ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ 3ου ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ: Η αντιλαϊκη επελαση βασικη σταθερα στον "οδικο χαρτη" του κεφαλαιου

Από τις κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη,

ενάντια στο 3ο μνημόνιο

Στις 14 Αυγούστου συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την ψήφιση του 3ου στη σειρά μνημονίου που έφερε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με την υπερψήφισή του και από τα υπόλοιπα αστικά κόμματα της τότε Βουλής (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι). Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ΣΕΒ, την ώρα που ψηφιζόταν, σημείωνε με έμφαση ότι «μία βασική προϋπόθεση είναι να μπορέσουμε να έχουμε έναν οδικό χάρτη για το πού θα πάμε και ο οδικός χάρτης αυτή τη στιγμή είναι μόνο το μνημόνιο, απ' όσο έχει συμφωνηθεί μεταξύ των εταίρων και της κυβέρνησης»...

Δύο χρόνια μετά και αφού η κυβέρνηση υπηρέτησε και υπηρετεί με συνέπεια τον «οδικό χάρτη» για την ανάκαμψη του κεφαλαίου, βγάζοντας μπόλικη από τη «βρώμικη» δουλειά για λογαριασμό του και φορτώνοντας το λαό με νέα μέτρα, εκείνο που επιβεβαιώνεται ξανά και ξανά είναι ότι η περιβόητη «ανάκαμψη», όπως άλλωστε και η προσπάθεια των αστικών κυβερνήσεων να βρουν «δημοσιονομικά περιθώρια» και «μεγαλύτερη ευελιξία» για τη στήριξη της καπιταλιστικής κερδοφορίας, κάθε άλλο παρά αφορά τα συμφέροντα του λαού ή, πολύ περισσότερο, σημαίνει το τέλος των θυσιών του.

Αλλωστε, η κυβέρνηση, που με το 3ο μνημόνιο έβαλε τη σφραγίδα σε όλα τα αντιλαϊκά μέτρα των προηγούμενων δύο μνημονίων, όχι μόνο διατήρησε αλλά και επέκτεινε περαιτέρω το αντεργατικό πλαίσιο έντασης της εκμετάλλευσης, που αποτελεί το «λίπασμα» για την ανάκαμψη των κερδών των καπιταλιστών.

Ολα αυτά, ενώ, στο κατώφλι της 3ης «αξιολόγησης», με τα νέα χτυπήματα στα συνδικαλιστικά δικαιώματα, το «τσεκούρι» σε επιδόματα και τα υπόλοιπα μέτρα στήριξης του κεφαλαίου που φέρνει, η κυβέρνηση έχει ήδη προνομοθετήσει νέα αντιλαϊκά χτυπήματα για τα έτη 2019 - 2020 και παράλληλα δεσμεύεται ότι οι ανατροπές θα συνεχιστούν έως το 2060, στο όνομα της βιωσιμότητας του χρέους. Οπως μόνιμα είναι και τα μνημόνια διαρκείας που προκύπτουν από τις συνθήκες και τις συμφωνίες της ΕΕ και της Ευρωζώνης και διαμορφώνουν το αντιλαϊκό πλαίσιο της «επόμενης μέρας».

Σε αυτά θα στηριχτεί το λεγόμενο περιβόητο παραγωγικό μοντέλο του «αύριο»: Στην ένταση της εκμετάλλευσης για τους εργαζόμενους, στο τσάκισμα των εργατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, στις ιδιωτικοποιήσεις και στο σάρωμα αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ, για να ανοίξουν νέα πεδία κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους, παράλληλα με τα υπόλοιπα μέτρα για τη στήριξη της «ανταγωνιστικότητας» και της συγκέντρωσης του κεφαλαίου.

Πολλαπλάσια αντιλαϊκά μέτρα και στη φάση της ανάκαμψης

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ βάζει τώρα τις τελευταίες «πινελιές» στον Κρατικό Προϋπολογισμό για το 2018, το προσχέδιο του οποίου κατατίθεται στη Βουλή στις αρχές Οκτώβρη. Σε αυτόν ενσωματώνονται, και μάλιστα μέχρι κεραίας, το σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων και των τριών μνημονίων, μαζί βέβαια με αυτά που προβλέπονται στις τελευταίες «αξιολογήσεις» και τις επικαιροποιημένες συμφωνίες της κυβέρνησης με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (Ευρωζώνη, ΔΝΤ). Σε κάθε περίπτωση, ο τρίτος κύκλος της «αξιολόγησης», που αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές Οκτώβρη, έρχεται να προσθέσει νέα σειρά αντιλαϊκών μέτρων, με επίκεντρο την παραπέρα κατακρεούργηση των προνοιακών επιδομάτων αλλά και τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που κρίνονται αναγκαίες στην προοπτική ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων.

Σε αυτό το φόντο, έρχεται στην επιφάνεια το καθαρό ταξικό πρόσημο της λεγόμενης, από την κυβέρνηση, «δίκαιης ανάπτυξης», ενόψει και των «εξαγγελιών», των εξωραϊσμών και των κάθε είδους κάλπικων υποσχέσεων στο πλαίσιο της ΔΕΘ, τον επόμενο μήνα.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τα αντιλαϊκά μέτρα πολλαπλασιάζονται εν μέσω των επίσημων εκτιμήσεων για ανάκαμψη του παραγόμενου ΑΕΠ με ρυθμό 2,4% το 2018, σύμφωνα με το «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» της κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, η ανάκαμψη των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία για τη νέα χρονιά εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 10,8%, ενώ, από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της συμφωνίας της με τους δανειστές, ετοιμάζει τα επόμενα χτυπήματα στα Εργασιακά, βάζοντας νέα εμπόδια στην κήρυξη εργατικών απεργιών. Ταυτόχρονα, η υπερπαραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων για το 2018 θα φτάσει σε τουλάχιστον 6,6 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι τα «πλεονάσματα» του 2015, όταν ξεκίνησε η εφαρμογή του τρέχοντος μνημονίου, είχαν «κλείσει» στα 2,27 δισ. ευρώ. Για το 2018 (παρά και την προσδοκώμενη ανάκαμψη) το ποσό του 2015 θα έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, και βέβαια έπεται συνέχεια...

Οι εξελίξεις αυτές θα έρθουν να κουμπώσουν με τα αντιλαϊκά μέτρα, «μόνιμου χαρακτήρα και επαναλαμβανόμενης απόδοσης», που θα εφαρμόζονται «βρέξει - χιονίσει», είτε σε φάση πτώσης ή στασιμότητας της οικονομικής δραστηριότητας και του ΑΕΠ είτε και σε φάση ανάκαμψης.

Σε κάθε περίπτωση, ο Κρατικός Προϋπολογισμός για το 2018 θα χαρακτηρίζεται από την παραπέρα συρρίκνωση των κονδυλίων που αφορούν στην κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών αναγκών της λαϊκής οικογένειας, που άλλωστε προβλέπεται και στο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής». Μεταξύ άλλων, για την επόμενη χρονιά προετοιμάζονται παρεμβάσεις όπως η περαιτέρω καρατόμηση των επιδομάτων για την Κοινωνική Πρόνοια, του κονδυλίου για το πετρέλαιο θέρμανσης των λαϊκών νοικοκυριών, η πλήρης κατάργηση παροχών που «αλληλεπικαλύπτονται» από το λεγόμενο «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης» και, βέβαια, η παραπέρα κατακρεούργηση του ΕΚΑΣ για τους χαμηλοσυνταξιούχους, με φόντο την οριστική κατάργησή του μέχρι το τέλος του 2019.

Παρεμβάσεις τόνωσης των επιχειρηματικών ομίλων

Παράλληλα, από το 2018 θα τρέχει στα «γεμάτα» ο νέος λεγόμενος «αναπτυξιακός νόμος» με τις φοροαπαλλαγές, τις ελαφρύνσεις, τη διοχέτευση κρατικού χρήματος κ.ά., για την προσέλκυση «επενδυτών». Επιπλέον, στα σκαριά βρίσκεται και η νέα φουρνιά των διαρθρωτικών παρεμβάσεων με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων. Μεταξύ αυτών, η αναμόρφωση του νόμου για τις «στρατηγικές επενδύσεις», το στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας, η λεγόμενη «αναπτυξιακή τράπεζα» κ.ά., ενώ για το φθινόπωρο φέτος προαναγγέλλονται και οι κυβερνητικές εξαγγελίες σχετικά με την «Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική», δηλαδή το νέο «παραγωγικό πρότυπο» που ορέγονται ο ΣΕΒ και άλλα τμήματα του κεφαλαίου.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι από το 2019, την ίδια ώρα που θα ξεκινάει ο νέος κύκλος κατακρεούργησης των συντάξεων, θα απογειωθούν και τα κονδύλια του Κρατικού Προϋπολογισμού για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), κατά 500 εκατ. ευρώ, χώρια βέβαια τις ενισχύσεις από τα επενδυτικά προγράμματα της ΕΕ, όπως προβλέπεται στο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» της συγκυβέρνησης. Και σε αυτό το επίπεδο προκύπτει ανάγλυφα το ταξικό πρόσημο της πολιτικής που εφαρμόζεται, με στόχο την ανάκαμψη του κεφαλαίου.

Επεται συνέχεια...

Στο ίδιο πλαίσιο, το ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους αποδεικνύεται βασικός μοχλός για την επιτάχυνση των αντιλαϊκών διεργασιών και μάλιστα σε ορίζοντα πολλών δεκαετιών, μέχρι το 2060, όπως άλλωστε προβλέπεται και από τη σχετική απόφαση - συμφωνία, στο Γιούρογκρουπ της 15ης Ιούνη 2017, σχετικά με το κλείσιμο της 2ης «αξιολόγησης».

Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, από την πλευρά του, σύμφωνα με το κεντρικό σενάριο, προβλέπει μακροπρόθεσμους ρυθμούς ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία, κατά μέσο όρο μόλις στο 1,3% το χρόνο για την περίοδο μέχρι το 2060. Να σημειωθεί ότι η σωρευτική κατρακύλα του παραγόμενου ΑΕΠ, από το 2008 μέχρι σήμερα, έχει φτάσει στο 26%, ποσοστό που με βάση τις προβλέψεις τους θα ανακτηθεί μετά από 20 χρόνια, δηλαδή το 2038.

Πάνω σε αυτό το έδαφος, σύμφωνα με τους εγχώριους βιομηχάνους, «είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί μέσω μεταρρυθμίσεων η εύρυθμη λειτουργία του κράτους και της οικονομίας, κάτω από τον περιορισμό της παραγωγής σταθερών πρωτογενών πλεονασμάτων, ώστε να μην εμποδίζεται η άσκηση ιδιωτικής οικονομικής δραστηριότητας μέσω υπερφορολόγησης», αναφορικά με τη φορολογία επί των κερδών και τις άλλες «επιβαρύνσεις» στους επιχειρηματικούς ομίλους. Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, στο πλαίσιο των «αντιμέτρων», προωθεί μεταξύ άλλων τη μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των κερδών στο 26% από 29% σήμερα.

Σε κάθε περίπτωση, η «κανονικότητα» του κεφαλαίου θα απαιτεί διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα και παρεμβάσεις, ανεξάρτητα από τη φάση του οικονομικού κύκλου.

Α. Σ.