ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΣΥΡΙΖΑ: Σε διαφορετικές λωρίδες του ίδιου αντιλαϊκού δρόμου

Τ

α γεγονότα έχουν ως εξής: Την περασμένη Δευτέρα, την πόρτα του προεδρικού μεγάρου για συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πέρασαν διαδοχικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρας, και ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς. Καθένας τους είχε υπό μάλης μια διαφορετική εκδοχή ενός σχεδίου διαχείρισης, διαμορφωμένου στη βάση κοινών παραδοχών και παραμέτρων, κοινού πλαισίου, που οριοθετείται απ' τα συμφέροντα του κεφαλαίου και τη στρατηγική της λυκοσυμμαχίας όπου αυτό έχει επιλέξει να ενταχθεί.

Στη βάση αυτής της κοινής τους συνισταμένης αμφότεροι επεσήμαναν την ανάγκη «πολιτικής συνεννόησης» στα ζητήματα που οι ντόπιοι επιχειρηματικοί όμιλοι ιεραρχούν ψηλά, με κυρίαρχο ίσως αυτό για διευθέτηση του χρέους. Ομονόησαν επίσης και στην ανάγκη εξασφάλισης «σταθερότητας», σταθερών δηλαδή συνθηκών άλωσης των δικαιωμάτων του λαού χάριν της καπιταλιστικής κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας. Εννοείται ότι ο καθένας, απ' τη σκοπιά του και τη σκοπιά των ιδιαίτερων συμφερόντων τμημάτων του κεφαλαίου που εκφράζει, αξίωσε η «συνεννόηση» να γίνει στη βάση της δικής του εκδοχής του σχεδίου αστικής διαχείρισης.

Εκκληση για συνεννόηση και εκλογές από Τσίπρα

Ο Αλ. Τσίπρας μετά τη συνάντηση με τον Κ. Παπούλια -στο πλαίσιο μιας περιρρέουσας ατμόσφαιρας «εθνικής συνεννόησης»- απηύθυνε «έκκληση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις, ώστε να υπάρξει η ύστατη συνεννόηση στα αυτονόητα». Ζήτησε από τον Κ. Παπούλια σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών προκειμένου να οριστεί ημερομηνία εκλογών «πριν την προεδρική εκλογή και πριν την υπογραφή νέων δεσμευτικών συμφωνιών με τους εταίρους», αλλά και για «να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να συμφωνήσουμε στο πρόσωπο του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, που θα μπορούσε να εκλεγεί με ευρύτατη πλειοψηφία στη νέα Βουλή».

Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ενέταξε μια τέτοια συμφωνία σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, δημιουργίας ενός «διαφορετικού κλίματος» που θα διαμηνύσει «μέσα και έξω από τη χώρα» τη σύμπνοια των δυνάμεων της αστικής διαχείρισης στο κοινό στρατηγικό τους στόχο. «Ενα μήνυμα (...) ότι οι πολιτικές δυνάμεις μπορεί να έχουν εναλλακτικά σχέδια, θα τα θέσουν στην κρίση του λαού, αλλά μπορούν να συνεννοούνται για τα αυτονόητα, που θα έκανε πολύ πιο ισχυρή τη θέση της χώρας και στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές γίγνεσθαι», κατά τη δήλωσή του.

Δεν παρέλειψε φυσικά να επικρίνει την κυβερνητική εκδοχή του σχεδίου διαχείρισης, εκφράζοντας την ανησυχία του για τους «κινδύνους που εγκυμονούν τόσο η επιμονή της κυβέρνησης σε μια αδιέξοδη πολιτική λιτότητας (...) όσο όμως και η επιλογή του πρωθυπουργού να οδηγήσει τον τόπο σε μια παρατεταμένη περίοδο τεχνητής πόλωσης, έντασης και κινδυνολογίας». Στην πραγματικότητα, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ανησυχεί για το περιβάλλον εντός του οποίου θα συζητηθεί ρύθμιση του χρέους, για το ποιος θα εκπροσωπήσει την ντόπια αστική τάξη στις σχετικές διαπραγματεύσεις και για τη δυνατότητά του να εξασφαλίσει τη συναίνεση του λαού σε ένα δρόμο - ολετήρα για τα συμφέροντά του.

«Τούτη την ώρα -πρόσθεσε στα παραπάνω ο Αλ. Τσίπρας- ο τόπος χρειάζεται, με ομαλό και συντεταγμένο τρόπο, να υπάρξει μια κυβέρνηση ισχυρή, με ισχυρή λαϊκή εντολή και ισχυρή κοινωνική στήριξη πάνω σε ένα εθνικό σχέδιο διαπραγμάτευσης. Αυτό βεβαίως προϋποθέτει τη δυνατότητα ο λαός μας νηφάλια να αποφασίσει ανάμεσα στις δύο εκ διαμέτρου αντίθετες στρατηγικές. Αυτή της συνέχειας υλοποίησης μνημονιακών πολιτικών και αυτή της διαπραγμάτευσης (...) Η επιλογή του κ. Σαμαρά να οδηγήσει τη χώρα σε μια παρατεταμένη και νοσηρή περίοδο έντασης μέχρι το Μάρτη, παρά το γεγονός, όπως είναι φανερό, ότι δε διαθέτει την απαιτούμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας απ' αυτήν τη Βουλή, είναι μια επιλογή αποσταθεροποίησης. Τούτη την ώρα η χώρα χρειάζεται σταθερότητα και πρέπει να συμβάλουμε όλοι ώστε να οδηγηθούμε με ομαλό και συντεταγμένο τρόπο στη δημοκρατική διαδικασία σε κλίμα δημοκρατικής υπευθυνότητας και όχι σε κλίμα τυφλής σύγκρουσης».

Συνεννόηση ναι, εκλογές όχι από Σαμαρά

Με τη σειρά του ο Αντ. Σαμαράς, εξερχόμενος του προεδρικού μεγάρου, άδραξε την ευκαιρία για να υπεραμυνθεί του κυβερνητικού σχεδίου διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης, ζητώντας συνεννόηση για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή, σταθερότητα, δίχως πρόωρες εκλογές. Είπε συγκεκριμένα: «Ο κ. Τσίπρας ζήτησε πάλι απόψε πρόωρες εκλογές. Αυτό δηλαδή το οποίο δε θέλει, απεύχεται ο ελληνικός λαός κι εκείνο το οποίο φοβούνται οι ξένες αγορές. Είχα την ευκαιρία να επαναλάβω ότι πρόωρες εκλογές δε θα γίνουν, γιατί έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι οι Ελληνες βουλευτές, υπεύθυνα σκεπτόμενοι το Φεβρουάριο, θα εκλέξουν νέο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Διανύσαμε πολύ δρόμο, πάρα πολύ δρόμο, για να τα τινάξουμε όλα στον αέρα».

Αναμενόμενη ήταν η αντίδραση ΣΥΡΙΖΑ, αφού η δήλωση Σαμαρά χτύπησε την «αχίλλειο πτέρνα» της Κουμουνδούρου, που πασχίζει για να φιλοτεχνήσει προφίλ δύναμης ικανής να επιβάλλει στο λαό συνθήκες «σταθερότητας και ομαλότητας», δηλαδή την υποταγή του στη στρατηγική που τον τσακίζει για να συνεχίσει απρόσκοπτα να υλοποιείται.

Με ανακοίνωσή του κατήγγειλε τον πρωθυπουργό ότι δε θέλει τη συναίνεση και υπονομεύει τη σταθερότητα που υπόσχεται στο κεφάλαιο το δικό της σχέδιο διαχείρισης: «Η απάντηση του κ. Σαμαρά στην πρόταση διεξόδου που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνει την εκτίμησή μας ότι ο ίδιος δεν επιθυμεί την πολιτική συνεννόηση και επιλέγει την τεχνητή πόλωση και την αποσταθεροποίηση. Το γεγονός ότι αρνείται τη συναίνεση για το πρόσωπο του νέου ΠτΔ δείχνει ότι μοναδική του επιδίωξη είναι η πολιτική του επιβίωση. Εμείς επιμένουμε στην ανάγκη της σταθερότητας και των ομαλών δημοκρατικών εξελίξεων που μπορούν να εγγυηθούν την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας και την έξοδο από την κρίση».

Εξετάσεις στο κεφάλαιο

Συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ διαγκωνίζονται και δίνουν εξετάσεις στο μεγάλο κεφάλαιο για το ποιος μπορεί να διαμορφώσει το κατάλληλο περιβάλλον για να ανθίζουν τα κέρδη του. Περιβάλλον εύφορο και «γόνιμο» για τα μονοπώλια, πνιγηρό και «στείρο» για το λαό και τα δικά του δικαιώματα. Γι' αυτό και η ζέση με την οποία διεκδικούν τον τίτλο του υπέρμαχου και εγγυητή της «συναίνεσης», της «συνεννόησης», της «σταθερότητας» και της «ομαλότητας». Γι' αυτό και η ανταλλαγή κατηγοριών για υπονόμευση αυτών των εκ των ων ουκ άνευ προϋποθέσεων για την επίτευξη των αντιλαϊκών στόχων του κεφαλαίου.

Η ίδια η ζωή έχει δείξει πως όταν τα κόμματα της αστικής διαχείρισης και τα επιτελεία του συστήματος μιλούν για «σταθερότητα» και «ομαλότητα» δεν εννοούν σταθερές συνθήκες ικανοποίησης των σύγχρονων, διαρκώς διευρυνόμενων, αναγκών των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, απαλλαγμένες απ' την απειλή της ανεργίας, της φτώχειας, του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Εννοούν συνθήκες που ευνοούν τη δυνατότητα να διευρύνεται η κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, θωρακίζουν την ανταγωνιστικότητάς του, προωθούν τη συμμετοχή στους διεθνείς ανταγωνισμούς για το μοίρασμα των αγορών. Συνθήκες δηλαδή «ολοκαύτωμα» για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.

Οταν ομνύουν στη «συναίνεση» αναφέρονται στην πάγια επιδίωξή τους να αποσπούν τη συγκατάθεση του λαού στην πολιτική που τον σφαγιάζει, στην ικανότητά τους να χειραγωγούν όσο γίνεται πιο πλατιά εργατικά - λαϊκά στρώματα και να τα ρυμουλκούν πίσω απ' τους δικούς τους στόχους.

Στην πραγματικότητα, ο νέος γύρος αντιπαράθεσης μεταξύ συγκυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ απευθυνόταν αποκλειστικά στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και τους διεθνείς συμμάχους τους. Ο καθένας προσπαθεί να πείσει ότι με αυτόν στην κυβέρνηση και με το δικό του μείγμα διαχείρισης του χρέους και των ελλειμμάτων μπορούν να εξυπηρετηθούν οι κατά τ' άλλα κοινοί τους στόχοι: Η στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης, η οποία αναπόφευκτα περνά μέσα από τη διατήρηση του πυρήνα των αντιλαϊκών μέτρων της προηγούμενης περιόδου και την ενίσχυσή τους με νέες αντεργατικές αναδιαρθρώσεις -όπως αυτές που ζήτησε προχτές ο πρόεδρος του ΣΕΒ- για την παραπέρα στήριξη της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων. Η «ελάφρυνση» του κρατικού χρέους με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων για την ενίσχυση της «ρευστότητας» των εγχώριων μονοπωλίων. Ενός χρέους που δε δημιούργησε ο λαός αλλά καλείται να το αποπληρώσει. Οι στρατηγικές επιλογές της ελληνικής αστικής τάξης στην «εξωτερική πολιτική», με την όλο και πιο ενεργό συμμετοχή στις λυκοσυμμαχίες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, την προσπάθεια «γεωστρατηγικής αναβάθμισης» μέσω της βαθύτερης εμπλοκής της χώρας στους επικίνδυνους για τους λαούς ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Η «αντιπαράθεση» των σημερινών διαχειριστών του συστήματος, είτε εν υπηρεσία είτε εν αναμονή ανάληψης καθηκόντων, θυμίζει κάτι απ' τα παλιά. Η πείρα των ομηρικών καυγάδων μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που έφτασαν να συγκυβερνούν βάζοντας πάνω απ' το κομματικό, το συλλογικό συμφέρον της αστικής τάξης που εκπροσωπούσαν είναι διδακτική και ο λαός πρέπει να την αξιοποιήσει. Πόσο μάλλον που σήμερα επιταχύνονται εξελίξεις αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος και αναδιάταξης των δυνάμεων της αστικής διαχείρισης. Ηδη απ' τον περασμένο Δεκέμβρη ο Ν. Βούτσης παραδεχόταν ότι χρειάζεται επικοινωνία με την συγκυβέρνηση: «Συμφωνώ απολύτως μαζί σας αλλά χρειάζεται μια ελάχιστη κοινή βάση γι' αυτό. Οποτε και εάν υπάρξει αυτή, θα έχουμε κι αυτόν το δίαυλο. Οπως έγινε, για παράδειγμα, με το θέμα της χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής, αφού όμως υπήρξε η προσπάθεια εξάρθρωσής της. Πριν δεν ήταν δυνατόν, γιατί κινούμασταν σε εντελώς ασύμβατες κατευθύνσεις. Το ίδιο γίνεται και με το χρέος. Μόνο δύο βουλευτές, από τους 70 της Νέας Δημοκρατίας που μίλησαν στη Βουλή, αναφέρθηκαν σε μη βιώσιμο χρέος. Δεν έχει αποτολμήσει η κυβέρνηση κεντρικά, ως κυβέρνηση, ως πρωθυπουργός, να πει "κύριοι, το χρέος δεν είναι βιώσιμο". Αυτό θα ήταν μια βάση για να δει κάποιος το ευρύτερο μέτωπο, ώστε να δημιουργηθεί μια προϋπόθεση ενός πραγματικού κουρέματος κλπ.».