Επιθεση στα εργατικα - λαϊκα δικαιωματα και εμπλοκη στους ιμπεριαλιστικους ανταγωνισμους για την ανακαμψη της καπιταλιστικης κερδοφοριας

"Οι επενδύσεις στην Ελλάδα θα είναι κερδοφόρες, καθώς είναι μια χώρα με νομισματική σταθερότητα, με ανταγωνιστικό κόστος εργασίας, με σημαντική γεωστρατηγική θέση, με σημαντικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και είναι μέλος οργανισμών όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ".

Η παραπάνω πρόσφατη δήλωση του υπουργού Οικονομίας, Δ. Παπαδημητρίου, συμπυκνώνει τη στόχευση στην οποία υποτάσσεται η συνολική κυβερνητική πολιτική, που δεν είναι άλλη από την πολύμορφη υποβοήθηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Ενδεικτικό είναι ότι η παραπάνω δήλωση έγινε στο πλαίσιο των επαφών του υπουργού με 23 εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους στην Ουάσιγκτον, ενώ τις ίδιες μέρες ο υπουργός Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτος, βρισκόταν στο Λονδίνο για «σειρά επαφών με εκπροσώπους επενδυτικών εταιρειών».

Οι δύο υπουργοί ταξίδεψαν για να διαφημίσουν το κλείσιμο της λεγόμενης δεύτερης «αξιολόγησης», να διαφημίσουν τη μακροχρόνια δημοσιονομική σταθερότητα που εξασφαλίζει η κυβερνητική δέσμευση για υψηλά πλεονάσματα μέχρι το 2060, την περαιτέρω μείωση των συντάξεων, του αφορολόγητου και των μισθών, τις ιδιωτικοποιήσεις, την περαιτέρω διευκόλυνση των ομαδικών απολύσεων, τα «αναπτυξιακά πακέτα» που εξασφαλίστηκαν για τους επενδυτές στην Ελλάδα, αλλά και τα 113 «προαπαιτούμενα» (με πυρήνα τα Εργασιακά) που σκοπεύουν να υλοποιήσουν μέχρι τον Αύγουστο του 2018, στο πλαίσιο της τρίτης και της τέταρτης «αξιολόγησης». Πρόκειται για μέτρα που «καθαρίζουν» ακόμα περισσότερο το επενδυτικό έδαφος από εργασιακά - λαϊκά δικαιώματα και γι' αυτό προβάλλονται ανοιχτά ως μέτρα δημιουργίας «καθαρού διαδρόμου» για την προσδοκώμενη καπιταλιστική ανάπτυξη.

Μετά το κλείσιμο της δεύτερης «αξιολόγησης», η κυβέρνηση δεν προλαβαίνει να μαζεύει τις επιβραβεύσεις από τους καπιταλιστές και τους εκπροσώπους των αστικών - πολιτικών και οικονομικών - θεσμών. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ την χαρακτήρισε «εξαιρετικά θετική εξέλιξη», ο επικεφαλής του ESM, Κλ. Ρέγκλινγκ, συνεχάρη ανοιχτά την κυβέρνηση υπερασπίζοντάς την έναντι της γερμανικής πλευράς, ενώ ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, υπερασπίστηκε ανοιχτά τον Αλ. Τσίπρα έναντι του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, δηλώνοντας: «Εχω πλήρη εμπιστοσύνη στον Αλέξη Τσίπρα». Τη μεγάλη ικανοποίησή του για τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους ευρωπαϊκούς «θεσμούς» εξέφρασε ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ. Την ίδια στιγμή, ο αμερικανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody's προχώρησε σε αναβάθμιση κατά ένα κλιμάκιο του ελληνικού κρατικού χρέους, ενώ ο μεγαλοεπενδυτής Π. Γουάτσα, κεντρικός ομιλητής στη ΓΣ του ΣΕΒ, δήλωνε: «Η παρούσα κυβέρνηση έκανε όλα όσα η τρόικα ήθελε να γίνουν. Ηταν σκληρό για την κυβέρνηση και τον Αλέξη Τσίπρα να το κάνει, αλλά το έκανε. Πρέπει να τον συγχαρώ».

Το γιορτινό κλίμα για την κυβέρνηση χάλασε μόνο ο Σόιμπλε, ο οποίος αποκάλυψε ότι οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει τρεις βδομάδες πριν την επίσημη συμφωνία, αλλά η κυβέρνηση είχε ζητήσει χρόνο για να στρώσει προπαγανδιστικά το έδαφος για τα μέτρα που αυτή περιλαμβάνει. Επίσης, ο Σόιμπλε - έχοντας φυσικά το βλέμμα του στραμμένο στους Γερμανούς εφοπλιστές που αποτελούν το βασικό ανταγωνιστή των Ελλήνων στην Ευρώπη - κατηγόρησε δημόσια τον Τσίπρα ότι, ενώ εκλέχτηκε υποσχόμενος να καταργήσει τα προνόμια των Ελλήνων εφοπλιστών, τα έχει αφήσει άθικτα κι έχει φορτώσει όλα τα φορολογικά βάρη στους μισθωτούς και συνταξιούχους...

Αξιοποιώντας τις "ευκαιρίες" για τη γεωστρατηγική αναβάθμιση της αστικής τάξης

Οσον αφορά την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, η δήλωση του Δ. Παπαδημητρίου τονίζει τη «σημαντική γεωστρατηγική θέση» της χώρας και το γεγονός ότι «είναι μέλος οργανισμών όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ». Περιγράφοντας με γλαφυρό τρόπο το όραμα της αστικής τάξης, ο Αλ. Τσίπρας παρομοίασε την Ελλάδα με: «Ενα μεγάλο δέντρο που έχει τις ρίζες του στη Δύση, στην Ενωμένη Ευρώπη, αλλά μπορεί να απλώνει τα μεγάλα κλαδιά του παντού. Και στο Βορρά και στο Νότο και στην Ανατολή», με στόχο «να αναδειχτεί, ως χώρα, παγκόσμιος κόμβος εμπορίου, μεταφορών, Ενέργειας, Τουρισμού, πολιτισμού για την ευρύτερη περιοχή».

Η κυβέρνηση προσπαθεί να παρουσιάσει την πάγια επιδίωξη κάθε αστικής κυβέρνησης να αναβαθμίσει «γεωστρατηγικά» τη θέση του κράτους της - και κατ' επέκταση να βελτιώσει τις συνθήκες επιδίωξης της καπιταλιστικής κερδοφορίας σε αυτό - ως «νέο σχέδιο παρεμβατικής πολιτικής, με στόχο την αναβάθμιση του διεθνούς ρόλου της χώρας» και ως «νέο δόγμα εξωτερικής πολιτικής». Ας δούμε, όμως, κάποιες βασικές ψηφίδες που συνθέτουν το ψηφιδωτό των κυβερνητικών επιδιώξεων στην εξωτερική πολιτική:

Οσον αφορά το στόχο μετατροπής της χώρας σε ενεργειακό κόμβο, η κυβερνητική «εθνική ενεργειακή πολιτική» ιεραρχεί στο βόρειο τμήμα της χώρας την κατασκευή του Διαδριατικού Αγωγού (TAP) και την υπό μελέτη κατασκευή σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη ή στην Καβάλα, ενώ στο νότιο τμήμα ιεραρχεί τη συνεργασία της χώρας με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Ιταλία για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, εκτός από τη μεταφορά της Ενέργειας, η κυβέρνηση ανοίγει το δρόμο για την είσοδο της αμερικανικής «Exxon Mobil» και της γαλλικής «Total» στην έρευνα και εκμετάλλευση των ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και στην Κρήτη μέσω συμπράξεων με τον όμιλο των ΕΛΠΕ.

Στο παραπάνω πλαίσιο, έλαβε χώρα στα μέσα Ιούνη στη Θεσσαλονίκη το 3ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Ισραήλ και η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Παράλληλα, παραμένουν σε ισχύ οι τριμερείς Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου και Ελλάδας - Κύπρου - Ιορδανίας, ενώ έπονται και οι τριμερείς με το Λίβανο και την Παλαιστινιακή Αρχή. Εννοείται ότι η σύσφιξη της οικονομικής συνεργασίας συνεπάγεται και σύσφιξη της στρατιωτικής συνεργασίας των παραπάνω χωρών με κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, συζητήσεις για τις εξελίξεις στην περιοχή κ.λπ. Επίσης, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, η Ελλάδα φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στη δημιουργία ενός ΟΑΣΕ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Για την επιδίωξη των παραπάνω και άλλων στοχεύσεων, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να αξιοποιήσει τις «ευκαιρίες» - όπως τις χαρακτηρίζει κυνικά - που εμφανίζονται από την όξυνση των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων σε όλο το τόξο που απλώνεται από τη Ν/Α Μεσόγειο (Αίγυπτος, Κύπρος, Ισραήλ, Τουρκία) μέχρι τα Δυτικά Βαλκάνια. Πιο συγκεκριμένα, αυτές οι «ευκαιρίες» αφορούν την όξυνση της αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Ρωσίας για την εξέλιξη του πολέμου στη Συρία, την όξυνση της αντιπαράθεσης της Τουρκίας με τη Γερμανία και άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, ακόμα και την όξυνση της αντιπαράθεσης στο Κατάρ (όπου η Ελλάδα ανέλαβε τη διπλωματική εκπροσώπηση της Αιγύπτου, λειτουργώντας ως «γεφυροποιός» ανάμεσα στις δύο χώρες).

Η ελληνική κυβέρνηση παίζει ενεργό ρόλο στην προώθηση των αμερικανοΝΑΤΟικών σχεδίων στην ευρύτερη περιοχή

Κυρίαρχο κριτήριο των κυβερνητικών επιλογών στην εξωτερική πολιτική αποτελεί η στήριξη των αμερικανοΝΑΤΟικών επιδιώξεων στην περιοχή. Το στίγμα το έδωσε πρόσφατα ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Π. Καμμένος, ο οποίος, ζητώντας την «υποστήριξη της κυβέρνησης Τραμπ των ΗΠΑ», σημείωσε:

«Χρειαζόμαστε τη βοήθεια των ΗΠΑ για να επεκτείνουμε τις δυνατότητές μας για το Ναυτικό, ώστε να μπορεί να επιχειρεί από την Κρήτη έως το Σουέζ (...) για να επεκτείνουμε τη δυνατότητα στο Ναυτικό και την Αεροπορία, επειδή η Ελλάδα θα είναι κάθε φορά με το μέρος των ΗΠΑ».

Πιο συγκεκριμένα, ζητώντας τη στήριξη των ΗΠΑ σε μια σειρά ζητήματα οικονομικού και διπλωματικού χαρακτήρα, αλλά και την παροχή στρατιωτικού υλικού (2 πολεμικά πλοία ανοιχτής θαλάσσης κι ένα ιπτάμενο τάνκερ για ανεφοδιασμό αεροσκαφών), η ελληνική κυβέρνηση προσφέρει τη χρονική επέκταση της σύμβασης παραχώρησης της Σούδας σε συνδυασμό με την επέκταση των υποδομών της, ενώ στις αρχές Ιούνη παραχώρησε εδάφη και στρατιωτικές υποδομές στη Βόρεια Ελλάδα για τα ΝΑΤΟικά στρατεύματα που κατευθύνονταν στη Ρουμανία για την άσκηση «Noble Jump» στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία. Εννοείται ότι αυτή η στάση της κυβέρνησης επαινείται από αμερικανικά στελέχη, με τον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα, Τζ. Πάιατ, να μην μπορεί να κρύψει όπου βρεθεί κι όπου σταθεί τον ενθουσιασμό του, για το γεγονός ότι σε μια τόσο νευραλγική για τα αμερικανικά συμφέροντα περιοχή υπάρχει μια κυβέρνηση σαν αυτή του Αλ. Τσίπρα.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση προσπαθεί να αξιοποιήσει την τάση περαιτέρω σύσφιξης των εμπορικών σχέσεων ΕΕ - Κίνας (στο φόντο και των τριγμών στις σχέσεις των ΗΠΑ με ΕΕ, Κίνα κ.λπ.) και να επωφεληθεί από τη μετατροπή του Πειραιά σε βασική πύλη κινεζικών εμπορευμάτων στην ΕΕ. Οπως σημείωσε πολύ εύγλωττα και ο Αλ. Τσίπρας στη - δεύτερη μέσα σε λίγους μήνες - επίσκεψή του στο Πεκίνο:

«Οι στόχοι της (σ.σ. κινεζικής) πρωτοβουλίας "Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος" συμβαδίζουν με τους δικούς μας περιφερειακούς οικονομικούς στόχους (...) ως ηγέτιδα ναυτική χώρα που αναζητά νέους εμπορικούς δρόμους, αναγνωρίζουμε τις μεγάλες ευκαιρίες στο "Θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού" του 21ου αιώνα».

Επίσης, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Τσίπρα στο Πεκίνο ανακοινώθηκε και η ένταξη της Ελλάδας στην - ιδρυμένη το 2016 - Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών. Τα 2 δισ. ευρώ κρατικό χρήμα που σε διάστημα 4 ετών θα προσφέρει το ελληνικό κράτος στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας, θα μετατραπούν στη συνέχεια σε χρηματοδοτική στήριξη καπιταλιστικών επενδύσεων που σχετίζονται με τη διασύνδεση των χωρών που συμμετέχουν σε αυτή, δηλαδή την εμπορική διασύνδεση της Ασίας με τον υπόλοιπο κόσμο, και κυρίως με την Ωκεανία και την Ευρώπη.

Από την πλευρά τους, οι κομμουνιστές και το ταξικό εργατικό κίνημα παρεμβαίνουν στις εξελίξεις, αναδεικνύοντας τους πολεμικούς κινδύνους στην περιοχή, τα αίτιά τους και τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Ιεραρχώντας τα ζητήματα αυτά στην παρέμβασή του, το ΠΑΜΕ αφιέρωσε τη φετινή κινητοποίηση της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ενώ στα τέλη Ιούνη διοργάνωσε Διήμερο Βαλκανικής Αντιπολεμικής και Αντιιμπεριαλιστικής Δράσης Συνδικάτων στη Θεσσαλονίκη. Τον τελευταίο μήνα διοργανώθηκαν επίσης κινητοποιήσεις στην Κρήτη και την Αλεξανδρούπολη με το σύνθημα «Ούτε γη, ούτε νερό στους φονιάδες των λαών», ενώ έχουν πληθύνει οι έγγραφες διαμαρτυρίες Ελλήνων φαντάρων ενάντια στις κυβερνητικές διευκολύνσεις στα ΝΑΤΟικά στρατεύματα.

Η ελληνική κυβέρνηση παίζει ενεργό ρόλο στην προώθηση των σχεδίων του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή. Η αντιπαράθεση για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, καθώς και για τη χάραξη των δρόμων της Ενέργειας και των εμπορευμάτων, διαπλέκουν τα συμφέροντα ισχυρότερων και πιο αδύναμων καπιταλιστικών κρατών και αστικών τάξεων, τροφοδοτώντας πολιτικές ανακατατάξεις.

Οξύνονται οι ιμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις

Εδώ εντάσσεται η επεισοδιακή και στηριζόμενη από ΗΠΑ - ΕΕ ανάληψη της διακυβέρνησης στην ΠΓΔΜ από τον σοσιαλδημοκράτη Ζ. Ζάεφ, η ανάληψη της διακυβέρνησης στην Αλβανία από τον επίσης σοσιαλδημοκράτη Ε. Ράμα, ο οποίος πρόσφατα είχε αναφερθεί στο σενάριο δημιουργίας της «Μεγάλης Αλβανίας» (μέσω της ένωσης της Αλβανίας και του - κατοικούμενου κυρίως από αλβανόφωνους - Κοσσυφοπεδίου, το οποίο το 2008 δήλωσε μονομερώς την ανεξαρτησία του από τη Σερβία) εάν δεν ενταχτούν οι δύο χώρες στην ΕΕ, καθώς και η εκλογή του Αλ. Βούτσιτς στη διακυβέρνηση της Σερβίας, ο οποίος προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε Ρωσία και ΕΕ. Εννοείται ότι η Ρωσία αντιδρά έντονα τόσο στις εξελίξεις στην περιοχή, που έχουν τη σφραγίδα των ΕΕ και ΗΠΑ, όσο και στην πορεία προσχώρησης των κρατών αυτών στο ΝΑΤΟ.

Στη νότια γειτονιά της Ελλάδας, οι εξελίξεις σημαδεύονται από την έκβαση του πολέμου στη Συρία και από τη Διάσκεψη για το Κυπριακό στην Ελβετία. Με φόντο τον πόλεμο στη Συρία, αυξάνεται το τελευταίο διάστημα τόσο η αντιπαράθεση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία όσο και αυτή ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία (με επίκεντρο την πολύπλευρη αμερικανική στήριξη στους Κούρδους YPG-SDF της Συρίας). Οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ εναντίον του συριακού στρατού και η κατάρριψη ιρανικού μη επανδρωμένου στρατιωτικού αεροσκάφους προκάλεσαν την αντίδραση της Ρωσίας, η οποία έκλεισε το δίαυλο επικοινωνίας με τις ΗΠΑ και ανακοίνωσε ότι θα καταρρίπτει οποιοδήποτε αεροπλάνο της «Διεθνούς Συμμαχίας» των ΗΠΑ κινείται στο συριακό εναέριο χώρο. Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος στρώνει το έδαφος για νέα επίθεση, κατηγορώντας σε ανακοίνωσή του τον Ασαντ ότι προετοιμάζεται για νέα επίθεση με χημικά όπλα, για την οποία θα υπάρξουν βαριά αντίποινα. Και αυτά τη στιγμή που γνωστός Βρετανός δημοσιογράφος δημοσιοποίησε την έρευνά του, σύμφωνα με την οποία η επίθεση με χημικά όπλα στην επαρχία Ιντλίμπ - που αποδόθηκε από τον Τραμπ στον Ασαντ και αξιοποιήθηκε ως αφορμή για την αμερικανική επίθεση της 7ης Απρίλη - ήταν «100% κατασκευασμένη προβοκάτσια». Οσον αφορά τις συνομιλίες στην Ελβετία για το Κυπριακό, αυτές αφορούν την προώθηση του σχεδίου διχοτόμησης του νησιού, με τη ματιά στραμμένη στην αξιοποίηση των σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή.

Ωστόσο, η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων δεν αφορά μόνο την περιοχή μας και δεν έχει μόνο στρατιωτική έκφραση. Χαρακτηριστικές είναι οι οξυμένες αντιθέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία (για τις εμπορικές ανισορροπίες μεταξύ τους, το βαθμό χρηματοδοτικής στήριξης του ΝΑΤΟ, το δημοσίευμα του «Spiegel» για τις γερμανικές παρακολουθήσεις αμερικανικών στόχων κ.λπ.) που εκφράστηκαν και στις πρόσφατες Συνόδους των G7 και G20, καθώς και η απόσυρση των ΗΠΑ από τη λεγόμενη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Με τη σειρά τους, η Γερμανία και η ΕΕ ενισχύουν τις σχέσεις τους με την Κίνα, ενώ προωθούν την ενίσχυση της αυτοτελούς Ευρωπαϊκής Αμυνας, με την Κομισιόν να εκδίδει σχετικό «έγγραφο προβληματισμού» με 3 βασικά σενάρια για το αμυντικό δόγμα της ΕΕ και να δημιουργεί «Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας». Σε αυτό το πλαίσιο, η εκλογή Μακρόν και η πρώτη του συνάντηση με την Μέρκελ ερμηνεύτηκαν από τα αστικά επιτελεία ως «ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού οράματος» ενόψει και των γερμανικών εκλογών το Σεπτέμβρη.

Η Σύνταξη