάνων. Πρόκειται για την αρχή μιας συντονισμένης παρέμβασης των βιομηχάνων, καθώς για το ίδιο θέμα έγινε συνέδριο την περασμένη Τρίτη, με στόχο - όπως οι ίδιοι αναφέρουν - μέχρι το τέλος του 3ου μνημονίου ο ΣΕΒ να έχει παρουσιάσει «μια ξεκάθαρη, πειστική και οραματική πρόταση για ένα σύγχρονο, ευέλικτο και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον, που θα υπηρετεί μια ανοιχτή, διεθνώς ανταγωνιστική οικονομία». Ο στόχος αυτός συνίσταται στην ακόμα μεγαλύτερη εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, μέσα από την εμπέδωση και το βάθεμα της ευελιξίας στην αγορά εργασίας, την επιβολή νέων μορφών «απασχολησιμότητας» των εργαζομένων, την καλύτερη προσαρμογή της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης στις ανάγκες των επιχειρήσεων και την πλήρη ενσωμάτωση των συνδικάτων στους στόχους του κεφαλαίου, με όχημα τον περίφημο «κοινωνικό διάλογο» και τις νέες θεσμικές μορφές του.

***

Αν τα προηγούμενα χρόνια η επιβολή των αντεργατικών μέτρων, το χτύπημα των εργατικών δικαιωμάτων, των μισθών, των Συλλογικών Συμβάσεων, η εν γένει διάλυση των εργασιακών σχέσεων έγινε από το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του στο όνομα της διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης, τώρα ο ΣΕΒ, για να εδραιώσει τα ταξικά του συμφέροντα και να καλλιεργήσει το κατάλληλο έδαφος, επιστρατεύει τις αλλαγές «στην τεχνολογική πρόοδο, στη διεθνοποίηση των αγορών, στις νέες μεθόδους στην παραγωγή και τις δημογραφικές εξελίξεις». Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αποκήρυξε στα λόγια το μανιφέστο των βιομηχάνων και προσπάθησε να το αξιοποιήσει για να ενισχύσει τις κάλπικες διαχωριστικές γραμμές με τη ΝΔ, στην πραγματικότητα, όμως, οι απόψεις και οι θέσεις των βιομηχάνων, εκτός από κομμάτι της πραγματικότητας που έχει ήδη διαμορφωθεί στην αγορά εργασίας, είναι και συστατικό στοιχείο του «νέου παραγωγικού μοντέλου» που διαφημίζει στις «αναπτυξιακές» περιφερειακές φιέστες.

***

Επικαλούμενος τη «διεθνή και ευρωπαϊκή εμπειρία», ο ΣΕΒ καταγράφει «την άνθιση νέων μορφών απασχόλησης, πέραν των γνωστών ειδών συμβάσεων μερικής απασχόλησης, ορισμένου χρόνου και προσωρινής απασχόλησης μέσω δανεισμού» και προτάσσει το εξής «μοντέλο» για την εγχώρια αγορά εργασίας: Συμβάσεις με πληθοπορισμό (crowdwork), συμβάσεις μηδενικών ωρών (zero hours contracts), συμβάσεις σύντομης (short term contracts), προσωρινής εργασίας ή εργασίας κατά παραγγελία (on demand work), μικροσυμβάσεις (mini jobs), εργασία ανά χαρτοφυλάκιο (portfolio work), εργασία βάσει δελτίου/κουπονιών (voucher-based work), συμβάσεις επιμερισμού θέσεων εργασίας (jobs sharing) κ.λπ. Μάλιστα, προτείνει όλο αυτό το αντεργατικό οπλοστάσιο των καπιταλιστών να αναγνωριστεί «ως μια νέα κομβική συνιστώσα των αγορών εργασίας». Στο σύνολό τους, πρόκειται για μορφές απασχόλησης που αναπτύσσονται ολοένα και περισσότερο σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, ενώ παραλλαγές τους έχουν νομοθετηθεί και στην Ελλάδα. Αλλωστε, η πραγματικότητα στη «ζούγκλα» της αγοράς εργασίας είναι πιο «ευρηματική» σε ό,τι αφορά τις μορφές της ευελιξίας, ώστε στη συνέχεια, οι νόμοι απλά να επικυρώνουν μια διαμορφωμένη κατάσταση.

***

Σε άλλο σημείο, ενθαρρυμένος από την αντιλαϊκή πολιτική της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων, που έχουν για ευαγγέλιο την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, ο ΣΕΒ ισχυρίζεται προκλητικά: «Ο εργαζόμενος καλείται (...) να είναι ευέλικτος και να προσαρμόζεται στις προϋποθέσεις της αγοράς, στη ζήτηση της κάθε επιχείρησης ή ακόμα και στις απαιτήσεις του πελάτη, μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο εργασίας στο οποίο η απασχολησιμότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διαρκή αυτο-ανάπτυξη του ατόμου». Με άλλα λόγια, η απεμπόληση των εργατικών δικαιωμάτων, της μόνιμης σταθερής δουλειάς, του σταθερού ημερήσιου χρόνου, κατά την άποψη του ΣΕΒ, συμβάλλουν στην «αυτο-ανάπτυξη του ατόμου», όπως πρόσφατα ισχυριζόταν σε άλλη μελέτη του ότι η εργασία των συνταξιούχων μέχρι τον τάφο συμβάλλει στην «ευεξία» τους!

***

Για την προώθηση όλων των παραπάνω ο ΣΕΒ ξεδιπλώνει τη στρατηγική του σε δύο κατευθύνσεις. Από τη μια προσπαθεί να υπονομεύσει τη συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων και από την άλλη επιδιώκει τη διεύρυνση και ισχυροποίηση του «κοινωνικού διαλόγου», μέσα από τον οποίο θα διαμορφώνεται «η εθνική στρατηγική μετάβασης της χώρας στην ψηφιακή οικονομία και τη νέα εποχή των μεταβαλλόμενων εργασιακών σχέσεων»! Θα νομιμοποιούνται δηλαδή οι αντεργατικές προσαρμογές που έχει ανάγκη το κεφάλαιο σε κάθε φάση του οικονομικού κύκλου. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΕΒ θέτει ζήτημα αντιπροσωπευτικότητας των συνδικάτων και ταυτόχρονα αποθεώνει τον εργοδοτικό - κυβερνητικό συνδικαλισμό, δείχνοντας απροκάλυπτα την προτίμησή του σε «συνδικάτα» που «θα προσφέρουν στα μέλη τους ατομική καθοδήγηση και συμβουλευτική, lobbing...». Δεν χρειάζονται περισσότερα για να καταλάβει κανείς τη «χρησιμότητα» των μέτρων που ετοιμάζεται να πάρει τώρα η κυβέρνηση σε βάρος της συλλογικής οργάνωσης και δράσης, ιδιαίτερα ενάντια στο απεργιακό δικαίωμα, το ξήλωμα του οποίου αρχίζει από τα πρωτοβάθμια σωματεία...

Γ. Ζαχ.