ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ: Πολύπλευρα διαλυτική η ζημιά που κάνει στο λαό

Η αστική τάξη μπορεί να καλεί τον ΣΥΡΙΖΑ να επιταχύνει τις διαδικασίες για να υπογραφεί γρήγορα η συμφωνία με τους εταίρους, τμήματά της να βλέπουν με κριτικό μάτι τις προτάσεις του, άλλα τμήματα να τον στηρίζουν ενεργά, εντούτοις το σύνολό της δεν μπορεί παρά να του πιστώσει τη συμβολή του στο ξεθώριασμα όποιου ριζοσπαστισμού - έστω θολού, αδύναμου, ανεπαρκούς - είχε αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια σε εργατικές - λαϊκές συνειδήσεις.

Ηταν άλλωστε ένα ατού η δυνατότητά του αυτή, το οποίο πρόβαλλε δεόντως όταν διεκδικούσε το χρίσμα για την αστική διαχείριση. Αλλά και σήμερα κυβερνητικά στελέχη του δεν χάνουν την ευκαιρία να δηλώνουν ότι όποια άλλη εναλλακτική στο πολιτικό σύστημα εκτός από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι αδύνατη, σε αυτή τη φάση.

Το πισωγύρισμα που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια στις λαϊκές συνειδήσεις φέρει ατόφια τη σφραγίδα του, φτιαγμένη στα «καλούπια» της αστικής τάξης. Σε μια περίοδο που έπρεπε και πρέπει να δυναμώσουν ο γνήσιος ριζοσπαστισμός, η μαζική λαϊκή κινητοποίηση, η ανασύνταξη του κινήματος, παρενέβαινε και παρεμβαίνει με κάθε διαθέσιμο μέσο για να εμποδίσει αυτή τη δυνατότητα. Η ζημιά που έκανε και κάνει στο λαό δεν είναι μόνο οικονομική, άμεσα ή μεσοπρόθεσμα, είναι πολύπλευρα διαλυτική και στο πεδίο της συνείδησης και της ιδεολογίας.

Αρχικά αξιοποίησε για να πετύχει το στόχο του την κάλπικη αντιμνημονιακή ρητορική, που υποδείκνυε στο λαό ως μόνο του εχθρό το μνημόνιο, ως «γέννημα» ορισμένων εμμονικών της Ευρώπης. Την ώρα, δηλαδή, που ο εργαζόμενος λαός έπρεπε να συντονίσει τα πυρά του ενάντια στα μονοπώλια, τις ανάγκες των οποίων ήρθαν να ικανοποιήσουν τα μνημόνια, ενάντια στην ΕΕ, τη φιλομονοπωλιακή στρατηγική της οποίας εξειδίκευσαν τα μνημόνια, ο ΣΥΡΙΖΑ έριχνε προπέτασμα καπνού αποπροσανατολίζοντας την εργατική - λαϊκή συνείδηση.

Απ' τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και για να εξασφαλίσει την ενσωμάτωση ακόμα κι αυτής της θολής αντιμνημονιακής διαμαρτυρίας, πρόκρινε τη λογική της ανάθεσης. Πρόβαλλε στο λαό ως μόνη λύση την ανάδειξη νέας κυβέρνησης μέσω εκλογών, ως νέου διαχειριστή - διαπραγματευτή, που θα έφερνε δήθεν μια άλλη κατάσταση προς όφελός του.

Εστειλε τον κόσμο στον καναπέ, διαβεβαιώνοντάς τον πως αρκεί η ψήφος στις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν αυτές γίνονταν, να είναι υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ για να μπορέσει να ανοίξει διέξοδος για το λαό. Για να διαγραφούν μονοκονδυλιά οι συνέπειες που επέφεραν τα μνημόνια, οι αντιλαϊκές πολιτικές διαχείρισης της κρίσης.

Απ' τον Ιούνη του 2012 έως το Γενάρη του '15, οπότε και ανέλαβε το «τιμόνι» της αστικής διαχείρισης, ο ΣΥΡΙΖΑ δούλεψε συστηματικά, ώστε οι εργαζόμενοι και τα φτωχά - λαϊκά στρώματα να υιοθετήσουν τη λογική του μικρότερου κακού, με αποψιλωμένες απαιτήσεις, προσαρμοσμένες στις δυνατότητες μιας διαπραγμάτευσης, που θα γινόταν με στόχο την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου παρόλο που αυτό κρυβόταν τεχνηέντως πίσω από εύηχα συνθήματα. Επένδυσε στη λογική των μειωμένων απαιτήσεων, βάζοντας το λαό να εξαρτά τις διεκδικήσεις του απ' την κατάσταση της καπιταλιστικής οικονομίας, που ποτέ δεν επιτρέπει την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, ούτε όταν η ανάπτυξή της καλπάζει.

Οι αρχικές του υποσχέσεις ξεθώριαζαν μέρα με τη μέρα, μιας και κατά δήλωση του Αλ. Τσίπρα «δεν είναι Χάρι Πότερ», μέχρι που περιορίστηκαν σε «αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη» και τελικά στριμώχτηκαν στα λίγα ψίχουλα του περιβόητου προγράμματος της Θεσσαλονίκης, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου καταλαμβάνουν οι γενναιόδωρες παροχές στο κεφάλαιο.

Προσπαθώντας να συμπιέσει την απαίτηση του λαού για ανάκτηση απωλειών και ικανοποίηση αναγκών, ο Αλ. Τσίπρας δήλωνε τον περασμένο Σεπτέμβρη ότι αν καθυστερούσε κι άλλο η ανάδειξη του κόμματός του στην κυβέρνηση, τότε δεν μπορούσε να εγγυηθεί ούτε αυτά τα ψίχουλα για την ακραία φτώχεια. Ταυτόχρονα, τα καλά διαβασμένα προπαγανδιστικά επιτελεία του ΣΥΡΙΖΑ διακινούσαν την εικόνα εργαζόμενου που έλεγε στον Τσίπρα: «Ενα να κάνεις απ' αυτά που υπόσχεσαι εγώ θα σε ψηφίσω».

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν άργησε να βρεθεί στην κυβέρνηση. Αλλά δεν έδωσε ούτε καν τα ψίχουλα που υποσχόταν. Ο νόμος για την ανθρωπιστική κρίση δεν προβλέπει παρά 200 εκατομμύρια ευρώ, σταγόνα στον ωκεανό της φτώχειας και της ανέχειας που το κεφάλαιο, η λυκοσυμμαχία του και το πολιτικό του προσωπικό διεύρυναν στην Ελλάδα. Τα πρώτα σχετικά νομοθετήματα βασίστηκαν, στην πραγματικότητα, σε νόμους και διατάξεις που είχαν ψηφίσει οι προηγούμενοι με βασικό στοιχείο τους το ξαναμοίρασμα της φτώχειας. Ενώ τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν πριν από λίγες μέρες είναι διαφωτιστικά για τα αποτελέσματα της εφαρμογής τους, π.χ. μόνο το 1/3 των αιτήσεων για επιδότηση στέγασης πρόκειται να καλυφθεί!

Από τις πρώτες μέρες της ξεκίνησε αργά αλλά συστηματικά η προσαρμογή της προπαγάνδας στις μετεκλογικές ανάγκες στήριξης της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης με τους εταίρους της. Ετσι, ξεκίνησαν τα γνωστά «βαφτίσια»: Η τρόικα βαφτίστηκε θεσμοί και «Brussels Group», η λιτότητα (μετ)ονομάστηκε «λιτός βίος», η παράταση της δανειακής σύμβασης και του μνημονίου «μασκαρεύτηκε» σε «συμφωνία της 20ής Φλεβάρη» κ.λπ. Ο λαός κλήθηκε, ακόμα και με μαζικές διαδηλώσεις, να γίνει ντεκόρ μιας διαπραγμάτευσης που είχε ως «κόκκινες γραμμές» τις απαιτήσεις του κεφαλαίου για χρηματοδότηση των επενδυτικών του σχεδίων, για στήριξη της ανάκαμψης της κερδοφορίας του.

Μπορεί η κυβέρνηση στο λαό να μην έδωσε ούτε ψίχουλο. Εδωσε όμως νομιμοποίηση στα μνημόνια, δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ και προσφορές για νέες βάσεις, νέα αντιλαϊκά μέτρα στους δανειστές... Μπορεί να μην έβαλε «χέρι» στο συσσωρευμένο πλούτο του κεφαλαίου, έβαλε όμως στα αποθεματικά οργανισμών του Δημοσίου. Ενέργεια που, σε συνδυασμό με τις προκλητικές φοροαπαλλαγές προς το κεφάλαιο, αποτέλεσε την υπόμνηση ότι το κύριο «μενού» του προγράμματος της Θεσσαλονίκης, που κρύφτηκε καλά πίσω από «φιλολαϊκές ασάφειες», περιλάμβανε διευκολύνσεις και δεσμεύσεις για το κεφάλαιο. Ενώ οι όποιες υποσχέσεις για ανάκτηση απωλειών για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων και συνταξιούχων (π.χ. 751 ευρώ κατώτατος μισθός, 13η σύνταξη για χαμηλοσυνταξιούχους κ.λπ.), που ήταν δήθεν «αδιαπραγμάτευτες», παραπέμφθηκαν στις ελληνικές καλένδες.

Ο λαός έμαθε ότι «η κυβέρνηση έχει μπροστά της μια τετραετία και εφόσον πάει καλά η διαπραγμάτευση και εφόσον συμφωνήσουν και οι κοινωνικοί εταίροι (βλ. εργοδοσία), τότε βλέπουμε...». Ηρθε μετά ένας ακόμα «κοινωνικός διάλογος», όπου φάνηκε καθαρά ότι οι απαιτήσεις της εργοδοσίας δεν συμβαδίζουν με τη λαϊκή απαίτηση για ανάκτηση απωλειών. Το επιχείρημα, βεβαίως, συνέχιζε να είναι ότι «ακόμα και αν δεν μπορούμε να ανακουφίσουμε το λαό, τουλάχιστον δεν προχωράμε σε νέα μέτρα, όπως θα έκαναν οι προηγούμενοι», συνηθίζοντας στην πραγματικότητα το λαό να θεωρεί δεδομένα και παγιωμένα όσα αντιλαϊκά μέτρα πάρθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.

Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα η προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων συνδέθηκε με τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων. Ετσι, οι εργαζόμενοι «μαθαίνουν» ότι αυτές οι ιδιωτικοποιήσεις (που βαφτίστηκαν και αυτές αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, παραγωγική αξιοποίηση κ.λπ.) είναι προσοδοφόρες για το λαό γιατί απ' αυτές θα χρηματοδοτηθούν τα ασφαλιστικά ταμεία που έχουν καταχρεώσει αστικές κυβερνήσεις και εργοδοσία.

Μέσα, επίσης, σε αυτό το χρονικό διάστημα η «αριστερή κυβέρνηση» έσπειρε το δηλητήριο του συμβιβασμού με τη συμμετοχή σε ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Η διαθεσιμότητα εμπλοκής στα ιμπεριαλιστικά ΝΑΤΟικά σχέδια στην περιοχή (ιδιαίτερα στη Μ. Ανατολή), η ετοιμότητα ίδρυσης νέας ΝΑΤΟικής βάσης στο Αιγαίο εμφανίζονται ως στοιχεία «υπερήφανης εξωτερικής πολιτικής» και «βαριά χαρτιά στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους»!

Η κυβέρνηση, μην μπορώντας να αρνηθεί την πραγματικότητα της αναίρεσης των υποσχέσεών της ή των προσδοκιών που είχε καλλιεργήσει με τη θολή δημαγωγική ρητορική της, ζητά σήμερα ανοχή και αναμονή στο όνομα του ότι η διαπραγμάτευση ακόμα εξελίσσεται και μοχθεί να εξασφαλίσει το καλύτερο δυνατό. Τι μοχθεί να εξασφαλίσει; Μια συμφωνία με χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα, διευθέτηση του χρέους και επενδυτικό πακέτο, χρήμα δηλαδή για την αναθέρμανση της καπιταλιστικής οικονομίας στην Ελλάδα. Μια συμφωνία που ταυτόχρονα θα περιλαμβάνει πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα, νέα μνημόνια, που θα βαρύνουν διπλά, προστιθέμενα στα ήδη υπάρχοντα.

Μην έχοντας απομακρυνθεί απ' το στόχο χειραγώγησης κι ενσωμάτωσης του λαού στα προτάγματα του κεφαλαίου, αξιοποιεί και το «εργαλείο» του εκβιασμού. Προκειμένου ο λαός να δεχτεί ευχαρίστως την αντιλαϊκή συμφωνία που «μαγειρεύει», δραματοποιεί την κατάσταση και παρουσιάζει σαν «κόλαση» την πρόταση των δανειστών. Η γνωστή απ' τα παλιά λογική της «καλύβας του Χότζα», που στοχεύει να κάνει το λαό να αναστενάζει από ανακούφιση επειδή τα μέτρα θα είναι τελικά λιγότερα απ' όσα του 'λεγαν ότι μπορεί να είναι.

Η κυβέρνηση και, κυρίως, η τάξη που εκπροσωπεί έχουν κάθε λόγο να θέλουν το λαό στην απάθεια, σε σύγχυση και υποταγμένο ώστε να μην τον έχουν απέναντί τους ενωμένο σε ένα ισχυρό κίνημα διεκδίκησης για ανάκτηση των απωλειών, μέτρων ικανοποίησης των σύγχρονων αναγκών του, διαγραφής του χρέους, ένα κίνημα με προοπτική ρήξης με την εξουσία τους, για την οικοδόμηση της λαϊκής εξουσίας, για τα οποία έχει κάθε λόγο να τους χαλάσει τα σχέδια.

Μπροστά στην πραγματικότητα που βιώνει και εκτραχύνεται διαρκώς, ανεξάρτητα απ' το ποιος ασκεί την αστική διαχείριση, ο λαός ή θα γίνει πρωταγωνιστής στον αγώνα ενάντια στο σύστημα που επιδεινώνει διαρκώς τους όρους ζωής του, αξιοποιώντας την πείρα και τις ανεκμετάλλευτες δυνάμεις του, αχρηστεύοντας εκβιασμούς, αυταπάτες, λογικές επιζήμιες που του σερβίρουν, ή θα μετρά νέες ήττες και απογοητεύσεις.

Β. Ν.