Βουλγαρία: Πρόωρες εκλογές και καπιταλιστικά αδιέξοδα
Ιδιαίτερα χρήσιμο για συμπεράσματα το ζήτημα της ιδιωτικοποίησης της Ενέργειας που «ξεχείλισε το ποτήρι» της λαϊκής οργής
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής ήταν οι τελευταίοι δυσθεώρητοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος που κεραυνοβόλησαν το Γενάρη την τεράστια πλειοψηφία εργαζομένων, ανέργων και συνταξιούχων. Σε πολλές περιπτώσεις τα μπιλιετάκια του ρεύματος, που έφεραν τις υπογραφές των δύο τσέχικων εταιρειών διανομής ρεύματος, CEZ, Energo-Pro και της αυστριακής EVN που μονοπωλούν τον τομέα Ενέργειας στη Βουλγαρία, υπερέβαιναν τους πενιχρούς μέσους μισθούς των 250 ευρώ. Για να μη μιλήσουμε για τις συντάξεις των 75 ευρώ! Στην προκειμένη περίπτωση, οι πολίτες δε βρέθηκαν μπροστά σε κανένα δίλημμα. Προφανώς, κανείς δεν ήταν διατεθειμένος να πεινάσει κυριολεκτικά για τουλάχιστον έναν ολόκληρο μήνα μόνον και μόνον για να πληρώσει, ακόμη και εάν του έφθανε ένα μηνιάτικο, τον τεράστιο λογαριασμό έπειτα και από τις τελευταίες κερδοσκοπικές αυξήσεις που έγιναν στα τιμολόγια.
Οι διαδηλώσεις
Οι Βούλγαροι, που χρόνια τώρα δοκιμάζονται σε συνθήκες ανελέητου καπιταλισμού, δεν έσκυψαν το κεφάλι επιλέγοντας την επιβίωση σε συνθήκες σκότους και απόλυτου κρύου... Απλώς ξεσηκώθηκαν! Ενάντια στους τρελούς λογαριασμούς. Ενάντια στη διαφθορά κράτους και παρακράτους. Ενάντια στην αλαζονεία της εξουσίας του Μπόικο Μπορίσοφ, ενός πρωθυπουργού - πρώην σωματοφύλακα και προπονητή καράτε, που κινούνταν στην πολιτική σκηνή φιγουράροντας σαν άλλος ρωμαλέος Πούτιν, εγκαινιάζοντας σύγχρονες λεωφόρους αλλά αδειάζοντας την ίδια ώρα τα πορτοφόλια της εργατικής τάξης... Στο όνομα υποτίθεται του «εκσυγχρονισμού» της Βουλγαρίας. Της προσέλκυσης των «ξένων επενδύσεων». Σε αγαστή συνεργασία με τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ για «τιθάσευση» υποτίθεται των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, που το πρωτοπαλίκαρό του, ο 42χρονος υπουργός Οικονομικών Συμεών Ντιάνκοφ, συρρίκνωσε μέσα στα τελευταία δύο χρόνια στο 0,5% του ΑΕΠ από το ήδη χαμηλό του 2%... Εξαφανίζοντας βεβαίως ταυτόχρονα κάθε ίχνος αισιοδοξίας για τα λαϊκά νοικοκυριά.
Οι διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα Σόφια και σε πόλεις όπως η Βράτζα, Ντόμπριτς, Κιούστεντιλ, Πάζαρτζικ, Φιλιππούπολη ήταν θυελλώδεις και μαζικές με τη συμμετοχή εργατών, υπαλλήλων, μικρομεσαίων επιχειρηματιών, οικογενειών με παιδιά, συνταξιούχων παππούδων και γιαγιάδων. Τα συνθήματα; Ποικίλα. «Δεν έχω. Δεν Πληρώνω!», «Εθνικοποίηση των εταιρειών ρεύματος», «Πρωθυπουργέ παραιτήσου», «Κάτω η μαφία!» κ.ά. Ενώ οι διαδηλωτές έριχναν στην πυρά τους λογαριασμούς ρεύματος.
Μία αποπομπή και μία παραίτηση
Την περασμένη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ προσπάθησε να εκτονώσει την κρίση αποπέμποντας τον αρχιτέκτονα της ασφυκτικής αντιλαϊκής πολιτικής που ο ίδιος είχε διορίσει: τον 42χρονο Συμεών Ντιάνκοφ. Ο Ντιάνκοφ έτσι έγινε ο πρώτος Βούλγαρος υπουργός Οικονομικών, τα τελευταία 23 χρόνια, που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τη θητεία του και να αποτελειώσει έτσι ό,τι δεν είχε ακόμη ξεπαστρέψει η επικίνδυνη πολιτική που ακολούθησε υπό τους επαίνους και τις επιδοκιμασίες υψηλόβαθμων ευρωενωσιακών αξιωματούχων...
Ομως η αποπομπή του Ντιάνκοφ δεν έπεισε κανέναν. Και οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν με ακόμη μεγαλύτερο πείσμα. Με ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή. Ωσπου το βράδυ της Τρίτης οι βίαιες συγκρούσεις χιλιάδων διαδηλωτών και αστυνομικών στη Σόφια έδωσαν το κατάλληλο πρόσχημα στον παραπαίοντα πρωθυπουργό να δηλώσει την επόμενη (20.2.13) την παραίτησή του. Τάχα για λόγους «ευθιξίας»... Γιατί δήθεν δεν μπορούσε να ανεχθεί τους τραυματισμούς πολιτών επειδή «είναι ντροπή για εμάς κάθε ρανίδα αίματος».
Ομως, ο «ευαίσθητος» κατά τα άλλα πρωθυπουργός μπορούσε επί 3,5 χρόνια να χτυπά αλύπητα κάθε εργασιακό δικαίωμα. Να «εξασφαλίζει» μισθούς - πείνας. Να κάνει τα στραβά μάτια στην υψηλή ανεργία που παραμένει στα ύψη σε συνθήκες εργασιακής ζούγκλας ερημώνοντας πόλεις και χωριά. Ο «εύθικτος» πρωθυπουργός Μπορίσοφ μπορούσε επίσης όλο αυτό το διάστημα να διευκολύνει τις μπίζνες σε όποια ξένα μονοπώλια (δυτικά και ανατολικά ...) του το ζητούσαν, σε βάρος εξυπακούεται της ευημερίας και της ασφάλειας του λαού του! Να βάζει πλάτη στα βρώμικα παιχνίδια ντόπιων και ξένων ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος με τις οποίες φαίνεται πως είχε καλές σχέσεις εδώ και χρόνια, τουλάχιστον από τα μέσα της δεκαετίας του '90 όπως φάνηκε από πρόσφατες δημοσιογραφικές αποκαλύψεις και τη δημοσιοποίηση εγγράφων της κρατικής ασφάλειας CSBOP από την ιστοσελίδα Wikileaks και την ηλεκτρονική δημοσιογραφική βουλγαρική ιστοσελίδα bivol.bg.
Ομως, ούτε η τακτική της παραίτησης του Μπορίσοφ κατάφερε να σταματήσει τις διαδηλώσεις και τον προβληματισμό μέρους του βουλγάρικου λαού για τη δραματική φτωχοποίησή του και την επιδείνωση της ζωής του μέσα στην τελευταία 20ετία. Ο «καπιταλιστικός παράδεισος» που του έταζαν τόσο καιρό δεν ήρθε ποτέ. Το αντίθετο! Αλλοτινές υπηρεσίες και αγαθά που επί σοσιαλισμού ήταν δεδομένα, εξασφαλίζοντας στέγη, υγεία, εκπαίδευση, θαλπωρή και ασφάλεια σε όλο το λαό, χάθηκαν μονομιάς καθώς μετατράπηκαν σε εμπορεύματα και σε ευκαιρίες κερδοσκοπίας για την ολιγάριθμη ντόπια αστική τάξη, τα ντόπια και ξένα μονοπώλια που εμπορευματοποίησαν τη δημόσια περιουσία με τη γνωστή μέθοδο του ξεπουλήματος.
Βέβαια, αυτά τα προβλήματα δε θα λυθούν ούτε με την πιθανή διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ως τον ερχόμενο Απρίλη παρά τη φθορά των αστικών κομμάτων (κεντροδεξιών και κεντροαριστερών) διαχειριστών της αστικής εξουσίας, καθώς η εναλλακτική λύση για την ανατροπή του καπιταλισμού είναι αρκετά αδύνατη ακόμα στη Βουλγαρία μετά από πάνω από 20 χρόνια καπιταλιστικής παλινόρθωσης.
Ασύμβατα μονοπώλια και ικανοποίηση λαϊκών αναγκών
Ωστόσο, ιδιαίτερα όσον αφορά στον τομέα της Ενέργειας, το παράδειγμα με τους λογαριασμούς - φωτιά είναι χαρακτηριστικό ενός σάπιου συστήματος που δε διστάζει να αισχροκερδεί, αφήνοντας εκατομμύρια νοικοκυριά στο κρύο και στο σκοτάδι. Χαρακτηριστική είναι η παράδοση όλου του συστήματος διανομής Ενέργειας στα μονοπώλια. Συγκεκριμένα, στις δύο τσέχικες εταιρείες CEZ (που έχει το μονοπώλιο της διανομής στη Σόφια και στην υπόλοιπη δυτική Βουλγαρία, αλλά και σε άλλες χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης!) και «Energo-Pro» («ελέγχει τη βορειοανατολική Βουλγαρία) και στην αυστριακή EVN («ελέγχει» τη νοτιοδυτική Βουλγαρία).
Οι τρεις «αδελφές» διανομής ενέργειας που καταβρόχθισαν ό,τι προέκυψε από τη διάλυση της Κρατικής Εταιρείας Ηλεκτρισμού της Βουλγαρίας (ΝΕΚ) έχουν μοιράσει μεταξύ τους την πίτα, χωρίζοντας τη Βουλγαρία σε ζώνες και ξεζουμίζοντας τους καταναλωτές με συνολικές αυξήσεις που ξεπερνούν, μέσα στα τελευταία περίπου 10 χρόνια, ακόμη και το 200%. Σύμφωνα μάλιστα με καταγγελίες που δημοσιοποιήθηκαν σε μερίδα του βουλγάρικου Τύπου, οι εταιρείες διανομής είχαν συμπεριλάβει στα τιμολόγια κρυφές και περίεργες χρεώσεις, στις οποίες, σε κάποιες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανόταν ακόμη και η αγορά πανάκριβων αυτοκινήτων και ειδών πολυτελείας από τα διευθυντικά τους στελέχη... Τα οποία βεβαίως κλήθηκαν να πληρώσουν οι καταναλωτές.
Προφανώς η πολιτική αυτή, της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας προωθείται σε όλη την ΕΕ με την κατάτμηση (παραγωγή - μεταφορά - διανομή ηλεκτρικού ρεύματος) και φέρνει ακριβό ρεύμα στο λαό, διάλυση των εργασιακών σχέσεων και απολύσεις και κέρδη στα μονοπώλια. Γι' αυτό και η ΕΕ, προτίμησε να τηρήσει «σιγήν ιχθύος». Ενδεχομένως να τη βολεύει η εμφάνιση του «εκτροχιασμού» της ιδιωτικοποίησης της Ενέργειας στη Βουλγαρία σαν μία δήθεν «ιδιαίτερη» περίπτωση. Ομως, και σε αυτή την περίπτωση, οι τελευταίες εξελίξεις ιδιαίτερα όσον αφορά στα πεπραγμένα της CEZ στην Αλβανία δε βοηθούν. Η άδεια του τσέχικου ομίλου ενέργειας CEZ ανεκλήθη στις 23 του περασμένου μήνα από την αλβανική κυβέρνηση κατηγορώντας την για «σημαντική ανεπάρκεια ηλεκτρικού ρεύματος και μη επένδυση στο ηλεκτρικό δίκτυο» με συνέπεια ζημιές άνω του ενός δισ. δολαρίων!
Ομως, το πρόβλημα δεν αφορά μια εταιρεία, την CEZ εν προκειμένω, αλλά, όπως προαναφέραμε, είναι η ίδια η παράδοση κρίσιμων υπηρεσιών και αγαθών όπως αυτό της Ενέργειας στα μονοπώλια. Δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε τα συνεχή μπλακ άουτ πριν 12 χρόνια στις ΗΠΑ, μετά τα κερδοσκοπικά παιχνίδια του ενεργειακού κολοσσού ENRON ή τις εγκληματικές ελλείψεις στη συντήρηση και ασφάλεια πυρηνικών σταθμών που παρήγαγαν ηλεκτρική ενέργεια στην Ιαπωνία για λογαριασμό του ενεργειακού γίγαντα TEPCO, με νωπό ακόμη τον εφιάλτη του πυρηνικού δυστυχήματος στη Φουκουσίμα μετά το τσουνάμι το Μάρτη του 2011. Να γιατί η πρόταση για ενιαίο αποκλειστικά κρατικό φορέα Ενέργειας, ενταγμένο σε έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, όπου η εξουσία και οι παραγωγικές δυνάμεις θα είναι στα χέρια της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, είναι η μόνη λύση που μπορεί να ικανοποιήσει τις λαϊκές ανάγκες.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου