Η συνταγή "Novartis"

Η υπόθεση «Novartis», στην Ελλάδα, φαίνεται πως είναι ακόμα στην αρχή. Μετά και τη νέα προκαταρκτική έρευνα, για διερεύνηση οικονομικών εγκλημάτων από στελέχη της φαρμακευτικής εταιρείας, έχει ανοίξει η δημόσια συζήτηση. 

Η περιγραφή μοιάζει γνωστή: Μίζες, επίσημα και ανεπίσημα «κυκλώματα» που εξυπηρετούνται, και πιθανή εμπλοκή πολιτικών προσώπων.

Η απαραίτητη έρευνα, με τους τρόπους που προβλέπεται, θα οδηγήσει σε πραγματικά δεδομένα. Με βάση αυτά να αποδοθούν οι ευθύνες που αναλογούν χωρίς εκπτώσεις και συγκαλύψεις , να έρθουν στο φως της δημοσιότητας τα στοιχεία, να «μπούνε στη φυλακή τα λαμόγια». Ναι, σε όλα αυτά. 

Ένα, λοιπόν, το (απαραίτητο) κρατούμενο.

Από εκεί και πέρα υπάρχει η γνωστή πραγματικότητα, για την οποία δεν χρειάζεται προκαταρκτική έρευνα για να αποδειχθεί. Τα στοιχεία μιλούν μόνα τους:

• «Με δεδομένο ότι η συνταγογράφηση φαρμάκων θα φτάσει παγκοσμίως το 1,5 τρισ. δολάρια στην επόμενη πενταετία, αντιλαμβάνεται κανείς ότι όλες οι εταιρείες του χώρου θέλουν ένα μεγάλο κομμάτι από αυτήν την πίτα (…)
• ο όμιλος Novartis διαθέτει εταιρείες σε πολλά σημεία του κόσμου, στις οποίες εργάζονται συνολικά 118.700 εργαζόμενοι (στοιχεία 2015)(…)
• Αν δει κανείς αναλυτικά την πορεία της Novartis από τη στιγμή της ίδρυσης της έως σήμερα, θα διαπιστώσει ότι βασίστηκε σε μια ιδιαίτερα επιθετική πολιτική εξαγορών άλλων εταιρειών και μέσα σε 20 χρόνια κατάφερε να φτάσει στην κορυφή της φαρμακευτικής αγοράς». («Τα γενόσημα σκάνδαλα της Novartis ανά την υφήλιο» – Εφημερίδα των Συντακτών 6/1/2017 – Δημήτρης Τερζής).

Τα στοιχεία δείχνουν πως η πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία, με βάσεις στη Βασιλεία της Ελβετίας και τη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ αποτελεί ένα ολόκληρο «κράτος» στην παγκόσμια αγορά και ιδιαίτερα στην αγορά του φαρμάκου.

Ας σταθούμε λίγο σε αυτό: Η «αγορά του φαρμάκου».

Τα φάρμακα, ένα ακόμα εμπόρευμα στον καπιταλισμό, είναι πεδίο ανταγωνισμού με τεράστια ποσά και συμφέροντα, που συγκρούονται, σε όλο τον κόσμο.

Το φάρμακο, το μέσο με το οποίο μπορούν να σωθούν ανθρώπινες ζωές και να προληφθούν ασθένειες, είναι ένα πανάκριβο αντικείμενο για χοντρές μπίζνες.  

Κάπως έτσι φαίνεται «φυσιολογικό» (;) να ακούει κανείς καταγγελίες για προώθηση των προϊόντων φαρμακευτικών εταιρειών, από δίκτυο γιατρών και στελέχη του χώρου της Υγείας, ακόμα και πολιτικών προσώπων που μπορεί να καλύπτουν και να ενισχύουν το εκάστοτε «κύκλωμα».

Ας το πάμε λίγο ανάποδα. Γιατί στους περισσότερους τα «μεγάλα σκάνδαλα» φαίνονται «φυσιολογικά»; Ίσως γιατί εκτιμάται πως όταν διακινούνται εκατομμύρια κι εκατομμύρια, τότε θεωρείται «επόμενο» κάποιοι να «τρώνε». Είναι «επόμενο» με βάση το …αόρατο χέρι της «αγοράς» που έχει ως υπέρτατο «νόμο» το κέρδος. 

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μέσα στο χώρο της Υγείας, για να παρατηρήσει το «μεγάλο φαγοπότι» των φαρμακευτικών εταιρειών. Το επίσημο, το «νόμιμο» «μεγάλο φαγοπότι», όχι το εκείνο που εξετάζεται κάθε φορά, όταν «σκάει» ένα σκάνδαλο. 

Ας αποδοθούν ευθύνες λοιπόν, ας φτάσει «το μαχαίρι στο κόκκαλο…». Θα είμαστε από τους πρώτους που θα πούμε συγχαρητήρια, εάν και όταν αυτό γίνει. Τα παραδείγματα του παρελθόντος, σε ανάλογες περιπτώσεις, δεν έχουν δείξει κάτι τέτοιο, αλλά ας πούμε ότι αυτή τη φορά θα είναι αλλιώς.  Να λάβουμε βέβαια υπόψη πως συνήθως δεν φτάνει «το μαχαίρι κόκκαλο» όχι από κάποια γενική κακή διάθεση ή ανικανότητα. Δεν φτάνει, συνήθως, διότι υπάρχει -διεθνώς – η σύνδεση των πολυεθνικών με το πολιτικό κατεστημένο. 

Υπάρχει, όμως, κι εκείνο δεν θίγεται, διότι αποτελεί συστατικό μέρος του συστήματος που ζούμε, δηλαδή το «νόμιμο» πάρτι στο χώρος της Υγείας. Αυτό που εγκρίνεται ως κανονικό και (κάθε φορά) επιδιώκεται να «ρυθμιστεί».

Έλα, όμως, που δεν «ρυθμίζεται», αλλά γιγαντώνονται οι «Νοvartis». Συνήθως, μάλιστα, όταν υπάρχει κάποιο δυσάρεστο αποτέλεσμα για τις «Νovartis» αυτό δεν το φέρει η απόδοση ευθυνών, αλλά ο «ανταγωνισμός», δηλαδή το «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» μεταξύ των «Novartis». 

Έτσι, τα φάρμακα, το μέσο με το οποίο μπορούν να σωθούν ανθρώπινες ζωές και να προληφθούν ασθένειες, μένουν στα χέρια των «Novartis».  

Έτσι, χάνονται ανθρώπινες ζωές, διότι τα φάρμακα – ως ένα ακόμα εμπόρευμα της «ελεύθερης αγοράς» – έχουν τιμή και κέρδος.

Έτσι, η συνταγή «Novartis» μένει αλώβητη, μια συνταγή «νόμιμη» που δεν εκτελείται στα φαρμακεία από τους ασθενείς, αλλά στα «άσπρα» και «μαύρα» ταμεία των πολυεθνικών.

Γεράσιμος Χολέβας