Παίρνει τα δίκτυα των δήμων ενόψει ιδιωτικοποίησης

Προχωρά ο σχεδιασμός της παράδοσης στην ΕΥΔΑΠ των δικτύων ύδρευσης - αποχέτευσης των δήμων του Λεκανοπεδίου της Αττικής που δεν κατείχε, προκειμένου να παραδοθεί με ακόμη μεγαλύτερη κερδοφορία, ενόψει πλήρους ιδιωτικοποίησης, στο μεγάλο κεφάλαιο. Πρόκειται για 25 δήμους του Λεκανοπεδίου (που βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες περιοχές, όπως αυτές της Ανατολικής Αττικής) των οποίων η ΕΥΔΑΠ ενισχύει τα δίκτυα ύδρευσης, κυρίως το καλοκαίρι, με αζημίωτο φυσικά.

Ηδη, όπως ανακοινώθηκε, επτά δήμαρχοι (Ελευσίνας, Μαραθώνα, Μαρκόπουλου, Μεγάρων, Παιανίας, Σπάτων και Φυλής) συναντήθηκαν στις 19 Φεβρουαρίου 2013 με τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ και τους παραδόθηκαν τα σχέδια σύμβασης για την παραχώρηση των δημοτικών δικτύων ύδρευσης, με στόχο η μεταβίβαση αυτή να ολοκληρωθεί ως το Δεκέμβρη.

Είναι πασιφανές ότι η ΕΥΔΑΠ γιγαντώνεται, με τις ευλογίες της συγκυβέρνησης, προχωρώντας τόσο στην απόκτηση σιγά σιγά των δικτύων όλων των δήμων της Αττικής, όσο και της διαχείρισης των τομέων ύδρευσης - αποχέτευσης αρκετών νησιών της χώρας, προκειμένου να μεγαλώσει ο κύκλος εργασιών της και επομένως η κερδοφορία των ξένων και ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων που θα συμμετάσχουν στο παιχνίδι της πλήρους ιδιωτικοποίησής της. Δεν είναι τυχαίος, άλλωστε ο θόρυβος που έντεχνα είχε ξεσηκωθεί όλο το προηγούμενο διάστημα για τα χρέη των δήμων προς την ΕΥΔΑΠ, που ανέρχονται σε 350 εκατ. ευρώ. Στόχος ήταν να πιεστούν οι δήμοι -που λόγω της γενικότερης αντιλαϊκής πολιτικής που εφαρμόζεται αδυνατούν να αντεπεξέλθουν σε στοιχειώδεις ανάγκες προς τους δημότες τους- να παραδώσουν από μόνοι τους τα δίκτυα.

Προσελκύει η κερδοφορία της

Από την άλλη, η συνεχής κερδοφορία της ΕΥΔΑΠ (το 2011 είχε καθαρά κέρδη 26 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2012 τα κέρδη αναμένεται να φτάσουν τα 36,5 εκατ. ευρώ) έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των επιχειρηματικών ομίλων. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Φρ. Ολάντ, κατά την πρόσφατη έλευσή του στην Αθήνα, το νερό είναι ένας τομέας που ενδιαφέρει τις γαλλικές εταιρείες.

Τα τεράστια βέβαια κέρδη της ΕΥΔΑΠ, όπως παραδέχτηκε πρόσφατα η ίδια η διοίκηση της εταιρείας, οφείλονται στη δραστική μείωση των μισθών των εργαζομένων στην επιχείρηση κατά 35% έως 50%, αλλά και στο γεγονός ότι οι λαϊκές οικογένειες του Λεκανοπεδίου πληρώνουν πανάκριβα έναν φυσικό πόρο, όπως το νερό, αλλά και τις υπηρεσίες αποχέτευσης. Ιδιαίτερα μετά τη μερική ιδιωτικοποίησή της το 1999, πέρα από την τιμή του νερού που αναπροσαρμοζόταν πολύ πάνω από τον τιμάριθμο, είχαμε και τις άλλες υπηρεσίες, όπως τα τέλη αποχέτευσης, τις νέες παροχές, τις διακοπές - επανασυνδέσεις κ.λπ., που αυξήθηκαν κατά 100%.

Η ΕΥΔΑΠ είναι μάλιστα από τους ξένους και ντόπιους επιχειρηματικούς ομίλους μια ακόμη πιο επικερδής «μπίζνα», αφού στην περίπτωση που ξεπουληθεί γύρω στα 250 με 300 εκατ. ευρώ, όπως υπολογίζεται, δε θα χρειαστεί καν να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να την αγοράσουν, γιατί με βάση σχετική κοινοτική οδηγία μέσα σε 90 μέρες θα μπορούν να διεκδικήσουν και δικαστικά τα 750 εκατ. ευρώ που χρωστούν οι Δήμοι και το ελληνικό Δημόσιο προς την ΕΥΔΑΠ. Δηλαδή, θα εισπράξουν αμέσως πολλαπλάσια χρήματα από όσα θα δώσουν!

Πέρα από την ένταξη της ΕΥΔΑΠ (όπως, άλλωστε και της ΕΥΑΘ) στο ΤΑΙΠΕΔ, προωθείται η σύσταση «Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων», κατά τα πρότυπα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, ώστε να διευκολυνθεί κάθε ενέργεια ιδιωτικοποίησης των υδάτων σε όλη την επικράτεια, στο πλαίσιο του ξεπουλήματος του συνόλου του φυσικού πλούτου της Ελλάδας, και των επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας στο μεγάλο κεφάλαιο.

Διεθνής εμπειρία για τις επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης

Θεωρείται πάντως βέβαιο ότι αν γίνει η πλήρης ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, τότε τα πράγματα θα χειροτερέψουν: Και οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο πετσόκομμα των μισθών τους και εντατικοποίηση της δουλειάς, αλλά και οι λαϊκές οικογένειες θα πληρώνουν ακόμη πιο ακριβό το νερό, χωρίς να εξασφαλίζεται μάλιστα η ποιότητά του, καθώς οι ιδιώτες επιχειρηματίες θα ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την κερδοφορία τους και όχι να παραδίδουν καθαρό και ασφαλές για την υγεία των καταναλωτών νερό.

Από την άποψη αυτή είναι χαρακτηριστικές οι εξής περιπτώσεις:

• Στη Βρετανία ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν κατά την περίοδο 1989-1993 είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του νερού σε πρώτη φάση κατά 50% και συνολικά κατά 245% μέχρι το 2006. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες ύδρευσης υποβαθμίστηκαν δραστικά, καθώς οι εταιρείες, προκειμένου να μη χάσουν από την κερδοφορία, περιόρισαν στο ελάχιστο δυνατό τις επενδύσεις σε έργα υποδομής. Θεσπίστηκε Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, η οποία όμως δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τις τιμές, ενώ δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει ούτε τις αναγκαίες επενδύσεις από τις ιδιωτικές εταιρείες. Το αποτέλεσμα ήταν όταν οι υποδομές άρχισαν να παρουσιάζουν σημαντικά λειτουργικά προβλήματα να χορηγηθούν κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό. Να πληρώσει, δηλαδή, τα σπασμένα των ιδιωτών όλος ο βρετανικός λαός...
• Στην Αργεντινή το 1993 ιδιωτικοποιήθηκε το σύστημα ύδρευσης - αποχέτευσης του Μπουένος Αϊρες. Υστερα από 4 χρόνια διαπιστώθηκε ότι η πολυεθνική εταιρεία τηρούσε μόνο το 45% των υποχρεώσεών της όσον αφορά στις νέες συνδέσεις, τα τιμολόγια πήγαν στα ύψη, ενώ ζητούσε αλλαγές στη σύμβαση προκειμένου να αυξήσει ακόμη περισσότερο την τιμή του νερού. Δέκα χρόνια μετά την ανάληψη των δικτύων από ιδιωτική εταιρεία, διαπιστώθηκε ότι μόλις στο 12% των λυμάτων γινόταν επεξεργασία, ενώ η υπόλοιπη ποσότητα διοχετευόταν χωρίς καμιά επεξεργασία στον ποταμό Ρίο Ντε Λα Πλάτα. Το δίκτυο επέστρεψε στο δημόσιο το 2006 και χρειάστηκε να φτιαχτεί το δίκτυο σχεδόν από την αρχή, καθώς τα έξοδα για τη συντήρηση είχαν περιοριστεί δραστικά για να μεγαλώνουν τα κέρδη των ιδιωτών!
• Στη Βολιβία το 1998 το ΔΝΤ εγκρίνει δάνειο υπό την προϋπόθεση της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών. Ενα χρόνο μετά, παραχωρήθηκε το δίκτυο ύδρευσης σε όμιλο εταιρειών με επικεφαλής την αμερικανική «Bechtel». Το 2000 η αύξηση της τιμής του νερού είχε φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα, με αποτέλεσμα να προκληθούν ταραχές και συγκρούσεις του λαού με την αστυνομία με τραγικό απολογισμό 7 νεκρούς. Η κυβέρνηση αποφάσισε να επανακρατικοποιήσει το δίκτυο και η αμερικανική εταιρεία αξιώνει αποζημίωση ύψους 25 εκατομμυρίων δολαρίων.
• Στη Νότια Αφρική η ιδιωτικοποίηση στο Γιοχάνεσμπουργκ έφερε τέτοιες αυξήσεις που ολόκληρες συνοικίες αποσυνδέθηκαν από το δίκτυο αδυνατώντας να πληρώσουν τους αυξημένους λογαριασμούς. Οι κάτοικοι στράφηκαν για νερό σε μολυσμένες πηγές της περιοχής. Δεν άργησε να ξεσπάσει επιδημία χολέρας το 2000. Αρρώστησαν 100 χιλιάδες άνθρωποι και πάνω από 100 έχασαν τη ζωή τους.

Στον αντίποδα της πολιτικής που ιδιωτικοποιεί το νερό και αφήνει ανεκμετάλλευτες τεράστιες ποσότητες, το ΚΚΕ τονίζει ότι το νερό πρέπει να αποτελεί κοινωνικό αγαθό, όχι εμπόρευμα, στο πλαίσιο της λαϊκής οικονομίας και εξουσίας, των κοινωνικοποιημένων μέσων παραγωγής, της κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό η αξιοποίηση του νερού θα σχεδιάζεται, θα υλοποιείται και θα ελέγχεται με γνώμονα το σύνολο των κοινωνικών αναγκών.

Ν. Π.