Η μαύρη τρύπα

Δ

εν έχει αποχρώσεις το μαύρο. Ούτε γι' αυτούς που ζουν, πορεύονται, πολιτεύονται ακόμα κι αν απλώς επιζούν εκτός της «μαύρης τρύπας» του πολιτικού σύμπαντος. Μπορεί στην πιάτσα να κυκλοφορούν οι 50 πορνοαποχρώσεις του γκρι αλλά ο φασισμός δεν είναι πορνό. Είναι σκότος και θάνατος. Μήτε καν κάρβουνο για να κινήσει μηχανές. Καρβουνιάζει τους ανθρώπους. Είναι επιλογή υποκειμενική κι αντικειμενική, ατομική ή συλλογική χωρίς ελαφρυντικά.

Η μαύρη τρύπα που ανοίγει ο φασισμός στο κοινωνικό και πολιτικό σώμα δεν είναι πεδίο προς διαχείριση. Δεν είναι νομιμοποιημένο παράλληλο σύμπαν στο οποίο λειτουργούν ανακλαστικά είδωλα της όποιας δημοκρατίας. Δεν καθρεφτίζεσαι στο απόλυτο σκοτάδι.

Μπορεί να υπάρχει εύγλωττη σιωπή μεταξύ ζωντανών. Είναι η σιωπή που ακούγεται. Η σιωπή του θανάτου δεν είναι εύγλωττη. Είναι απλώς σιωπή.

Τ

ο αυτονόητο στην πολιτική εκτίμηση δεν είναι άλλοθι. Είναι αντιθέτως ανάληψη ευθύνης που όμως κρίνεται πάντα από το αποτέλεσμα. Το άλλοθι των ημερών της ελληνικής πολιτικής αρένας είναι η έκπληξη. Από πού ξεφύτρωσε αυτός ο φασίστας, ο μαύρος της διπλανής πόρτας, το καλό παιδί που γλίστρησε, τι κρίμα... κ.λπ., κ.λπ. Ολοι αυτοί είναι οπαδοί της άποψης ότι στην πολιτική το λάθος ισοδυναμεί με έγκλημα. Χωρίς ποτέ να διευκρινίζουν ποιος ο δράστης και ποιος το θύμα. Αμα ανεχθείς εν ονόματι της όποιας δημοκρατικής ανοχής να περάσει απ' τη χαραμάδα του πιο κλειστού προσωπικού ιδεολογικού, του όποιου σπιτιού σου το βοθρολυματικό άρωμα του φασισμού, τότε δεν μπορείς να μιλάς για έκπληξη.

Αυτός ο υφέρπων φασισμός με μικροαστικό κουστουμάκι ή και ακαδημαϊκές περγαμηνές ή και νταβραντίλα της συνειδητής ή ασυνείδητης κοινωνικής ακατεργασίας που ενδύεται αυθόρμητη λαϊκότητα είναι προοίμιο γενικευμένης εφόδου του. Κι η παραμικρή αντίσταση έχει σημασία. Λειτουργεί ως συναγερμός. Η αξία είναι στην προειδοποίηση.

Π

οιοι είναι οι γενικοί όροι που ευνοούν την άνοδο του φασισμού; Μπορούμε να τους απαριθμήσουμε εν συντομία: 1. Η ένταση της οικονομικής κρίσης και της ταξικής πάλης, 2. Η εντεινόμενη απογοήτευση από τον κοινοβουλευτισμό, 3. Η ύπαρξη ευρέων μικροαστικών μεσαίων στρωμάτων του εξαθλιωμένου προλεταριάτου και των τμημάτων των εργατών υπό καπιταλιστική επιρροή, 4. Η απουσία αυτοτελούς ταξικά συνειδητής ηγεσίας του κύριου όγκου της εργατικής τάξης» (Ραντζανί Πάλμε Ντατ, 1934, «Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση», «Σύγχρονη Εποχή»).

Για όποιον θέλει να ορθώσει ανάστημα στην αντίληψη ότι το μαύρο έχει αποχρώσεις... Αποκτήνωση μόνον έχει.

Λιάνα  ΚΑΝΕΛΛΗ