Ρίο, μετάλλια και η αποθέωση των χορηγών

Τα όσα συνόδευσαν τις πρόσφατες μεγάλες επιτυχίες Ελλήνων αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, σηκώνουν αρκετή συζήτηση. Από τη μία στις περισσότερες των περιπτώσεων και φυσικά όχι μόνο μετά από μια επιτυχία, οι αθλητές αποκαλύπτουν τα προβλήματα που συνάντησαν στην προετοιμασία τους για να φτάσουν όχι απλά στην επιτυχία αλλά ακόμα και στη συμμετοχή στη διοργάνωση. Προβλήματα που είχαν να κάνουν με ελλείψεις στην υλικοτεχνική υποδομή, αντίστοιχα που αφορούσαν τη γενικότερη μέριμνα από πλευράς πολιτείας κ.ά., έχοντας ως κοινό παρονομαστή προφανώς την τραγική κατάσταση στα οικονομικά του αθλητισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον τα χρήματα που δίνονται ως επιχορήγηση και, παρά τις όποιες έκτακτες ενισχύσεις, δεν φτάνουν ούτε για να καλύψουν βασικά πάγια έξοδα οι Ομοσπονδίες. Φυσικά, το όλο σκηνικό έχει τις δικές του συνέπειες, με τα έξοδα πλέον να μετακυλούν σε αθλητές, αθλούμενους και τις οικογένειές τους. Προφανώς, όλα αυτά και παρά τις εκάστοτε αφορμές που προβάλλουν οι αρμόδιοι, κάθε άλλο παρά τυχαία ή μεμονωμένα περιστατικά μιας συγκεκριμένης περιόδου είναι. Αντίθετα, αποτελούν το αποτέλεσμα των πολιτικών που εφαρμόστηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια από τις εκάστοτε κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, αλλά και σήμερα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, και έχουν ως άξονά τους την απαλλαγή του κράτους απ' τις υποχρεώσεις του για τον αθλητισμό και την άκρατη εμπορευματοποίησή του. Αλλωστε, απ' αυτή την πολιτική βγαίνουν τεράστια κέρδη από επιχειρηματικούς ομίλους, χώρια την τεράστια διαφήμισή τους και το ανέβασμα του πρεστίζ τους (λαϊκοί άνθρωποι στηρίζουν τις εταιρείες και την επιχειρηματικότητα ως μοναδική αποτελεσματική λύση σε προβλήματα), αφού στηρίζουν οικονομικά και ενισχύουν αθλητές και μάλιστα Ολυμπιονίκες.

Ετσι, λοιπόν, μοιραία ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω παράδοση του αθλητισμού στους χορηγούς.Το ζήσαμε τις τελευταίες μέρες. Εταιρείες και επιχειρήσεις μετά από κάθε χρυσό στο Ρίο εμφανίζονταν ως «οι σωτήρες που συνέβαλαν στο να πάρουν τα χρυσά και τα ασημένια οι αθλητές μας». Κι αυτό γιατί τους αγόραζαν βασικά είδη για την προπόνησή τους, τους χρηματοδοτούσαν για να μπορέσουν να κάνουν την προετοιμασία τους κ.λπ. κ.λπ. Ετσι, ήρθε η ώρα αυτοί οι χορηγοί να πάρουν την ανταπόδοση μέσω των μεταλλίων των αθλητών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατάστασης; Η υπερπροβολή εταιρείας διαδικτυακού στοιχήματος που «υιοθέτησε» και χρηματοδότησε αθλητές. Μετά το χρυσό του Πετρούνια, εταιρεία στοιχήματος που είναι χορηγός, ανακοίνωσε ότι θα του κάνει ντοκιμαντέρ. Μετά το ασημένιο του Γιαννιώτη, η ίδια εταιρεία στοιχήματος ανακοίνωσε ότι θα πληρώσει σε όσους πόνταραν ότι θα πάρει το χρυσό. Και να οι ύμνοι από Μέσα Ενημέρωσης για τις καλές εταιρείες - χορηγούς που προσφέρουν έργο και «ευτυχώς που υπάρχουν, γιατί έτσι υπάρχει και αθλητισμός»... Και να σκεφτεί κανείς ότι ακριβώς αυτός ή αυτοί οι ...«σωτήρες» βγάζουν τρελά κέρδη από χιλιάδες νέους, χιλιάδες ανθρώπους, που τζογάρουν κάθε μέρα και χάνουν τα λεφτά τους σε αθλητικά στοιχήματα...

Το πού έχουν φτάσει τα πράγματα, αποδεικνύεται ξεκάθαρα από το πρόσφατο περίφημο πρόγραμμα της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής «υιοθετήστε έναν αθλητή», ουσιαστικά ένα κάλεσμα της ΕΟΕ σε επιχειρηματίες και πολυεθνικές προκειμένου να στηρίξουν την ολυμπιακή προετοιμασία ενός αθλητή. Στήριξη που φυσικά πάνω απ' όλα έχει να κάνει με τα οφέλη του ίδιου του χορηγού απ' αυτή τη σχέση. Η εμπορική εκμετάλλευση της συμμετοχής ή πολύ περισσότερο της επιτυχίας ενός αθλητή λειτουργεί καταλυτικά για μια σειρά ζητήματα που έχουν να κάνουν με το κυνήγι του κέρδους, όπως η καλύτερη διαφήμιση ή προβολή του απαραίτητου (για τις δουλειές της πολυεθνικής ή τον επιχειρηματία) κοινωνικού προφίλ κ.ά. Το πρόγραμμα της ΕΟΕ «υιοθετήστε έναν αθλητή» μπορεί να παρουσιάστηκε απ' τους υπεύθυνους του ελληνικού αθλητισμού ως λύση για τα προβλήματα, ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι παραδίδει τους αθλητές και τον ίδιο τον αθλητισμό γενικότερα στα συμφέροντα των πολυεθνικών και τον χορηγών, ενώ απ' την άλλη αποτελεί και ξεκάθαρο παράδειγμα της πολιτικής της ίδιας της Ολυμπιακής Επιτροπής και των Ομοσπονδιών να δοθεί καθολικά ο αθλητισμός στο κεφάλαιο, αντί να συγκροτηθεί ένα ενιαίο μέτωπο πάλης για αλλαγή της κατάστασης και διεκδίκηση περισσότερων πόρων για τον αθλητισμό από το κράτος, όπως πρέπει να είναι υποχρέωσή του.

Εάν οι χορηγοί παρουσιάζονται σήμερα ως «από μηχανής θεός» που σώζει και ως η πλέον ιδανική λύση, παραδείγματα έως τώρα έχουν αποδείξει ότι κάθε άλλο παρά πανάκεια αποτελούν. Αντίθετα, λειτουργώντας πάντα με γνώμονα το κέρδος, είναι προφανές πως η επένδυσή τους θα γίνεται μόνο εκεί που υπάρχουν οι προϋποθέσεις επιτυχίας (αφού αυτή φέρνει τα κέρδη) ή σε ό,τι πουλάει περισσότερο στο σημερινό οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού. Αυτές οι λογικές του ξεχωρίσματος της «ήρας απ' το στάρι» είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσουν στον αφανισμό αθλητές και αθλήματα που θεωρούνται μικρότερης εμπορικής αξίας ή δεν έχουν τις προϋποθέσεις διάκρισης. Το - πριν από λίγα χρόνια - παράδειγμα της πάλης που κινδύνεψε με αποβολή απ' τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αφού χαρακτηρίστηκε απ' τη ΔΟΕ (και φυσικά τις πολυεθνικές - χορηγούς) ως μη εμπορική, είναι από τα πλέον χαρακτηριστικά για τις λογικές και πρακτικές που εφαρμόζουν οι χορηγοί στον αθλητισμό.

Μπ. Τσ.