Οταν βαθαίνει η κρίση

Η

 καπιταλιστική οικονομική κρίση βαθαίνει διεθνώς, με την Ευρωζώνη στη χειρότερη θέση. Αυτό διαπιστώνει στην εξαμηνιαία έκθεσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η έκθεση σημειώνει ότι «βραχυπρόθεσμα, οι κίνδυνοι προέρχονται κατά κύριο λόγο από τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη, κυρίως από τις εξελίξεις στην Κύπρο και την πολιτική κατάσταση στην Ιταλία». Αναθεωρώντας προς τα κάτω την πρόβλεψή του για το παγκόσμιο ΑΕΠ, που υπολογίζει ότι θα φτάσει το 3,3%, αντί για 3,5% που είχε προβλέψει το Γενάρη. Ταυτόχρονα προβλέπει ότι η χώρα που είναι στην πλέον επικίνδυνη ζώνη είναι η Γαλλία, εκτιμώντας ότι φέτος αναμένεται συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,1%, ενώ στις προηγούμενες προβλέψεις του, το ΔΝΤ εκτιμούσε ότι η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης θα κατέγραφε ανάπτυξη 0,3%.

Από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης αναμένεται να παρουσιάσουν συρρίκνωση του ΑΕΠ οι εξής χώρες: Ολλανδία -0,5%, Ιταλία -1,5%, Ισπανία 1,6%, Σλοβενία -2%, Πορτογαλία -2,3%, Ελλάδα -4,2% και η Κύπρος (για την οποία λόγω των εξελίξεων δεν υπήρχαν ακόμη διαθέσιμα στοιχεία για ακριβή πρόβλεψη).

Κάνει λόγο επίσης για «κούραση που συνδέεται με τη λιτότητα και το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης, το οποίο θα μπορούσε να περιπλέξει την πορεία προς μια τραπεζική ένωση», θέτοντας ουσιαστικά αλλαγή μείγματος πολιτικής στη διαχείριση της κρίσης στα πλαίσια της επιδίωξης ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων, ενώ σχετικά με την «επιδείνωση της κρίσης στην Ευρωζώνη», εκτιμά ότι η επιδείνωση αυτή «θα μπορούσε να επηρεάσει τις ΗΠΑ μέσω των εμπορικών συναλλαγών και των χρηματοπιστωτικών αγορών», κυρίως στην περίπτωση που οι ανησυχίες των επενδυτών οδηγήσουν σε νέα άνοδο του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ.

Τ

ι βγαίνει απ' όλα τα παραπάνω; Οτι η ανησυχία του ΔΝΤ για το βάθεμα της οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη εστιάζεται στις μεγάλες καπιταλιστικές οικονομίες. Αυτό το ενδεχόμενο είναι, όπως φαίνεται, που έχει συμβάλλει στις εκτιμήσεις αστών αναλυτών περί διάσπασης της Ευρωζώνης. Φαίνεται ότι το πρόβλημά τους δεν είναι τόσο καπιταλιστικές οικονομίες μικρού μεγέθους, όπως της Ελλάδας ή της Κύπρου. Αυτό που τους απασχολεί είναι η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, δηλαδή η δεύτερη, η τρίτη και η τέταρτη σε μέγεθος καπιταλιστική οικονομία της Ευρωζώνης. Το βάθεμα της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ και οι τεράστιες δυσκολίες στη διαχείρισή της σε όφελος του κεφαλαίου, εκδηλώνονται όχι μόνο με την αδυναμία ανάκαμψης των καπιταλιστικών οικονομιών, αλλά και με νέα συρρίκνωση, αν και οι προβλέψεις του ΔΝΤ για ανάκαμψη, που τώρα αναθεωρεί, ήταν προβλέψεις αναιμικής ανάκαμψης.

Ταυτόχρονα η εκτίμηση για «κούραση λόγω λιτότητας» και οι κίνδυνοι που προβλέπει για βάθεμα στο «χάσμα μεταξύ των καπιταλιστικών οικονομιών στην Ευρωζώνη», δηλαδή βάθεμα της ανισομετρίας, ουσιαστικά κρούει τον κώδωνα κινδύνου από την όξυνση, αντικειμενικά, των ενδοευρωενωσιακών ανταγωνισμών μεταξύ των οικονομιών, άρα και των κρατών - μελών, δηλαδή τους κινδύνους ενίσχυσης φυγόκεντρων τάσεων, άρα, ακόμη και διάσπασης της Ευρωζώνης, ή μείωσης των κρατών - μελών της. Γι' αυτό και κάνει αναφορές στους κινδύνους για την τραπεζική ενοποίηση, αφού η κρίση χτυπά και τις τράπεζες, οι ανταγωνισμοί τους για τη μοιρασιά της χασούρας θα οξυνθούν, άρα την εμποδίζουν, ενισχύοντας και τις φυγόκεντρες τάσεις.

Οσο για την εκτίμηση περί επίδρασης στην οικονομία των ΗΠΑ λόγω ενίσχυσης του δολαρίου έναντι του ευρώ, αφενός θα έχει επίδραση στις εμπορικές συναλλαγές, δηλαδή μείωση των εξαγωγών των ΗΠΑ στην Ευρωζώνη και αύξηση των εξαγωγών της Ευρωζώνης στις ΗΠΑ και όχι μόνο. Αυτό το ζήτημα επίσης αποκαλύπτει οξύτατους ανταγωνισμούς ανάμεσα σε ΗΠΑ - Ευρωζώνη. Οι ανταγωνισμοί αυτοί συνδέονται και με εσωτερικούς, ανάμεσα σε διαφορετικά τμήματα του κεφαλαίου, ανταγωνισμούς σε κάθε κράτος - μέλος της Ευρωζώνης. Που συνδέονται και με τους ανταγωνισμούς ΕΕ -κυρίως Γερμανίας- με ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα κλπ. Αλλωστε, διαφορετικά τμήματα του κεφαλαίου σε κάθε κράτος - μέλος έχουν διαφορετικά συμφέροντα, που συνδέονται με άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, ανάλογα με τις σχέσεις και τη διαπλοκή των μονοπωλίων τους. Το γεγονός ότι στη Γερμανία ιδρύθηκε από επιχειρηματίες το λεγόμενο «Κόμμα του μάρκου», κόντρα στο ευρώ, αυτό δείχνει.

Ο

λ' αυτά σημαίνουν ατέρμονο ανελέητο πόλεμο κατά της εργατικής τάξης και των λαών όλων των καπιταλιστικών κρατών σε συνδυασμό με όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και αύξηση της ανισομετρίας. Καμιά μορφή διαχείρισης, όπως δείχνει και η κατάσταση στην οικονομία των ΗΠΑ, οι οποίες εφαρμόζουν διαφορετικό μείγμα διαχείρισης, δεν μπορεί να ανακουφίσει τους εργαζόμενους. Ενα και μόνο στοιχείο αρκεί: Τα πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα ύψους 83 δισ. δολαρίων που αποφάσισε η κυβέρνησή τους.

Η έκθεση του ΔΝΤ επιβεβαιώνει ότι οι λαοί δεν μπορούν να προσδοκούν καλύτερες μέρες αν δεν αντιπαλέψουν σε κάθε χώρα την πολιτική που τους καταργεί κατακτήσεις και τους εξαθλιώνει σε ρότα αποδέσμευσης από την ΕΕ, ανατροπής αυτής της πολιτικής της εξουσίας που την εφαρμόζει με κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων.

Ι.