Η οικονομία και η "τρομοκρατία"

Μετά τη Σύνοδο του G20 που, για πρώτη φορά, όπως σχολίασαν πολλοί, εξέδωσε κοινή ανακοίνωση για την «ενότητα» και την κοινή «πάλη κατά της τρομοκρατίας» που χρειάζεται, χτες, το ίδιο έκανε και η Οργάνωση για την Οικονομική Συνεργασία σε Ασία και Ειρηνικό (APEC). Σε αυτή σημειώνει, μεταξύ άλλων, πως τα γεγονότα στη Γαλλία «απαιτούν μια ενωμένη φωνή από τη διεθνή κοινότητα».

Θα μπορούσε κάποιος να πει απλά ότι «είναι λογικό», μετά από ένα τέτοιο μακελειό, οι κυβερνήσεις ακόμα και μακρινών χωρών να σπεύδουν να πάρουν θέση και να το καταδικάζουν. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο «αθώα». Οι φωνές περί ενότητας δεν μπορούν να κρύψουν τις βαθιές αντιθέσεις που οξύνονται και χαρακτηρίζουν το διεθνές καπιταλιστικό σύστημα, σε συνθήκες μάλιστα που εκδηλώνεται δυσκολία σε μια σειρά καπιταλιστικές οικονομίες να περάσουν σε φάση σταθερής και ισχυρής ανάκαμψης. Αντίθετα, πίσω από τις βαρύγδουπες διακηρύξεις για την ανάγκη να δοθεί «ανελέητη μάχη κατά της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού» κρύβονται οι πυρετώδεις μελέτες και ετοιμασίες των αστικών επιτελείων για το πώς θα δώσουν διέξοδο στην καπιταλιστική οικονομία, πώς θα ενισχύσουν τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Η Ιστορία, ακόμα και η πολύ πρόσφατη, διδάσκει πως κάθε φορά που δινόταν ένας «αγώνας κατά της τρομοκρατίας» (βλ. Αφγανιστάν, Ιράκ) ξεκινούσε μια καλοσχεδιασμένη επιχείρηση διείσδυσης μονοπωλίων σε παλιές και νέες αγορές, ένα ξαναμοίρασμα της «τράπουλας» του κλεμμένου πλούτου των λαών, σε συνδυασμό με μέτρα καταστολής των λαών, σαν κι αυτά που πήρε η γαλλική κυβέρνηση στο εσωτερικό της χώρας.

Αλλωστε, η οικονομική συνεργασία και διαπάλη μεταξύ καπιταλιστικών κρατών αντικειμενικά προεκτείνεται στο πολιτικό και στρατιωτικό πεδίο. Οικονομία και πολιτική είναι αναπόσπαστες μεταξύ τους. Για παράδειγμα, η προώθηση επενδυτικών σχεδίων απαιτεί και εγγύηση της «ασφάλειας» αυτών των επενδύσεων, ιδιαίτερα π.χ. στον τομέα της Ενέργειας. Και κάπως έτσι προωθούνται νέες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις με στόχο τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών αλλά και των δρόμων μεταφοράς τους.

Αυτό που είναι φανερό είναι ότι εντείνονται ολόπλευρα οι ενδοϊμπεριαλιστικές διεργασίες. Δεν είναι βεβαίως ούτε η αλληλεγγύη ούτε ο ανθρωπισμός που οδηγούν και άλλες δυνάμεις από τις άμεσα εμπλεκόμενες να δηλώνουν την πρόθεσή τους να εμπλακούν στις εξελίξεις στην περιοχή της Συρίας και της Μ. Ανατολής αλλά η επιδίωξη να συμμετάσχουν και αυτές στο ξαναμοίρασμα της πίτας, να έχουν περισσότερα οφέλη και μερίδια. Ετσι, η ένταση διεργασιών μπορεί να σημαίνει από τη μια διάθεση για συμβιβασμούς (στους οποίους όλοι προσπαθούν να χάσουν το λιγότερο δυνατό) αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύει και τις αντιθέσεις που βαθαίνουν, ακόμα και μεταξύ παλιών «εταίρων», δεδομένης της πίεσης που ασκεί η ίδια η οικονομία, προκαλώντας καβγάδες ακόμα και σε «κολλητούς» που πασχίζουν να κλέψουν το μεγαλύτερο μέρος της πίτας για λογαριασμό τους.

Στο πλαίσιο αυτό, δηλαδή της ενίσχυσης επικίνδυνων ενδοϊμπεριαλιστικών διεργασιών, πρέπει να εξεταστεί και το αίτημα που η Γαλλία κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Ενωση ώστε «να κινητοποιήσει» τις άλλες χώρες - μέλη «δυνάμει του άρθρου 42.7 της Συνθήκης της ΕΕ, το οποίο ορίζει ότι, όταν ένα κράτος δέχεται επίθεση, όλα τα κράτη - μέλη πρέπει να παράσχουν την υποστήριξή τους». Πρόκειται για τη λεγόμενη «ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής» της ΕΕ, σύμφωνα με την οποία «σε περίπτωση κατά την οποία κράτος - μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, τα άλλα κράτη - μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους». Μάλιστα, η Συνθήκη της Λισαβόνας πρόσθεσε σε αυτή και τη «ρήτρα αλληλεγγύης» (άρθρο 222), σύμφωνα με την οποία «εάν ένα κράτος - μέλος δεχθεί τρομοκρατική επίθεση ή πληγεί από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή, η Ενωση κινητοποιεί όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών μέσων που θέτουν στη διάθεσή της τα κράτη - μέλη». Και βεβαίως πάρθηκε ομόφωνα απόφαση υπέρ της Γαλλίας.

Είναι δηλαδή ολοφάνερο ότι ελάχιστα 24ωρα μετά, τα γεγονότα του Παρισιού τροφοδοτούν μια σειρά από ραγδαίες εξελίξεις, σα να ήταν όλα έτοιμα από καιρό, θα μπορούσε να πει κάποιος. Οι λαοί πρέπει να επαγρυπνούν και να είναι σε ετοιμότητα. Η «αλληλεγγύη» που επιδεικνύουν οι ιμπεριαλιστές μεταξύ τους καμιά σχέση δεν έχει με την αλληλεγγύη των απλών ανθρώπων του μόχθου, τη λύπη και την οργή τους για το χαμό τόσων αθώων ανθρώπων του μόχθου επίσης και στο Παρίσι. Αυτή η «αλληλεγγύη» επανειλημμένα έχει γίνει μοχλός προώθησης θανάσιμων για τους λαούς επιδιώξεων.

Α. Μ.