Τι είναι ο φασισμός

Γ

ια την πάλη ενάντια στο φασισμό είναι αναγκαία η κατανόησή του ως φαινομένου, καθώς και του χαρακτήρα της πάλης για την αντιμετώπισή του. Σε αυτήν την κατεύθυνση συμβάλλει η μελέτη της έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής»: Ρ. Π. Ντατ «Φασισμός και κοινωνική επανάσταση».

Ας δούμε εν συντομία, ως απάνθισμα, ορισμένες χαρακτηριστικές αναφορές του συγγραφέα για την ουσία του φασισμού:

«...ο φασισμός αποτελεί αποκλειστικά μεθοδολογική τακτική του χρηματιστικού κεφαλαίου -όπως ακριβώς η υποστήριξη όλων των μορφών δημοκρατίας και των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων ήταν επίσης μια μεθοδολογική τακτική, η οποία στήριζε με την ίδια ετοιμότητα πότε τη μια, πότε την άλλη, ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες- ώστε να ηττηθεί η προλεταριακή επανάσταση, να διασπαστεί ο εκμεταλλευόμενος πληθυσμός και συνεπώς να διατηρήσει ο καπιταλισμός την κυριαρχία του. Ολες οι προπαγανδιστικές "θεωρίες", οι μυθολογικές γαρνιτούρες, οι υποτιθέμενες "νέες σχολές πολιτικής σκέψης" κ.λπ. απλώς αποτελούν ένα προπέτασμα καπνού για να καλύψουν τον εν λόγω στόχο» (σελ. 246 - 247).

«Η περιφρόνηση για τις συνταγματικές και νομικές φόρμες, η εξύμνηση της βίας, η άρνηση όλων των ιδεών που υπεραμύνονται της ελευθερίας, της ανθρωπιάς και της ισότητας, η απαίτηση για σταθερό και ισχυρό κράτος, η αποθέωση του πολέμου ως η υψηλότερη μορφή ανθρώπινης δραστηριότητας: όλα τα προαναφερόμενα αποτελούν τυπικές εκφράσεις του σύγχρονου μονοπωλιακού καπιταλισμού. Δεν αποτελούν ιδιαιτερότητες του φασισμού - απλώς εκφράζονται με μεγαλύτερη βιαιότητα από το φασισμό» (σελ. 250).

«Εν τέλει, η εθνικοσοβινιστική ιδεολογία, ο αντισημιτισμός και οι ρατσιστικές θεωρίες είναι όλα δάνεια, χωρίς ούτε ένα καινούργιο χαρακτηριστικό, από το διαθέσιμο απόθεμα των παλιών συντηρητικών και αντιδραστικών κομμάτων, έτσι όπως το χρησιμοποίησε ο Βίσμαρκ και ο τσάρος Νικόλαος και το κατέστησε γνωστό η πανγερμανική και πανσλαβική προπαγάνδα» (σελ. 252).

Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, που φέρει και τον τίτλο του, στο υποκεφάλαιο «Η πάλη κατά του φασισμού» συμπυκνώνεται ως εξής η αντιπαράθεση της κομμουνιστικής - επαναστατικής με τη σοσιαλδημοκρατική - οπορτουνιστική γραμμή πάλης κατά του φασισμού:

«Απέναντι σε αυτήν τη γραμμή, η επαναστατημένη εργατική τάξη ανταπαντά με εκείνη του κομμουνισμού η οποία δηλώνει: η δικτατορία των εργατών αποτελεί τη μόνη εναλλακτική στην καπιταλιστική δικτατορία, η οποία σήμερα όλο περισσότερο περνάει από τις πάλαι ποτέ "δημοκρατικές" στις φασιστικές μορφές. Η δικτατορία των εργατών αποτελεί τη μόνη εγγύηση απέναντι στη φασιστική νίκη, απέναντι στη νίκη της αντεπανάστασης και την αχαλίνωτη υποταγή της εργατικής τάξης. Ο δρόμος της αστικής δημοκρατίας καταλήγει στο φασισμό. Η μάχη για την υλοποίηση της δικτατορίας των εργατών πρέπει να δοθεί όχι απλώς μετά την επικράτηση του φασισμού, αλλά πριν, ως το μοναδικό μέσο αναχαίτισής του. Η σοσιαλδημοκρατία υποστηρίζει: Πρώτα φασισμός, μετά επανάσταση. Ωστόσο, ο κομμουνισμός υποστηρίζει: Επανάσταση πριν το φασισμό και αναχαίτισή του. Ο φασισμός δεν είναι αναπόφευκτος. Ο φασισμός καθίσταται αναπόφευκτος μόνο όταν η εργατική τάξη ακολουθεί τη γραμμή του ρεφορμισμού, της εμπιστοσύνης στο καπιταλιστικό κράτος, της άρνησης του ενιαίου μετώπου, αφήνοντας συνεπώς τον εαυτό της να συντριβεί από τον ταξικό εχθρό. Αν, όμως, η εργατική τάξη ακολουθήσει τη γραμμή του ενιαίου μετώπου, της μαζικής εξέγερσης, της οικοδόμησης του δικού της Κομμουνιστικού Κόμματος και της μαχητικής μαζικής οργάνωσης μέχρι την τελική νίκη της επανάστασης και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας των εργατών, τότε μπορεί να νικήσει και να συντρίψει το φασισμό, καθώς και να περάσει απευθείας στη σοσιαλιστική οικοδόμηση χωρίς το ακριβό τίμημα και την καταισχύνη του φασιστικού ιντερμέτζιου. Αυτός είναι ο δρόμος για να ηττηθεί ο φασισμός» (σελ. 383).