Η "ανισοτητα" των σεισμων

Το μπαρ του οποίου 

κατέρρευσε η οροφή

"Ηανισότητα μπροστά στον σεισμικό κίνδυνο" ήταν το θέμα της συνεδρίασης της Επιτροπής Ερευνας και Τεχνολογίας της Βουλής που έγινε την περασμένη Τετάρτη, δηλαδή περίπου ένα 24ωρο πριν τον μεγάλο σεισμό στη Κω.

Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια της συζήτησης, κυρίως από την πλευρά του ΚΚΕ, τα οποία ουσιαστικά επιβεβαίωσε με όσα ανέφερε ο Θεοδόσης Τάσιος, Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που ήταν και ο εισηγητής, έδειξαν ότι κάθε φορά τα θύματα αυτού του φυσικού φαινομένου είναι οι εργατικές - λαϊκές συνοικίες και υποβαθμισμένες περιοχές.

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που σύμφωνα με τον καθηγητή «γεννάει το 50% της σεισμικής ενέργειας, κατά μέσο όρο μέσα στην πεντηκονταετία, που βγαίνει στην Ευρώπη κάθε χρόνο», ο κανονισμός για το χτίσιμο των κτιρίων που προβλέπει τα ελάχιστα για την αντισεισμική θωράκιση τροποποιήθηκε το 1985. Ωστόσο το 80% των κτιρίων της χώρας, δηλαδή περίπου 4.000.000 κτίρια, είναι κατασκευασμένα πριν το 1985. Πρόκειται στη συντριπτική τους πλειοψηφία για σπίτια που μένουν οι εργατικές - λαϊκές οικογένειες.

«Ο σεισμός έχει ταξική συνείδηση», ανέφερε ο Θ. Τάσιος, «διότι διεθνώς, ποια σπίτια είναι εκείνα τα οποία θα γκρεμίσει; Τα σπίτια των φτωχών. Γιατί τα σπίτια των φτωχών; Διότι αυτά είτε είναι αυθαίρετα, είτε δεν έγιναν με μελέτες, είτε είναι τα παλαιότερα από όλα». «Η διακινδύνευση, που είναι το ρίσκο που λέμε, δηλαδή οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες από την εκδήλωση του κινδύνου, είναι μεγάλες ή μικρές, ανάλογα με τη θέση, με τον πλούτο, με το σπίτι όπου μένεις», πρόσθεσε, για να καταλήξει: «Είναι βέβαιο ότι έχουμε μπροστά μας μια ανθρωπογενή ανισότητα ενώπιον της τεχνολογίας, ενώπιον του προσδόκιμου ζωής».

Σημείωσε ότι η αντισεισμική προστασία είναι «πολιτικό θέμα», αν και «έχουμε τεχνικούς και οικονομικούς ειδικούς», ωστόσο «χωλαίνει ο έλεγχος, χωλαίνουν οι προτεραιότητες των αξιών», «σε ποιο βαθμό χρηματοδοτείς ορισμένα πράγματα ή ενθαρρύνεις τη δανειοδότηση».

Οβουλευτής του ΚΚΕ Σταύρος Τάσσος, παίρνοντας το λόγο, παρουσίασε τα εξής στοιχεία: «Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι μετά το σεισμό της Αθήνας του 1999 (της Πάρνηθας) αποφασίστηκε να γίνουν πρωτοβάθμιοι ταχείς οπτικοί έλεγχοι σε 80.000 με 90.000 δημόσια κτίρια, δηλαδή σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ. Είναι γνωστό ότι 17 χρόνια μετά δεν έχουν ελεγχθεί παρά μόνο το 15% αυτών των κτιρίων. Από αυτά που ελέγχθηκαν, το 30% βρέθηκε ότι είχε ανάγκη άμεσων επεμβάσεων. Αυτές δεν έχουν γίνει παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις». Εδώ θα πρέπει να προστεθεί ακόμα ότι από τις περίπου 14.500 σχολικές μονάδες σ' όλη τη χώρα, οι 4.440 έχουν χτιστεί πριν από το 1959 και οι 3.880 έχουν χτιστεί πριν από το 1985! Το 50% των νοσοκομειακών κτιρίων, δηλαδή περίπου 300 ανεξάρτητα από στατικής πλευράς κτίρια. Παρόμοια εικόνα επικρατεί και για τους χώρους δουλειάς.

Σχολιάζοντας τα στοιχεία αυτά, ανέφερε για την αντισεισμική θωράκιση ότι «όπως πολύ σωστά ανέφερε ο κ. καθηγητής, πρόκειται για πολιτική απόφαση» και γι' αυτό «δεν είναι δυνατόν κανείς να πιστεύει ότι μπορεί πραγματικά στο πλαίσιο αυτού του συστήματος να μειωθεί η ανισότητα. Δεν γίνεται. Είναι λειτουργικό στοιχείο. Οι δαπάνες για αντισεισμική θωράκιση είναι πολιτική απόφαση να μην είναι επιλέξιμες από την Ευρωπαϊκή Ενωση και για τη χώρα μας, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν φέρνουν τα επιθυμητά κέρδη στους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στον τομέα των κατασκευών». Και εδώ φαίνεται καθαρά η βαρβαρότητα του καπιταλιστικού συστήματος: «Στο κόστος και το όφελος», στο βωμό δηλαδή της κερδοφορίας του κεφαλαίου, θυσιάζεται «η προστασία της ανθρώπινης ζωής».

Προς επιβεβαίωση αυτών, αρκεί να αναφερθεί ότι την ώρα που χιλιάδες παιδιά πηγαίνουν σε σχολεία ετοιμόρροπα, στον κρατικό προϋπολογισμό του 2017 της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όπως και στους προηγούμενους των άλλων αντιλαϊκών κυβερνήσεων, δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη για την αντισεισμική θωράκιση. Το ίδιο και στους προϋπολογισμούς των 13 Περιφερειών, όπου πλειοψηφούν οι δυνάμεις ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Την ίδια ώρα βέβαια πέφτουν «βροχή» τα δισεκατομμύρια για την ενίσχυση της κερδοφορίας των επιχειρηματιών.

Αν κάτι επιβεβαιώνεται είναι πως η «ανισότητα απέναντι στο σεισμό» δεν είναι καθόλου φυσικό φαινόμενο, γι' αυτό και η θωράκιση από φυσικές καταστροφές, τα μέτρα προστασίας και πρόληψης, είναι υπόθεση της πάλης της εργατικής τάξης συνολικά του λαού.

Κυρίως όμως επιβεβαιώνεται και σε αυτή την περίπτωση ότι καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και προστασία της ζωής των λαϊκών στρωμάτων είναι μεγέθη ασυμβίβαστα. Μόνο ο σοσιαλισμός, η εργατική εξουσία και οικονομία, που δεν θα αντιμετωπίζει τη γη ως εμπόρευμα, αλλά ως κοινωνικό αγαθό που ανήκει στο λαό και που - με «όπλο» τον κεντρικό σχεδιασμό - θα σχεδιάζει υποδομές και προγράμματα λαϊκής στέγης, παρέχοντας στους εργάτες και τις οικογένειές τους ασφαλείς χώρους κατοικίας, εργασίας, άθλησης, ψυχαγωγίας, μπορεί να λύσει οριστικά το πρόβλημα, να αξιοποιήσει και εδώ όλες τις σύγχρονες επιστημονικές και τεχνικές δυνατότητες προς όφελος των λαϊκών αναγκών και όχι με γνώμονα τις «προτεραιότητες» και τα περιθώρια της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Α. Ζ.