Αρειος Παγος: Στο "γυψο" και η επισχεση εργασιας

Το δικαστήριο των αστών πάντοτε ήταν και παραμένει «τυφλό, εκλεπτυσμένο εργαλείο ανελέητης καταπίεσης των τάξεων που εκμεταλλεύονται, που περιφρουρεί τα συμφέροντα των παραλήδων». Αυτή η φράση του Λένιν, από ομιλία του, στο «Τρίτο Πανρώσικο συνέδριο των σοβιέτ», (Απαντα τ. 35, σελ. 270), αποτυπώνει με τον ευκρινέστερο τρόπο, το ρόλο των αστικών δικαστηρίων στο καπιταλιστικό σύστημα εξουσίας.

Η νέα απόφαση του Αρείου Πάγου που ορίζει ότι η επίσχεση εργασίας των απλήρωτων εργαζομένων είναι «καταχρηστική» όταν «δεν υπάρχει χρονικά αξιόλογη καθυστέρηση της εκπληρώσεως των υποχρεώσεων του εργοδότη (…)», που δημοσιεύτηκε στο «Ριζοσπάστη», φανερώνει το βαθιά αντεργατικό χαρακτήρα της αστική δικαιοσύνης. Έρχεται λίγες μέρες μετά την απόφαση του ίδιου δικαστηρίου που έκρινε ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων «δε συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας». 

Βάσει του σκεπτικού της νέα απόφασης, η επίσχεση εργασίας μπορεί να εκληφθεί από τον εργοδότη ως δήλωση πρόθεσης του εργαζόμενου να αποχωρήσει από την επιχείρηση, και ως εκ τούτου μπορεί να τον απολύσει!!!

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 114/2017 απόφαση του Β2 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου «…από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 5 παρ . 3 του ν. 2112/1920 και 173, 200 και 288 ΑΚ συνάγεται ότι σε περίπτωση αποχής του μισθωτού από την εργασία του, που δεν οφείλεται σε ασθένεια βραχείας διάρκειας ή λοχεία ή στην κατά το νόμο 3514/1928 στράτευσή του, αλλά σε άλλη αιτία, όπως σε επίσχεση της εργασίας του, το δικαστήριο, εκτιμώντας γενικά τις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε χώρα η αποχή, κρίνει σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης και αφού ληφθούν υπόψη και τα συναλλακτικά ήθη, αν η αποχή αυτή, κατά κρίση αντικειμενική, πρέπει να θεωρηθεί ως σιωπηρή δήλωση βούλησης του εργαζόμενου να λύσει τη σύμβαση εργασίας του, δηλαδή ως σιωπηρή εκ μέρους του καταγγελία αυτής, με όλες τις δυσμενείς γι’ αυτόν επιπτώσεις».

Πρόκειται για μια απόφαση κομμένη και ραμμένη στο μέτρα των αφεντικών. Ουσιαστικά αφαιρεί από τους εργαζομένους το δικαίωμα να προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας, προκειμένου να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους, αφού αυτό μπορεί να …ερμηνευτεί από τον εργοδότη ως πρόθεση του εργαζομένου να «λύσει τη σύμβαση εργασίας του»! Και απλήρωτος και δαρμένος δηλαδή.

Η συγκεκριμένη απόφαση του Αρείου Πάγου αφορούσε εργαζόμενη σε αλυσίδα κομμωτηρίων, η οποία προχώρησε μαζί με 8 συναδέλφους της σε επίσχεση εργασίας αφού ήταν για 4 μήνες απλήρωτοι. Μετά την ολοκλήρωση της επίσχεσης, η εργοδοσία έδιωξε την εργαζόμενη χωρίς αποζημίωση, με το «επιχείρημα» ότι κάνοντας επίσχεση εργασίας αποχώρησε …«οικειοθελώς»!

Μάλιστα οι καλοπληρωμένοι Ανώτατοι Δικαστές του Αρείου Πάγου, έκαναν ένα ακόμα βήμα παραπέρα και σε άλλο σημείο της απόφασης τους, καταστρατηγώντας πλήρως το δικαίωμα του εργαζομένου να προχωρήσει σε επίσχεση εργασία θεωρούν ότι είναι καταχρηστικό: «Όταν, μεταξύ άλλων, δεν υπάρχει χρονικά αξιόλογη καθυστέρηση της εκπληρώσεως των υποχρεώσεων του εργοδότη (όπως της πληρωμής των ληξιπρόθεσμων μισθών) ή όταν η καθυστέρηση δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις ή αντιξοότητες ή σε πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία ή σε εξαιρετικά δυσμενείς γι’ αυτόν περιστάσεις ή όταν η επίσχεση προξενεί δυσβάσταχτη και δυσανάλογη ζημία στον εργοδότη, σε σχέση με το σκοπούμενο αποτέλεσμα ή όταν στρέφεται κατά αξιόπιστου και αξιόχρεου εργοδότη ή όταν αναφέρεται σε ασήμαντη αντιπαροχή του εργοδότη (ΑΠ 940/2015, 1248/2015, 790/2014, 1342/2014, 2094/2014, 1502/2010)».

Τι μας λένε λοιπόν οι δικαστές; Ο κάθε εργοδότης μπορεί να επικαλεστεί πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία και να αφήσει απλήρωτους τους εργαζόμενους. Όμως αυτοί οφείλουν να «σεβαστούν» αυτή τη …δυσπραγία, να σκύψουν το κεφάλι και να συνεχίσουν να εργάζονται απλήρωτοι! Αν σε διαφορετική περίπτωση αντιδράσουν και προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας, ο εργοδότης έχει το νομικό δικαίωμα να εκλάβει την κίνηση αυτή, ως πρόθεση που στρέφεται εναντίον του και να τους απολύσει!

Στην Ελλάδα που πάνω από 1 εκατομμύριο εργαζόμενοι δουλεύουν απλήρωτοι για διάστημα από έναν έως έξι μήνες, οι δικαστές του Αρείου Πάγου, δίνουν το δικαίωμα στα αφεντικά να τους απολύσουν, εφόσον κάποιοι από αυτούς διεκδικήσουν τα χρήματα τους!

Τόσο δίκαια… Τόσο ταξικά. Τόσο ξεδιάντροπα υπέρ των εργοδοτών. Υπέρ της τάξης τους, οι κ. δικαστές. Αυτό είναι το κράτος τους. Αυτή είναι δικαιοσύνη τους. Πάνω σε αυτά στηρίζεται η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Η κερδοφορία του συστήματος τους. Όλα για τους παραλήδες λοιπόν.

Στη δική μας πλευρά δεν μένει τίποτα άλλο. Εκτός από το να πιστέψουμε και να κάποια στιγμή να το κάνουμε πράξη: «Χωρίς εσένα γρανάζι δε γυρνά. Εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά»…

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ