Οι ΗΠΑ επι Προεδρίας Ομπάμα

Η "φιλολαϊκή πολιτική" του αύξησε την εκμετάλλευση, τη φτώχεια και την ανασφάλεια

Ωφελημένοι οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι

Μέρες που ζήσαμε την «αγιογραφία» του Αμερικανού Προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, που ήρθε μέσα στη βδομάδα στη χώρα μας, και που το «λιβανιστήρι» συνεχίζεται για τον «οραματιστή», «ανθρωπιστή» και «φιλολαϊκό» πρώτο μαύρο Πρόεδρο, αξίζει να δούμε τα πεπραγμένα του στις ίδιες τις ΗΠΑ, πέρα από το αιματοκύλισμα για τα συμφέροντα των μονοπωλίων, που συνέχισε σε όλο τον κόσμο, στο όνομα των ...«αξιών της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας», όπως και οι προκάτοχοί του.

Ας δούμε, λοιπόν, την «ελευθερία» και την «αξιοπρέπεια» που βίωσαν εκατομμύρια εργαζόμενοι στις ΗΠΑ, από άλλο έναν γνήσιο εκπρόσωπο του κεφαλαίου, όπως και ο διάδοχός του Ντόναλντ Τραμπ, που θα αναλάβει από τις 20 Γενάρη, συνεχίζοντας την ίδια αντιλαϊκή, φιλομονοπωλιακή πολιτική.

Από την αναιμική καπιταλιστική ανάπτυξη στο διάστημα των δύο θητειών του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανοί δεν επωφελήθηκαν ούτε στο ελάχιστο, αντίθετα με τα μονοπώλια, ειδικά αυτά που δραστηριοποιήθηκαν σε τομείς όπως οι υπηρεσίες Υγείας, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τράπεζες και άλλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, φαρμακοβιομηχανίες, εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο κ.λπ.

Ετσι, τη στιγμή που ο απερχόμενος Πρόεδρος καμαρώνει για την ανάσχεση της θύελλας των εκατοντάδων χιλιάδων απολύσεων, που παρέλαβε το 2009 από τον προκάτοχό του Τζ. Ου. Μπους, μετά την έναρξη της καπιταλιστικής κρίσης το 2008, και τη μείωση της ανεργίας στο 5% από περίπου 7,8% που ήταν στην αρχή της πρώτης θητείας του, εκατομμύρια Αμερικανοί γνωρίζουν μία άλλη πραγματικότητα. Μία πραγματικότητα που δεν μοιάζει καθόλου με τη «μαγική εικόνα» και τις μισές αλήθειες που προσπαθεί να παρουσιάσει ο απερχόμενος Πρόεδρος και αναπαράγουν όλες αυτές τις μέρες και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και τα αστικά ΜΜΕ στη χώρα μας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανεργία. Οντως σήμερα στις ΗΠΑ υπολογίζεται επισήμως στο 5%. Ομως, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αποσιωπούν την ίδια στιγμή ότι το 28% των Αμερικανών ηλικίας μεταξύ 16 και 67 ετών (περίπου 48.500.000 άτομα) δεν συμπεριλαμβάνονται πλέον στο ενεργό εργατικό δυναμικό και δεν συνυπολογίζονται στους ανέργους, είτε για λόγους υγείας, είτε επειδή αναζητούν εργασία πάνω από δύο χρόνια ή επειδή σταμάτησαν από απόγνωση να ψάχνουν για οποιαδήποτε δουλειά. Το ποσοστό του ενεργού εργατικού δυναμικού σήμερα μετριέται στο 62% του συνολικού πληθυσμού, που θεωρείται το χαμηλότερο από τη δεκαετία του '60.

Ανοίγει η ψαλίδα των ανισοτήτων...

Ενα άλλο σημαντικό στοιχείο, για να αντιληφθεί κανείς την πραγματική οικονομική κατάσταση και το βιοτικό επίπεδο ενός λαού, είναι οι μισθοί και οι εισοδηματικές ανισότητες ανάμεσα στο φτωχότερο και πλουσιότερο μέρος ενός πληθυσμού.

Είναι χαρακτηριστικό, λένε οικονομικοί αναλυτές, πως η εισοδηματική ανισότητα μεταξύ πλούσιων και φτωχών στις ΗΠΑ αυξήθηκε πιο γρήγορα το διάστημα μεταξύ 2003 - 2013 απ' ό,τι το διάστημα 1923 - 1928 (δηλαδή λίγο πριν το κραχ του 1929). Επιπλέον, το 1% των πλουσιότερων Αμερικανών είδε τα πλούτη του να αυξάνονται από 15% το 2003, στο 22% το 2013 (στοιχεία του Quarterly Journal of Economics το Μάη του 2016)...

Από το 2009 έως σήμερα, η κυβέρνηση Ομπάμα καμαρώνει λέγοντας πως δημιούργησε 9.300.000 θέσεις εργασίας. Δεν μας λέει, όμως, ότι 3 στους 5 Αμερικανούς που βρήκαν μία από αυτές τις θέσεις εργασίας αγωνιά «συχνά ή συνέχεια» για την οικονομική του κατάσταση. Για το εάν δηλαδή θα έχουν τον επόμενο μήνα αρκετά χρήματα για να πληρώσουν το νοίκι ή τη δόση του στεγαστικού δανείου, να βάλουν φαΐ στο τραπέζι της οικογένειας, να ντύσουν και να μορφώσουν τα παιδιά τους...

Η κατάσταση είναι, πάντως, τόσο δύσκολη που ακόμη και ο Τομ Πέρες, ο ομοσπονδιακός υπουργός Εργασίας, παραδέχεται ότι η οικονομική ανάκαμψη δεν άγγιξε την πλειοψηφία των Αμερικανών.

Παράλληλα, η συνεχής αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους των ΗΠΑ ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή στερεί πόρους για τη χρηματοδότηση βασικών λαϊκών αναγκών σε Υγεία, Εκπαίδευση, βασικές υποδομές. Ακόμη και η τελευταία μελέτη του ιδρύματος «Brookings» καταγράφει πως το 95% των λαϊκών νοικοκυριών στις ΗΠΑ είδαν στην πραγματικότητα μείωση και όχι αύξηση των εισοδημάτων τους στη διάρκεια των δύο προεδρικών θητειών του Μπαράκ Ομπάμα.

Και τα καταιγιστικά στοιχεία για την πραγματική κατάσταση των λαϊκών στρωμάτων δεν έχουν τελειωμό:

• Επί Ομπάμα, ο αριθμός των Αμερικανών που ζουν κάτω από το επίπεδο φτώχειας αυξήθηκε τουλάχιστον 3,5%.
• Το μέσο οικογενειακό εισόδημα τα τελευταία τουλάχιστον τρία χρόνια έπεσε τουλάχιστον 2,3%.
• Το ποσοστό οικογενειών δίχως ούτε έναν εργαζόμενο από 17,8% που ήταν το 2008, πήγε στο 19,7% το 2015.
• Εκατομμύρια νεαροί Αμερικανοί καταχρεώθηκαν στις τράπεζες για να κατακτήσουν ένα πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης και παλεύουν να βρουν μία οποιαδήποτε θέση εργασίας για να ξεχρεώσουν. Οσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1985 και 1996 και έχουν την τύχη να εργάζονται, έχουν 20% λιγότερες αποδοχές απ' ό,τι οι συνομίληκοί τους μία γενιά πριν...
• Το 2014, ένας στους τρεις Αμερικανούς (περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι) «έπεσαν» κάτω από το όριο της φτώχειας, που επισήμως προσδιορίζεται για ένα άτομο στα 11.500 δολάρια ετησίως και για τετραμελή οικογένεια στα 23.000 δολάρια, με βάση το κόστος ζωής στη χώρα.
• Στις ΗΠΑ, σήμερα, παρά τις περιβόητες διακηρύξεις και κινήσεις για αύξηση του κατώτατου ωρομίσθιου, ιδιαίτερα από κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη των Δημοκρατικών, το κατώτατο ωρομίσθιο σε ομοσπονδιακό επίπεδο (σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ) παραμένει καθηλωμένο σε πολλές πολιτείες στα 7,25 δολάρια ανά ώρα (μεικτά) ή στα 6,26 δολάρια μετά από φόρους. Οι ΗΠΑ έτσι κατατάσσονται στην 11η θέση της λίστας των κρατών - μελών του ΟΟΣΑ όσον αφορά το κατώτατο ωρομίσθιο, αποδεικνύοντας και με αυτόν τον τρόπο πως παραμένουν πραγματικός παράδεισος για τα μονοπώλια. Την ίδια ώρα, διευρύνονται οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις, χωρίς σταθερό ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ η εργοδοσία και το κράτος δεν «επιβαρύνονται» με ασφαλιστικές εισφορές και εισφορές Υγείας - Πρόνοιας, τις οποίες πληρώνει απευθείας ο εργαζόμενος σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.
• Τουλάχιστον 46.700.000 Αμερικανοί είναι τόσο φτωχοί που εξαρτούν την καθημερινή βασική τους σίτιση από τα κουπόνια που δίνουν (υπό αυστηρές προϋποθέσεις...) οι υπηρεσίες πρόνοιας. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και περίπου 16.000.000 φτωχοί ανήλικοι, δηλαδή περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού παιδιών και εφήβων.
• Περίπου 43.000.000 Αμερικανοί δεν έχουν δικαίωμα ούτε για μία μέρα άδεια ασθενείας μετ' αποδοχών.
• Περίπου 16 εκατ. παιδιά και έφηβοι στις ΗΠΑ εξαρτούν τη διατροφή τους από τα κουπόνια πρόνοιας. Δηλαδή, το 20% του παιδικού και νεανικού πληθυσμού!

Πανάκριβο "εμπόρευμα" και η Υγεία

Ασχημα είναι τα πράγματα και όσον αφορά τον τομέα των υπηρεσιών Υγείας. Το περιβόητο πρόγραμμα του Προέδρου Ομπάμα για τη βελτίωση των υπηρεσιών Ασφάλισης και Υγείας, το λεγόμενο Obamacare, υποτίθεται πως έδωσε Ασφάλιση σε δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανούς που ήταν «εκτός». Ωστόσο, το σύστημα δεν αφορά δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, αλλά στην ουσία προγράμματα για επισκέψεις σε γιατρούς, φάρμακα και διαγνωστικές εξετάσεις, με μια σχετική «έκπτωση» για συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων με μικρά εισοδήματα. Δεν είναι λίγοι οι ασφαλισμένοι στο Obamacare που πληρώνουν μερικές δεκάδες δολάρια κάθε φορά που θα χρειαστεί να επισκεφθούν γιατρό. Ακόμη περισσότερα βάρη επωμίζονται οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, όπως ο διαβήτης. Μηνιαίως το κόστος γι' αυτούς ξεκινά από 300 δολάρια για φάρμακα, αναλώσιμα και διαγνωστικές εξετάσεις. Μάλιστα, έως το τέλος του χρόνου, τα ασφάλιστρα για τις απολύτως βασικές ανάγκες αναμένεται πως θα αυξηθούν κατά 22%, ενώ είναι άγνωστο εάν το όλο σύστημα θα κατεδαφιστεί ή θα φτιασιδωθεί από την κυβέρνηση του νεοεκλεγέντος Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που το έχει χαρακτηρίσει «πολύ ακριβό».

Ως εκ τούτου, τα λαϊκά στρώματα στις ΗΠΑ όχι μόνο δεν κέρδισαν από την καπιταλιστική ανάπτυξη, που «τρέχει» με 2% του ΑΕΠ, αλλά έχασαν. Και αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει ανεξάρτητα από το μείγμα της διαχείρισης, που θα είναι λιγότερο ή περισσότερο περιοριστικό, όσο τα μονοπώλια κάνουν κουμάντο στην οικονομία, στις ΗΠΑ και σε οποιαδήποτε χώρα. Ειδικά στις ΗΠΑ, είναι πολύ εμφανής η απουσία Κομμουνιστικού Κόμματος, ως επαναστατικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης και των άλλων εκμεταλλευόμενων στρωμάτων, για την οργάνωση της λαϊκής πάλης όχι μόνο για την αλλαγή μιας κυβέρνησης ή το σταμάτημα κάποιων αντιλαϊκών μέτρων, αλλά για τη συγκέντρωση δυνάμεων που θα συγκρουστούν με τον πραγματικό αντίπαλο, το κεφάλαιο και την εξουσία του.

Δ. ΟΡΦ.