Φάρος για τις εργαζόμενες τα επιτεύγματά της

Ενενήντα έξι χρόνια συμπληρώθηκαν, την περασμένη Πέμπτη, από την Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση και η συγκεκριμένη επέτειος αποτελεί αφορμή για πλατιά προβολή της προσφοράς του σοσιαλισμού στους εργαζόμενους και το λαό. Οσον αφορά τις γυναίκες της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων η προσφορά αυτή είναι πολλαπλή: Η σοσιαλιστική εξουσία εξάλειψε την υλική βάση της ανισοτιμίας, τις εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής, και έθεσε τις βάσεις για την ισοτιμία των δυο φύλων. Εξασφάλισε τη συμμετοχή τους στην εργατική εξουσία και τα όργανά της, στη σοσιαλιστική παραγωγή και την εργασία, αναγνώρισε τον κοινωνικό ρόλο της μητρότητας και πήρε μέτρα για την ουσιαστική στήριξη και την προστασία της. Ανοιξε μέτωπο σε κάθε αναχρονιστική και αντιδραστική αντίληψη για το ρόλο και τη θέση των γυναικών.

Σήμερα, η προβολή των πρωτόγνωρων δικαιωμάτων που εξασφάλισε η σοσιαλιστική επανάσταση και οικοδόμηση μπορεί και πρέπει να γίνεται με το βλέμμα στραμμένο όχι στο παρελθόν αλλά στο παρόν και το μέλλον. Από αυτή τη σκοπιά υπερασπίζεται τη σοσιαλιστική επανάσταση και οικοδόμηση το ΚΚΕ, μελετά την πείρα και βγάζει συμπεράσματα από αυτή. Από αυτή την αφετηρία παρεμβαίνουν οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες στα λαϊκά στρώματα γενικά και στις γυναίκες που ανήκουν σε αυτά ειδικότερα. Για να γίνονται τα δικαιώματα που γνώρισαν οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες στο σοσιαλισμό οδηγός για τους σημερινούς αγώνες, φάρος για την πάλη ενάντια στην εκμετάλλευση, για να εμπνέουν τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών στην οργανωμένη πάλη.

Απόδειξη της δύναμης των εργαζομένων και της εξουσίας τους

Τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής εξουσίας αποτελούν απόδειξη της δύναμης που έχει ο λαός, όταν απαλλαγεί από τους εκμεταλλευτές του και πάρει στα χέρια του την εξουσία. Μια σύντομη αναφορά στις συνθήκες που επικρατούσαν στη Ρωσία πριν την επανάσταση αρκεί για να αποκαλύψει την εκμετάλλευση και την καταπίεση που ζούσαν οι γυναίκες: Από τις εργαζόμενες το 80% ήταν ανειδίκευτες εργάτριες και η αμοιβή τους ήταν η μισή από αυτήν των αντρών εργατών. Δραματική ήταν η κατάσταση όσον αφορά στην προστασία της υγείας και για δεκάδες χιλιάδες γυναίκες παρέμενε άγνωστη ακόμα και η στοιχειώδης ιατρική φροντίδα και περίθαλψη. Οι κλίνες για τις εγκύους και τις λεχώνες έφταναν μόλις τις 7.500 και μόνο το 5% των παιδιών γεννιούνταν σε νοσοκομείο. Αποτέλεσμα αυτού ήταν το πολύ υψηλό ποσοστό της βρεφικής θνησιμότητας, που άγγιζε ένα στα τρία παιδιά. Ο αναλφαβητισμός αποτελούσε μαζικό φαινόμενο, με ποσοστά της τάξης του 76% στο γενικό πληθυσμό και του 87% στις γυναίκες, ενώ υπήρχαν περιοχές της Ρωσίας όπου, λόγω της ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού, επικρατούσαν συνθήκες βαθιάς πολιτιστικής και γενικότερης κοινωνικής καθυστέρησης.

Ολα όσα κατόρθωσε η σοβιετική εξουσία δεν θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα χωρίς τη συμβολή και τη συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων, ανάμεσα σε αυτούς και των γυναικών, στους θεσμούς και τα όργανά της. Με ένα από τα πρώτα της Διατάγματα, το Δεκέμβρη του 1917, η Οχτωβριανή Επανάσταση παραχώρησε πλήρη πολιτικά δικαιώματα στις γυναίκες. Η απόφαση αυτή όμως δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος από τον πρωταγωνιστικό ρόλο που απέκτησαν οι εργαζόμενες στα πλαίσια της εργατικής εξουσίας. Με τη συμμετοχή τους στα συμβούλια εργαζομένων, τα Σοβιέτ, που αποτελούσαν τον πυρήνα της εξουσίας, νομοθετούσαν, υλοποιούσαν τις αποφάσεις και τους νόμους, ασκούσαν έλεγχο, διεύθυναν μέσα από τον κεντρικό σχεδιασμό την παραγωγή και την κατανομή των προϊόντων. Το κόμμα των Μπολσεβίκων έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην προσέλκυση των γυναικών της εργατικής τάξης στην εξουσία και συγκρούστηκε με τις αντιλήψεις και τις πρακτικές που περιόριζαν τη θέση τους στο νοικοκυριό και τη φροντίδα της οικογένειας. Η επίμονη προσπάθεια είχε ως αποτέλεσμα τη συνεχή αύξηση του αριθμού των γυναικών στα σοβιέτ και στα λαϊκά δικαστήρια. Μέσα σε λίγα χρόνια, από το 1922 έως το 1928, οι γυναίκες αντιπρόσωποι πολλαπλασιάστηκαν κατά 9 φορές.

Πρωτόγνωρα δικαιώματα

Οι κατακτήσεις και τα δικαιώματα των γυναικών στη σοβιετική Ρωσία, παρά το γεγονός ότι σημειώθηκαν έναν αιώνα πριν, αποδεικνύουν την ανωτερότητα του σοσιαλισμού ακόμα και σε σύγκριση με τη σημερινή καπιταλιστική κοινωνία. Οι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργες πρέπει να γνωρίζουν ότι στα πλαίσια της σοσιαλιστικής κοινωνίας εξασφαλίστηκε μόνιμη δουλειά για όλους και εξαλείφθηκε το φαινόμενο της ανεργίας, το οποίο συνοδεύει μόνιμα τον καπιταλισμό και αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις στις συνθήκες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, όπως αυτής που βρίσκεται σε εξέλιξη σήμερα. Οι εργαζόμενες που αντιμετωπίζουν τα εξαντλητικά ωράρια αλλά και την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, πρέπει να ξέρουν ότι ο σοσιαλισμός καθιέρωσε από τα πρώτα του βήματα την 8ωρη εργάσιμη μέρα, παραχώρησε στους εργαζόμενους μια ελεύθερη μέρα τη βδομάδα και το δικαίωμα για κανονική άδεια και διακοπές κάθε χρόνο. Εργαζόμενες, άνεργες και νέες μητέρες που στερούνται όλο και πιο πολλά από αυτά που έχουν ανάγκη, αξίζει να μάθουν πως στην πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης τα δικαιώματα του λαού διευρύνονταν μαζί με την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Ετσι, από το 1956 καθιερώθηκε στη Σοβιετική Ενωση το 7ωρο και η πενθήμερη εργάσιμη βδομάδα ενώ διευρύνθηκε το δίκτυο των δωρεάν υποδομών για τις διακοπές, την ανάπαυση και την αναψυχή των εργαζομένων και των οικογενειών τους.

Οι μητέρες που σήμερα μπαίνουν πρώτες στο στόχαστρο των απολύσεων αφού θεωρούνται «κόστος» και βαρίδι για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, μπορούν να βγάλουν πολλά συμπεράσματα από την πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, που προστάτεψε τα δικαιώματα των γυναικών τόσο στην εργασία όσο και στη μητρότητα. Τα νέα ζευγάρια πρέπει να συγκρίνουν τους ανεπαρκείς και ακριβοπληρωμένους παιδικούς σταθμούς με το δίκτυο των υποδομών και υπηρεσιών προσχολικής αγωγής και δημιουργικής απασχόλησης βρεφών και νηπίων που στο σοσιαλισμό ήταν τόσο πυκνό ώστε να βρίσκεται μέσα ή δίπλα σε κάθε χώρο εργασίας. Οι οικογένειες που αναγκάζονται να μοιράζονται την ίδια στέγη με γονείς και παππούδες, οι εργαζόμενοι που κινδυνεύουν από τους πλειστηριασμούς, έχουν κάθε λόγο να μάθουν πως το Σύνταγμα της ΕΣΣΔ διακήρυξε για πρώτη φορά στον κόσμο το δικαίωμα του ανθρώπου στην κατοικία. Πως η φθηνή, ποιοτική, ασφαλής στέγαση έγινε πράξη στη Σοβιετική Ενωση, με τη δαπάνη για τη στέγαση και τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (ρεύμα, νερό, θέρμανση, τηλέφωνο) να αντιπροσωπεύει μόλις το 3% κατά μέσο όρο των εξόδων μιας οικογένειας. Οι ανασφάλιστες που στερούνται κάθε παροχή Υγείας αλλά και οι ασφαλισμένες που αντιμετωπίζουν τις αλλεπάλληλες περικοπές χρειάζεται να μάθουν για το σοβιετικό σύστημα Υγείας, που ήταν καθολικό και δωρεάν, με έμφαση στην πρόληψη και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Στα πλαίσιά του για πρώτη φορά στον κόσμο καθιερώθηκε η γενική ιατρική παρακολούθηση των παιδιών, ενώ στην ΕΣΣΔ στα μέσα της δεκαετίας του '70 γίνονταν 160 εκατομμύρια προληπτικές εξετάσεις το χρόνο.

Η ισότητα για την οποία άνοιξε το δρόμο ο σοσιαλισμός αναγνώριζε και προστάτευε τις ιδιαίτερες ανάγκες των γυναικών. Ετσι, φρόντισε να απαγορεύσει τη νυχτερινή εργασία των γυναικών στη βιομηχανία, να θέσει περιορισμούς στο όριο βάρους που επιτρεπόταν να σηκώνουν οι εργάτριες, να θεσμοθετήσει τη συνταξιοδότηση των γυναικών στην ηλικία των 55 χρόνων, με 5ετή διαφορά από τους άνδρες. Σήμερα, οι καπιταλιστικές διακρατικές ενώσεις και κυβερνήσεις κομπάζουν για την κατάργηση των όποιων θετικών διακρίσεων είχαν θεσμοθετήσει για τις εργαζόμενες. Κάνουν το μαύρο άσπρο και παρουσιάζουν την ισοπέδωση των δικαιωμάτων σαν βήμα προς την ισότητα των γυναικών.

Η Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση χάραξε το δρόμο, με την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, την εγκαθίδρυση της εξουσίας της εργατικής τάξης μαζί με τους συμμάχους της. Σε αυτό το δρόμο καλούνται να βαδίσουν οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες σήμερα, στο πλευρό του ΚΚΕ, με όπλο το Πρόγραμμά του, για τις σοσιαλιστικές επαναστάσεις του 21ου αιώνα.

Ευτυχία  ΧΑΪΝΤΟΥΤΗ