Τακτικισμοί στη σκακιέρα ισχυρών ανταγωνισμών
Τεράστια συμφέροντα συγκρούονται για το «νότιο διάδρομο» της Ενέργειας, μετατρέποντας την περιοχή σε πυριτιδαποθήκη για τους λαούς
- Πρώτο, με τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών κρατικών εταιρειών ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ.
- Δεύτερο, με τους γενικότερους σχεδιασμούς των ΗΠΑ - Ρωσίας - ΕΕ αλλά και περιφερειακών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τον έλεγχο του «νότιου διάδρομου φυσικού αερίου» για τον εφοδιασμό της Κεντρικής Ευρώπης.
- Τρίτο, με τα τεράστια μονοπωλιακά συμφέροντα που ελέγχουν κοιτάσματα αερίου.
- Τέταρτο, με τις επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης, που διεκδικεί μερίδιο από τα κέρδη μέσω της κατασκευής και της διαχείρισης υποδομών φυσικού αερίου.
Πάνω σ' αυτούς τους άξονες έχει στηθεί ένα σκληρό παζάρι ανάμεσα στα μονοπώλια και ένας παρασκηνιακός πόλεμος μεταξύ ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, με αντίτιμο το μοίρασμα αγορών - κερδών και στόχο τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος της σύγκρουσης αρκεί να ρίξει μια ματιά στους πρωταγωνιστές της.
Τον έλεγχο του «νότιου διαδρόμου» της Ενέργειας με την κατασκευή αγωγών διεκδικούν τρεις κοινοπραξίες («ΤΑΡ», «West Nabucco», «South Stream»). Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που φιλοδοξούν να αξιοποιήσουν βρίσκονται στο Αζερμπαϊτζάν («Ντενίζ 2») και στη Ρωσία. Η κατασκευή των αγωγών «ΤΑΡ» και «West Nabucco» έχει τη στήριξη των ΗΠΑ και την «έγκριση» της ΕΕ. Η κατασκευή τους προωθείται κυρίως από τους Αμερικανούς, με στόχο να εμποδίσουν την επέκταση των ρωσικών μονοπωλίων στο «νότιο διάδρομο», όπου από τη Ρωσία προωθείται ο αγωγός «South Stream».
Οι βασικοί «παίχτες»
1. Στην κοινοπραξία του αγωγού «ΤΑΡ», που θα περάσει από την Ελλάδα, συμμετέχουν η ελβετική «Axpo», η νορβηγική «Statoil» και η γερμανική «EON Ruhrgas». Οπως αναφέρουν στην ιστοσελίδα τους, η χρηματιστηριακή αξία των μετοχών τους αγγίζει τα 100 δισ. ευρώ. Από τα 800 χιλιόμετρα του «ΤAP» που προβλέπεται να κατασκευαστούν, περίπου 500 θα βρίσκονται στην Ελλάδα και στο μεγαλύτερο τμήμα τους - σύμφωνα με τους υπεύθυνους της κοινοπραξίας - θα ακολουθήσουν παράλληλη πορεία με το υφιστάμενο δίκτυο της ΔΕΣΦΑ. Ο αγωγός θα ξεκινά από την Κομοτηνή, θα διασχίζει Θράκη, Μακεδονία και Ηπειρο και μέσω της Αλβανίας θα φτάνει στην Αδριατική. Με υποθαλάσσιο αγωγό θα καταλήγει στην Ιταλία. Ο αγωγός θα συνδέεται μέσω Τουρκίας με το κοίτασμα του Αζερμπαϊτζάν.
2. Στην κοινοπραξία του αγωγού «West Nabucco», που δε συμπεριλαμβάνει στη διαδρομή του την Ελλάδα, συμμετέχουν η βουλγαρική «Energy Holding», η ρουμανική «Transgaz», η τουρκική «Botas», η αυστριακή OMV, η γερμανική RWE και η ουγγρική FGSZ. Ο συγκεκριμένος αγωγός ακολουθεί τη διαδρομή Τουρκία - Βουλγαρία - Ρουμανία - Ουγγαρία - Αυστρία.
Οι δύο παραπάνω κοινοπραξίες φιλοδοξούν να μεταφέρουν φυσικό αέριο από το κοίτασμα «Σαχ Ντενίζ 2», που κύριοι μέτοχοί του είναι ο βρετανικός κολοσσός BP, η γαλλική TOTAL, η νορβηγική «Statoil», η ιταλική «Εni» και η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν «Socar», που έχει καταθέσει προσφορά και για την εξαγορά της ΔΕΣΦΑ. Την τελική απόφαση για το ποιος από τους «ΤΑΡ» και «West Nabucco» θα μεταφέρει το αζέρικο αέριο θα πάρουν, τον Ιούνη, η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν μαζί με την ΒΡ, που είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος του κοιτάσματος «Σαχ Ντενίζ 2».
3. Στον αντίποδα, η ρωσική κυβέρνηση προωθεί τον αγωγό φυσικού αερίου «South Stream», μέσω του ρωσικού μονοπωλίου «Gazprom», το οποίο φιλοδοξεί να συνεργαστεί με τον άλλο μεγάλο ρωσικό όμιλο «Sintez». Οι δυο ρωσικές εταιρείες έχουν καταθέσει και επίσημες προσφορές για την εξαγορά των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ. Οι Ρώσοι έχουν επιλέξει δύο διαδρομές για το συγκεκριμένο αγωγό. Ο «σύντομος» και οικονομικότερος ξεκινά από τη Ρωσία, διασχίζει τη Μαύρη Θάλασσα (περνάει μέσα και από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας), περνάει από Βουλγαρία, Ελλάδα και καταλήγει στη Νότια Ιταλία.
Η «εναλλακτική» διαδρομή είναι Ρωσία - Μαύρη Θάλασσα - Βουλγαρία - Ουγγαρία - Σλοβενία - Ιταλία. Η ρωσική κυβέρνηση και τα ρωσικά μονοπώλια που ενδιαφέρονται για την εξαγορά των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ έχουν ξεκαθαρίσει ότι αν αποκτήσουν τις δυο ελληνικές εταιρείες, θα επιδιώξουν την κατασκευή του «South Stream» μέσω της Ελλάδας. Στόχος των ρωσικών μονοπωλίων είναι να ελέγξουν απόλυτα το «νότιο διάδρομο» και να αναχθούν σε αποκλειστικούς προμηθευτές της ΕΕ σε φυσικό αέριο.
Με λάφυρο τις ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης για συμμετοχή στην κατασκευή του «ΤΑΡ», από όσα περιγράφονται πιο πάνω, φανερώνει ότι σχετίζεται άμεσα και με την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ, αφού τα κεφάλαια και οι υποδομές των δύο επιχειρήσεων θα χρησιμοποιηθούν για τη λειτουργία του αγωγού. Η συγκεκριμένη συμφωνία και, πολύ περισσότερο, η υλοποίησή της μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο και στις επιδιώξεις των Ρώσων για έλεγχο του «νότιου διαδρόμου».
Δεν είναι τυχαίο ότι στην υπογραφή της συμφωνίας στην Αθήνα, παρουσία του πρωθυπουργού, Αντ. Σαμαρά, παραβρέθηκε ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ερικ Ρούμπιν, ο οποίος στο διάστημα της παραμονής του στην Αθήνα είχε συναντήσεις και επαφές με στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών. Ο Αμερικανός αξιωματούχος είναι υπεύθυνος για τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία και τον Καύκασο. Τη συμφωνία χαιρέτισε και η Κομισιόν.
Δήλωση με σαφές υπονοούμενο για τις επιδιώξεις των ρωσικών μονοπωλίων έκανε και ο Ιταλός υπουργός Ανάπτυξης, Κοράντο Πασέρα, που υπέγραψε για λογαριασμό της χώρας του τη συμφωνία. «Για την ΕΕ είναι σημαντικό να διαφοροποιήσει τις πηγές τροφοδοσίας και οι εταίροι μας εκτός ΕΕ πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπόψη», δήλωσε χαρακτηριστικά. Θυμίζουμε ότι μέτοχος στο κοίτασμα «Σαχ Ντενίζ» είναι ο ιταλικός επιχειρηματικός όμιλος «Εni».
Στην τελετή της υπογραφής παραβρέθηκαν, επίσης, ο υπουργός Ενέργειας της Ελβετίας, Γουόλτερ Στάινμαν, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Ντάνιελ Σμιθ, εκπρόσωποι της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, της κοινοπραξίας «TAP», των εταιρειών που ελέγχουν το κοίτασμα «Σαχ Ντενίζ» καθώς και ο εκπρόσωπος της κρατικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν «Socar», που ενδιαφέρεται για την εξαγορά της ΔΕΣΦΑ.
Το «παρών» έδωσε και ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα, Κερίμ Ουράς, αφού η Τουρκία αποτελεί τον βασικό κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου. Ο αγωγός «ΤΑΡ» θα είναι προέκταση τουρκικού αγωγού που μεταφέρει το αζέρικο αέριο, με την τουρκική αστική τάξη να προσδοκά σημαντικό μερίδιο από τα κέρδη.
Τα «στυλώνει» η Ρωσία
Τους σχεδιασμούς ΗΠΑ και ΕΕ δεν άφησαν στο απυρόβλητο οι Ρώσοι κεφαλαιοκράτες και οι αξιωματούχοι της Ρωσίας. Το προηγούμενο διάστημα απέστειλαν τελεσίγραφα στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι συνολικότερες επενδύσεις κεφαλαίων που σχεδιάζουν στην Ελλάδα εξαρτώνται άμεσα από την απόκτηση των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ. Αμφισβητούσαν τις «δυνατότητες» του αγωγού «ΤΑΡ» για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη και κατήγγειλαν«ευρωπαϊκές και αμερικανικές επεμβάσεις».
Ο γενικός διευθυντής του ρωσικού Ιδρύματος Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, Κ. Σίμονοφ, με δήλωσή του στη «Φωνή της Ρωσίας», αμφισβήτησε τις δυνατότητες όλων των υπόλοιπων αγωγών πλην του «South Stream» να καλύψουν τη ζήτηση στην Ευρώπη και ανέφερε:
«Κανένα από τα ευρωπαϊκά σχέδια μεταφοράς φυσικού αερίου (...) δε θα καταφέρει να ανταγωνιστεί το δικό μας "South Stream". Ολοι αυτοί οι αγωγοί, χωρίς εξαίρεση, στοχεύουν στο κοίτασμα Σαχ Ντενίζ 2 στο Αζερμπαϊτζάν, η κατασκευή του οποίου αναμενόταν να ολοκληρωθεί το 2017, ενώ στην πραγματικότητα η εξόρυξη φυσικού αερίου θα ξεκινήσει περίπου το 2018 - 2019. Μάλιστα, η χωρητικότητά του θα είναι 16 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, εκ των οποίων τα 6 δισ. προορίζονται για την Τουρκία και μόνο τα 10 δισ. θα κατευθυνθούν στην ευρωπαϊκή αγορά. Λοιπόν, μοιάζει ο αγωγός αυτός να είναι ανταγωνιστικός του ρωσικού "South Stream", που έχει χωρητικότητα 63 δισ. κυβικά μέτρα;».
Πληροφορίες, μάλιστα, θέλουν τη ρωσική κυβέρνηση να είναι αποφασισμένη ακόμα και να μην πραγματοποιηθεί η επικείμενη συνάντηση Σαμαρά - Πούτιν στη Μόσχα, αν τα ρωσικά μονοπώλια, παρά τις υψηλές προσφορές τους, χάσουν το διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ.
Διεκδικεί μερίδιο η ντόπια πλουτοκρατία
Μέσα σε περιβάλλον όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει με κάθε τρόπο να διασφαλίσει νέα πεδία κερδοφορίας για την ντόπια πλουτοκρατία. Από τη μια πλευρά προσφέρει τις υποδομές της χώρας και από την άλλη εγγυάται φτηνά εργατικά χέρια στην κατασκευή των αγωγών και των άλλων συμπληρωματικών έργων.
«Η ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και η πρόοδος των ερευνών που έχει ήδη ξεκινήσει στην Ελλάδα αλλάζουν τα δεδομένα. Δημιουργούν νέες ευκαιρίες, ώστε η χώρα μας να παίξει το ρόλο του κρίκου που συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή και την Ασία», είπε μεταξύ άλλων ο Αντ. Σαμαράς στην τελετή υπογραφής του «TAP».
Οι μόνοι κερδισμένοι από μια πιθανή κατασκευή του αγωγού θα είναι οι μεγάλοι ελληνικοί κατασκευαστικοί όμιλοι και οι εγχώριοι προμηθευτές Ενέργειας. Για τους ελάχιστους εργαζόμενους που θα δουλέψουν στο έργο, αν πραγματοποιηθεί, θα ισχύουν μισθοί πείνας και βάρβαρες συνθήκες εργασίας. Ακόμα και αν το έργο υλοποιηθεί τα λαϊκά νοικοκυριά δεν πρόκειται να προμηθεύονται φυσικό αέριο με φτηνότερα τιμολόγια αφού οι υποδομές θα ανήκουν σε ιδιωτικές εταιρείες που θα επιζητούν το κέρδος.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου