"Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων": Μόνιμο χαράτσωμα της στέγης και της γης του λαού

Α

ντιμέτωπα με τα χαράτσια του περιβόητου «Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων» (ΕΝΦΙΑ) έρχονται από την περασμένη εβδομάδα τα λαϊκά νοικοκυριά σε όλη τη χώρα, μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του νέου φόρου που μονιμοποιεί το χαράτσι πάνω στη λαϊκή κατοικία και το επεκτείνει κυριολεκτικά σε κάθε σπιθαμή γης. Χαρακτηριστικό μάλιστα του μεγέθους της φοροεπιδρομής, καθώς και των εξόφθαλμα υπέρογκων επιβαρύνσεων που παρουσιάστηκαν σε πάρα πολλές περιπτώσεις στα έτσι κι αλλιώς δυσβάσταχτα χαράτσια (οι οποίες προέκυψαν μεταξύ άλλων από τον τρόπο υπολογισμού του φόρου σε οικισμούς της επαρχίας που βρίσκονται εκτός του συστήματος αντικειμενικών αξιών, καθώς και από την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών οι όποιες ελλείψεις στις δηλώσεις Ε9 να συμπληρωθούν αυτόματα από το Taxis με το «δυσμενέστερο σενάριο» για το φορολογούμενο), ήταν το γεγονός ότι το συνολικό ποσό των χαρατσιών που επιβλήθηκαν ξεπέρασε κατά 500 εκατ. ευρώ το ποσό που υπολόγιζε αρχικά η κυβέρνηση (έφτασε τα 3,7 δισ. ευρώ, έναντι των 3,2 δισ. ευρώ των αρχικών υπολογισμών).

Η δικαιολογημένη λαϊκή κατακραυγή, που προκλήθηκε, ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελιγμούς και «διορθώσεις» (όπως η αναβολή της προθεσμίας για την καταβολή της πρώτης δόσης και η εξαγγελία ρύθμισης για τους οικισμούς που βρίσκονται εκτός του συστήματος αντικειμενικών αξιών), αλλά και σε μία αποπροσανατολιστική συζήτηση περί «λαθών» και «ευθυνών», με το στήσιμο μέχρι και «καβγάδων» στα ΜΜΕ μεταξύ νυν και πρώην κυβερνητικών και κρατικών στελεχών.

Στην πραγματικότητα, βέβαια, όλοι οι ελιγμοί και οι «διορθώσεις» της κυβέρνησης συνιστούν πραγματική κοροϊδία για το λαό, καθώς δεν αναιρούν ούτε στο ελάχιστο την αντιλαϊκή ουσία του «ενιαίου φόρου»: Το γεγονός δηλαδή ότι με τη μονιμοποίηση του τάχα «έκτακτου» χαρατσιού στη λαϊκή στέγη, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα καλούνται να πληρώνουν εφ' όρου ζωής ενοίκιο για το σπίτι που απέκτησαν με κόπους και θυσίες και, ταυτόχρονα, με τη διεύρυνση του χαρατσιού και την επιβολή του για πρώτη φορά στα χωράφια της φτωχής αγροτιάς, στα οικόπεδα, στα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, ο λαός καλείται να πληρώνει ενοίκιο και για το αγροτεμάχιο το οποίο καλλιεργεί για να ζήσει.

Νέα βάρη στο λαό, νέες "ελαφρύνσεις" στο κεφάλαιο

Ο λεγόμενος ενιαίος φόρος ακινήτων στην ουσία ενσωματώνει μόνο δύο από τους φόρους που επιβάλλονταν στα ακίνητα, ενώ μια σειρά άλλα χαράτσια πάνω στη λαϊκή κατοικία παραμένουν σε ισχύ (όπως π.χ. το ΤΑΠ, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, το οποίο πληρώνεται μέσω ΔΕΗ από όλα τα νοικοκυριά, ανεξάρτητα από το αν είναι ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές).

Οι φόροι που ενσωματώνει ο ΕΝΦΙΑ είναι αφενός το τάχα «έκτακτο» χαράτσι που επιβλήθηκε για πρώτη φορά το 2011 (ως ΕΕΤΗΔΕ αρχικά, μετονομάστηκε σε ΕΕΤΑ στη συνέχεια) και πληρωνόταν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και αφετέρου ο ΦΑΠ, ο φόρος της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, που επιβαλλόταν σε περιουσίες αντικειμενικής αξίας μεγαλύτερης των 200.000 ευρώ.

Δεδομένου ότι τα εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά με ακίνητα αντικειμενικής αξίας μικρότερης των 200.000 ευρώ ως το 2011 δεν πλήρωναν ούτε το «έκτακτο» χαράτσι, ούτε και τον ΦΑΠ, είναι προφανές ότι ο νέος φόρος στην ουσία διαχέει τα βάρη του ΦΑΠ πάνω στα λαϊκά σπίτια και στα χωράφια της φτωχής αγροτιάς, μειώνοντας κατ' αναλογίαν το φόρο της πραγματικά μεγάλης ακίνητης περιουσίας.

Πλέον, με τον ΕΝΦΙΑ δεν υπάρχει κανένα αφορολόγητο όριο για την ακίνητη περιουσία των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, ούτε με βάση την αξία της, ούτε με βάση τα τετραγωνικά της. Επιπλέον, ο νέος φόρος και οι διάφοροι συντελεστές του αντιμετωπίζουν ενιαία τα κτίσματα, ανεξάρτητα από τη χρήση τους. Π.χ. 20 λαϊκές οικογένειες που κατοικούν σε μια πολυκατοικία 2.000 τ.μ. καλούνται να πληρώσουν αντίστοιχο φόρο με ένα γειτονικό σούπερ μάρκετ 2.000 τ.μ., που τζιράρει εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Την ίδια ώρα, το νέο χαράτσι του ΕΝΦΙΑ που «γονατίζει» το λαό, εξασφαλίζει πλήθος προκλητικών ελαφρύνσεων για το μεγάλο κεφάλαιο. Μεταξύ άλλων στο νόμο του ΕΝΦΙΑ:

n  Προβλέπονται τρανταχτές μειώσεις για τις βιομηχανίες και τα μεγάλα ξενοδοχεία. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της ψήφισης του νόμου για τον ΕΝΦΙΑ (Δεκέμβρης 2013) ο τότε υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, οι ελαφρύνσεις αφορούν «μεγάλες βιομηχανίες και μεγάλα ξενοδοχεία, που είναι έντασης χώρου (!) και θα ήταν άδικο να πληρώσουν όλο το φόρο»...

n  Τρανταχτές ελαφρύνσεις ισχύουν και για τις μεγάλες συγκεντρωμένες εκτάσεις γεωργικής γης,για τις οποίες η μείωση του αρχικά προσδιοριζόμενου φόρου φτάνει στο 60% για εκτάσεις πάνω από 500 στρέμματα.

n  Φοροαπαλλαγές προβλέπονται για τις «εξωχώριες» (οφσόρ) εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Ενισχύεται η συγκέντρωση γης και ακινήτων

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλες οι «διορθώσεις», οι σχετικές δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών περί «λαθών», ανεξάρτητα από το πώς θα διαμορφωθεί τελικά το συνολικό ποσό των χαρατσιών που θα επιβληθούν, δε θίγουν τον εισπρακτικό στόχο της φοροεπιδρομής, ύψους 2,65 δισ. ευρώ, ο οποίος αποτελεί προϋπόθεση για να εξασφαλίζονται τα «πρωτογενή πλεονάσματα» για λογαριασμό των εγχώριων μονοπωλίων. Ακριβώς γι' αυτό, γιατί αυτές είναι οι πάγιες ανάγκες του κεφαλαίου, ο λαός έχει την πείρα πλέον να καταλάβει πόση αξία έχουν δηλώσεις όπως αυτές της κυβερνητικής εκπροσώπου, Σ. Βούλτεψη, η οποία ακόμα και τώρα, που τα λαϊκά νοικοκυριά βιώνουν τη μονιμοποίηση του χαρατσιού, που μας έλεγαν ότι θα ήταν «έκτακτο», ισχυρίστηκε ότι «όλα αυτά που γίνονται στη χώρα γίνονται λόγω έκτακτων συνθηκών. Η βαριά φορολογία είναι σε δρόμο εξόδου, είναι έκτακτη και θα σταματήσει»... Αντίστοιχα πρέπει να κρίνει και τις «αντιδράσεις» κομμάτων όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχουν δηλώσει επανειλημμένα την προσήλωσή τους στους «πλεονασματικούς ή ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς», στην ανάγκη εξασφάλισης κονδυλίων για παραπέρα ενίσχυση των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων.

Παράλληλα με τη συμβολή στους εισπρακτικούς στόχους του κεφαλαίου, η μονιμοποίηση και διεύρυνση του χαρατσώματος της λαϊκής στέγης και περιουσίας, σε συνδυασμό και με τη σταδιακή άρση των όποιων περιορισμών απέμεναν ενάντια στους πλειστηριασμούς λαϊκών κατοικιών για χρέη προς τις τράπεζες (για τα χρέη προς το Δημόσιο ήδη δεν υπάρχει κανένας τέτοιος περιορισμός), αντικειμενικά ενισχύει τους όρους και τις προϋποθέσεις για συγκέντρωση της λαϊκής στέγης και περιουσίας σε ολοένα και λιγότερα χέρια.

Τα δυσβάσταχτα χαράτσια στη λαϊκή στέγη και περιουσία σφίγγουν ακόμη περισσότερο τη θηλιά γύρω από το λαιμό των εργατικών - λαϊκών νοικοκυριών που αδυνατούν να πληρώσουν στις τράπεζες τις δόσεις των στεγαστικών δανείων και τα οποία από 1/1/2015 θα έρθουν αντιμέτωπα με την εφαρμογή του περιβόητου «Κώδικα Δεοντολογίας» της Τράπεζας της Ελλάδας, ο οποίος ανοίγει το δρόμο για μαζικά ξεσπιτώματα λαϊκών οικογενειών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μία από τις βασικές «διευθετήσεις» που προβλέπει ο «Κώδικας Δεοντολογίας» για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια (τα οποία στο πρώτο 3μηνο του 2014 «σκαρφάλωσαν» στα 25 δισ. ευρώ), για την οποία μάλιστα φρόντισε να προετοιμάσει το έδαφος με πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Οικονομικών, Γκ. Χαρδούβελης, είναι η μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του ακινήτου στην τράπεζα και η διαμονή του δανειολήπτη σε αυτό έναντι ενοικίου, «για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο, συνήθως 5 έτη».

Εξίσου χαρακτηριστική ήταν η κίνηση της κυβέρνησης, την ίδια ώρα που εντείνει τη φοροεπιδρομή στα σπίτια και την περιουσία των λαϊκών νοικοκυριών, να μειώσει το φόρο επί των συναλλαγών ακινήτων, εξυπηρετώντας έτσι τις τράπεζες, αλλά και το τμήμα του κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στην αγορά ακινήτων.

Αποκαλυπτικά για τα «περιθώρια» που βλέπει το κεφάλαιο για επιτάχυνση της συγκέντρωσης της ιδιοκτησίας των ακινήτων σε λίγα χέρια είναι τα συγκριτικά στοιχεία για τις σχέσεις ιδιοκτησίας πάνω στις κατοικίες σε επίπεδο ΕΕ:

n  Σε ιδιόκτητη κατοικία χωρίς οικονομικά βάρη κατοικεί το 60,7% των νοικοκυριών στην Ελλάδα, έναντι του 38,4% των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη. Στις πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες το ποσοστό αυτό είναι ακόμα πιο χαμηλό (25,2% στη Γερμανία, 28,4% στη Βρετανία, μόλις 8,6% στη Σουηδία).

n  Σε ιδιόκτητη κατοικία με οικονομικά βάρη (δάνεια, υποθήκες κτλ.) κατοικεί το 15,2% των νοικοκυριών στην Ελλάδα, έναντι του (σχεδόν διπλάσιου) 28,5% των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη.

n  Σε ενοικιασμένη κατοικία μένει το 18,2% των νοικοκυριών στην Ελλάδα, έναντι του 22,3% των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη. Σε χώρες όπως η Γερμανία ή η Σουηδία το ποσοστό των νοικοκυριών που μένουν στο νοίκι είναι σημαντικά υψηλότερο (38,6% και 29,7% αντίστοιχα).

Η κοροϊδία των "εκπτώσεων"

Από το στόχαστρο της φοροεπιδρομής εξάλλου δεν ξεφεύγουν ούτε οι εργατικές - λαϊκές οικογένειες που κινούνται κάτω από το όριο της φτώχειας. Εντελώς προκλητικά η κυβέρνηση κάνει λόγο για «εκπτώσεις» ή απαλλαγές, όταν στην πραγματικότητα μονιμοποιεί το χαράτσωμα ακόμα και πολύ φτωχών εργατικών - λαϊκών νοικοκυριών που ως το 2011 δεν πλήρωναν ούτε «χαράτσι», ούτε ΦΑΠ. Για να ενταχθούν μάλιστα στις προβλεπόμενες «εκπτώσεις», οι εν λόγω οικογένειες θα πρέπει να πληρούν έναπλήθος από σωρευτικούς όρους και προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία, τη στιγμή που ακριβώς αυτά τα νοικοκυριά είναι που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα στην αποπληρωμή των οφειλών τους...

Σαν να μην ήταν αρκετό αυτό, παρότι τα σχετικά κριτήρια για τις «εκπτώσεις» και τις απαλλαγές από το χαράτσι περιλαμβάνονται στο νόμο για τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος έχει ψηφιστεί από το Δεκέμβρη του 2013, τα νοικοκυριά αυτά έλαβαν εκκαθαριστικά με βάση τα οποία καλούνται να πληρώσουν ολόκληρο το χαράτσι, καθώς τα κυβερνητικά και κρατικά επιτελεία δεν έχουν ετοιμάσει ακόμα ούτε καν τη διαδικασία για την υποβολή των σχετικών αιτήσεων.

***

Η

 κοροϊδία των κυβερνητικών «διορθώσεων» και ελιγμών δεν πρέπει να περάσει, δεν πρέπει να «κουκουλώσει» τις αιτίες και τους στόχους του άγριου χαρατσώματος της λαϊκής στέγης και περιουσίας. Οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα έχουν την πείρα να μην «τσιμπήσουν» στις συζητήσεις περί «λαθών», αλλά να παλέψουν όπως τους καλεί το ΚΚΕ, για πλήρη απαλλαγή της πρώτης, αλλά και δευτερεύουσας κατοικίας, που καλύπτουν τις στεγαστικές ανάγκες και τις ανάγκες αναψυχής της λαϊκής οικογένειας, να αγωνιστούν για να μην επιβληθεί κανένας φόρος στην αγροτική γη, να απαιτήσουν να φορολογηθεί η μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Γ. Ε.