ΕΦΙΑΛΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ ΟΛΑ ΤΑ ″ΣΕΝΑΡΙΑ″ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ

Με βάση και πρώτη «βαλβίδα ασφαλείας» το προψηφισμένο πακέτο των αντιλαϊκών μέτρων της περιόδου 2019-2020 σχετικά με την περαιτέρω κατακρεούργηση των συντάξεων και του αφορολόγητου, αλλά και τις δεσμεύσεις ότι ο λαός θα ξεπληρώνει έως το 2060 στο ακέραιο τα χρέη που δημιούργησε το κεφάλαιο, ανοίγουν οι συζητήσεις και οι προβληματισμοί κυβέρνησης, κουαρτέτου και βέβαια του εγχώριου κεφαλαίου, αναφορικά με το ζήτημα της «επόμενης μέρας», μετά το 2018 και την αναμενόμενη τυπική λήξη του τρέχοντος μνημονίου.
Στη φάση αυτή, στην πρώτη γραμμή των «διλημμάτων» των αστικών επιτελείων βρίσκεται το ζήτημα της μορφής που θα πάρει η περιβόητη «έξοδος στις αγορές», προκειμένου το αστικό κράτος να διασφαλίσει για λογαριασμό των επιχειρηματικών ομίλων και ενόψει του νέου γύρου καπιταλιστικής συσσώρευσης πρόσβαση σε φτηνό δανεισμό, χωρίς τους περιορισμούς που περιλαμβάνουν οι δανειακές συμβάσεις των μνημονίων.
Τα διάφορα σενάρια κινούνται ανάμεσα στη λεγόμενη «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια ή «εναλλακτικά» με την υπαγωγή του ελληνικού κράτους σε ειδική πιστωτική γραμμή στήριξης (ECCL) της Ευρωζώνης, που με τη σειρά της αναμένεται να στηρίξει για όσο διάστημα χρειαστεί την ομαλή πρόσβαση σε νέα κρατικά δάνεια από τις διεθνείς χρηματαγορές. Την ίδια ώρα, ορθάνοιχτο είναι και το ενδεχόμενο για κάποια «ενδιάμεση», «υβριδικού» χαρακτήρα «λύση», στην οποία, αν και δεν ομολογείται δημόσια, «γυροφέρνει» και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για «εναλλακτικές» που παραπέμπουν το λαό από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη, ενώ η αποκατάσταση της «πιστοληπτικής αξιοπιστίας» του ελληνικού κράτους - σήμερα υπολείπεται κατά πολλές βαθμίδες στην κλίμακα αξιολόγησης των διεθνών «οίκων» - θα απαιτεί την ολόπλευρη εφαρμογή των αντιλαϊκών μέτρων αλλά και την προσθήκη νέων.
Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη
Εξάλλου, όπως όλα δείχνουν, η αναβάθμιση των ελληνικών κρατικών ομολόγων αλλά και των ιδιωτικών χρεογράφων από τους διεθνείς «οίκους» πιστοληπτικής αξιολόγησης έχει ακόμη μπόλικο δρόμο να διατρέξει, και μάλιστα σε ένα έδαφος που περιγράφεται από τα αστικά επιτελεία περίπου ως «κινούμενη άμμος». Σε αυτό το φόντο, η ανάκτηση της πιστοληπτικής αξιοπιστίας του ελληνικού κράτους έχει όρο και προϋπόθεση την εμπέδωση και τη διεύρυνση της αντιλαϊκής πολιτικής και των μέτρων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η έξοδος του ελληνικού κράτους στις «αγορές» με σχετικά ανταγωνιστικό κόστος και επιτόκια.
Την ίδια ώρα, στην περίπτωση του σεναρίου «καθαρής εξόδου» από το μνημόνιο, ακόμη και με την ίδια ρότα αντιλαϊκής πολιτικής, διαφαίνονται «κίνδυνοι» για υψηλά ή και απαγορευτικά επιτόκια στον κρατικό δανεισμό, ενώ σε αυτήν την περίπτωση η ΕΚΤ δεν θα αποδεχόταν «κατ' εξαίρεση» ελληνικά ομόλογα, χωρίς την ειδική πιστωτική γραμμή (ECCL) της Ευρωζώνης. Αυτή με τη σειρά της λειτουργεί ως μια ακόμη «βαλβίδα ασφαλείας» και εγγύηση για τις υποθέσεις του κεφαλαίου.
Από τη σκοπιά του κεφαλαίου, διατυπώνονται πλέον «αβεβαιότητες» και γύρω από την εξειδίκευση των ρυθμίσεων σχετικά με την όποια «ελάφρυνση» του ελληνικού κρατικού χρέους, αλλά και για το χρόνο που αυτές θα προσδιοριστούν, ζητήματα για τα οποία τον «πρώτο λόγο» θα έχει η πλευρά του ΕSM, με βάση βέβαια την ολόπλευρη εφαρμογή των αντιλαϊκών συμφωνιών.
Σε αυτό το πλέγμα, η «εναλλακτική» που αναζητείται από το εγχώριο κεφάλαιο για την περίοδο μετά το 2018, έχει να κάνει με τα παζάρια για την υπαγωγή του ελληνικού κράτους στις ειδικές πιστωτικές γραμμέςστήριξης του ESM και, μάλιστα, όπως αυτές θα επαναπροσδιοριστούν στη συνέχεια, στο πλαίσιο της μετεξέλιξης του Οργανισμού σε «νομισματικό ταμείο» της Ευρωζώνης, με ό,τι αυτό σηματοδοτεί για ακόμα βαρύτερους όρους για το λαό.
Στις εξεταζόμενες «λύσεις» συζητείται και το «μαξιλάρι ασφάλειας» από τα αδιάθετα κεφάλαια της δανειακής σύμβασης του 3ου μνημονίου, τουλάχιστον μέχρι το 2019 και με δυνατότητα παράτασης. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση, από την πλευρά της, μέσω της υπερπαραγωγής των ματωμένων πλεονασμάτων «χτίζει» ένα «απόθεμα ασφαλείας», προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι όποιες δυσκολίες στις «αγορές».
Μοχλός για τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα
Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή στην «κανονικότητα» του κεφαλαίου, ανεξάρτητα απ' το τι θα διαδεχτεί το μνημόνιο, θα απαιτεί διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα και παρεμβάσεις, κι ενώ η «επίφοβη» και αναιμική ανάκαμψη για λογαριασμό του κεφαλαίου θα βασίζεται στην ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, το τσάκισμα αυτοαπασχολούμενων για να ανοίξουν νέα πεδία κερδοφορίας, το διαρκές μάτωμα του λαού για τους επόμενους στόχους του κεφαλαίου, την πολύπλευρη στήριξη της ανταγωνιστικότητάς του.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους αποδεικνύνεται βασικός μοχλός για την επιτάχυνση των αντιλαϊκών διεργασιών και μάλιστα σε ορίζοντα πολλών δεκαετιών, μέχρι το 2060, όπως άλλωστε προβλέπεται και από τη σχετική απόφαση - συμφωνία, στο Γιούρογκρουπ της 15ης Ιούνη 2017, σχετικά με το κλείσιμο της 2ης «αξιολόγησης».
Θυμίζουμε ότι η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ προβλέπει το «κλείδωμα» των αντιλαϊκών στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ για την περίοδο 2018 - 2022 και τουλάχιστον στο 2% για την περίοδο 2023 - 2060, ενώ σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του κρατικού χρέους, προβλέπεται το ενδεχόμενο παρεμβάσεων «διευκόλυνσης» μετά το 2018, στο βαθμό βέβαια που κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο.
«Ενα το κρατούμενο» επομένως για τις όποιες «ευκολίες πληρωμής» αποφασιστούν για λογαριασμό του κεφαλαίου είναι η αποπληρωμή του κρατικού χρέους, μέσω των «πρωτογενών πλεονασμάτων» που φορτώνουν στις πλάτες του λαού, με περικοπές σε συντάξεις, Πρόνοια, τη φοροληστεία κ.ο.κ., και μάλιστα για μια υπόθεση ολότελα εχθρική στα λαϊκά συμφέροντα.
Μόνιμη η ″επιτροπεία″ κεφαλαίου - ΕΕ
Σε κάθε περίπτωση, ως πρόσθετο αντιλαϊκό εργαλείο και συμπληρωματικά με όλα τα προηγούμενα, το «πλαίσιο της ΕΕ» προβλέπει ειδικούς εποπτικούς ελέγχους μέχρις ότου αποπληρωθεί τουλάχιστον το 75% των δανείων που χορηγήθηκαν σε κάθε κράτος, μέσω των «μηχανισμών στήριξης». Η εν λόγω διαδικασία στην περίπτωση του ελληνικού κρατικού χρέους αναμένεται να κρατήσει για δεκαετίες, στηρίζοντας και αυτήν την αντιλαϊκή πολιτική, παράλληλα και σε συνδυασμό με την άντληση κεφαλαίων από τις χρηματαγορές, που σηματοδοτούν τη νέα φουρνιά των ενισχύσεων (επιδοτήσεις, απαλλαγές κ.ά.) προς τους εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους.
Χαρακτηριστικά σε αυτό το πλαίσιο είναι και τα όσα είπε από την πλευρά του ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, Π. Λιαργκόβας, μιλώντας στη χτεσινή συζήτηση του προσχεδίου του προϋπολογισμού στην Επιτροπή Οικονομικών, για το ότι «η πλήρης έξοδος στις αγορές, αν επιτευχθεί, θα έχει κόστος και υψηλότερο επιτόκιο, το μέγεθος του οποίου θα εξαρτηθεί από τη στάση του ΔΝΤ και των ευρωπαϊκών θεσμών, μέσω, κυρίως, της ελάφρυνσης στην εξυπηρέτηση χρέους».
Υπογράμμισε δε ότι «αποφεύγω να χρησιμοποιήσω τον όρο "καθαρή έξοδος" γιατί ο όρος δεν είναι και τόσο ακριβής. Μπορεί να είναι και αμφίσημος ή και παραπλανητικός σε ορισμένες περιπτώσεις, γιατί μετά το 2018 δεν θα υπάρχει έξοδος από κάθε επιτήρηση».
Η εμβάθυνση της ΟΝΕ
Την ίδια ώρα, η «μεγάλη εικόνα» συντίθεται από τις διεργασίες αναφορικά με την εμβάθυνση της Οικονομικής Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ), ζήτημα που θα συζητηθεί στο προσεχές συμβούλιο Γιούρογκρουπ, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης που θα διενεργηθεί το Δεκέμβρη για το ίδιο ζήτημα.
Σε αυτό το επίπεδο, οι συζητήσεις και οι κυοφορούμενες παρεμβάσεις αφορούν, μεταξύ άλλων, την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) ως «θεσμού» αξιόπιστης διαχείρισης και επιβολής αντιλαϊκών μέτρων, και βέβαια σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς βέβαια και την ενδοαστική διαπάλη γύρω από τις εκκρεμότητες της «τραπεζικής ένωσης», ζήτημα που με τη σειρά του «ακουμπάει» και τις υποθέσεις των εγχώριων τραπεζικών ομίλων.
Ανακυκλώσεις κρατικών ομολόγων
Στο αμέσως προσεχές διάστημα, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να προχωρήσει σε πράξεις ανταλλαγής (swap) παλαιών διάσπαρτων κρατικών ομολόγων με νέα ομόλογα, με την έκδοση νέων κρατικών τίτλων. Πρόκειται για 20 παλαιά ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 30 δισ. ευρώ και τρέχουσας αξίας 20 δισ. ευρώ, με λήξεις από το 2023 έως το 2042, που δόθηκαν σε ιδιώτες επενδυτές στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης και του «κουρέματος» (PSI) το 2012.
Η εν λόγω κίνηση, που φαίνεται να βρίσκει σύμφωνες τις ενδιαφερόμενες τράπεζες και τα funds που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους τα συγκεκριμένα ομόλογα, στοχεύει στη βελτίωση της «εμπορευσιμότητας» των ελληνικών κρατικών χρεογράφων, αλλά και στη διαμόρφωση αξιόπιστων τιμών αναφοράς στη δευτερογενή αγορά, όπου συναλλάσσονται οι εμπλεκόμενοι «επενδυτές».

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις