Ανακύκλωση (και) της ανεργίας

"Δεν βρήκαμε καμία αξιόπιστη απάντηση που να μπορεί να μας δικαιολογήσει, γιατί σε κάθε 100 ευρώ της χρηματοδότησης των προγραμμάτων τα 75 ευρώ τα παίρνουν ως αμοιβή τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, δημόσια και ιδιωτικά, και μόνο τα 25 ευρώ να τα λαμβάνει ο επιδοτούμενος άνεργος.

Αλλωστε, ακόμη και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης υπάρχει μια ομολογημένη αποτυχία για αυτές τις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, τμήμα των οποίων αποτελούν και τα προγράμματα κατάρτισης και επιδότησης θέσεων εργασίας. Σας θυμίζω ότι πρόσφατα η Επίτροπος Απασχόλησης της ΕΕ κ. Τίσεν δήλωσε ότι στον απολογισμό της τελευταίας εξαετίας δαπανήθηκαν 77 δισεκατομμύρια ευρώ με αποδέκτες 20 εκατομμύρια ανέργους. Ομως από αυτούς μόνο 3 εκατομμύρια βρήκαν δουλειά μετά το τέλος της επιδότησης»!

Αυτές είναι ορισμένες από τις επισημάνσεις της αναπληρώτριας υπουργού Εργασίας Ράνιας Αντωνοπούλου, στην ομιλία της που μοίρασε στους δημοσιογράφους για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης.

Και όμως, αυτές τις χρεοκοπημένες και άκρως αντεργατικές πολιτικές απασχόλησης και η νέα κυβέρνηση θα συνεχίσει να τις εφαρμόζει. Βέβαια όπως δηλώνει η υπουργός, οι νέοι διαχειριστές της κυβερνητικής εξουσίας θα εφαρμόσουν αυτά τα προγράμματα με το δικό τους τρόπο. «...Αφού προχωρήσουμε στις αναγκαίες αλλαγές, δρομολογούμε αμέσως την υλοποίησή τους», είναι η δέσμευση της υπουργού για τα προγράμματα που έχουν εξαγγελθεί από τη μνημονιακή κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, ενώ και το πρόγραμμα της Κοινωφελούς Εργασίας 52.000 θέσεων προσωρινής απασχόλησης, με κάποιες αναπροσαρμογές θα υλοποιηθεί και αυτό.

Δηλαδή, οι γνωστές ευρωενωσιακές πολιτικές για τη διαχείριση της ανεργίας, που ακούνε στο γενικό τίτλο «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης», μέσω των οποίων λεηλατήθηκαν πόροι, ενισχύθηκαν οι επιχειρήσεις και χτυπήθηκαν εργασιακά δικαιώματα, όχι μόνο δεν αμφισβητούνται αλλά θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται έστω και αν - όπως συνηθίζουν να λένε - θα έχουν πλέον «αριστερό πρόσημο»!

Προκύπτει, βέβαια, ένα ερώτημα: Οι «παθογένειες», όπως θέλει να τις παρουσιάζει η νέα υπουργός και τα συγκεκριμένα καταστροφικά αποτελέσματα με τα προγράμματα αυτά, συνέβησαν μόνο στην Ελλάδα; Η απάντηση είναι σαφώς όχι. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για κάποια ελληνική ιδιομορφία ή εθνική παρέκκλιση. Οπως προκύπτει από την παραπάνω παραπομπή, ο ίδιος ο επίτροπος Απασχόλησης της ΕΕ, παραδέχεται ότι ενώ δόθηκαν 77 δισ. ευρώ την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, τα αποτελέσματα είναι από πενιχρά έως απογοητευτικά. Κατά συνέπεια «δεν είναι στραβός ο γιαλός» που θα 'λεγε και ο λαός μας.

Και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, θα προσθέταμε. Και αυτό, γιατί, παρά τα ειδικά προβλήματα που παρουσιάζει κάθε χώρα της ΕΕ, παρά τα μικρότερα ή μεγαλύτερα ζητήματα στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού της κάθε χώρας και των δομών που αναλαμβάνουν να τα φέρουν σε πέρας, το μεγάλο και ανυπέρβλητο πρόβλημα βρίσκεται στην ίδια τη φιλοσοφία αυτών των προγραμμάτων.

Βρίσκεται στη βασική σύλληψή τους, που δεν είναι βέβαια η προστασία των ανέργων, όπως διατείνονται οι εμπνευστές τους, ούτε η ένταξή τους στην αγορά εργασίας με πλήρη δικαιώματα, αλλά η διαχείριση ενός εργατικού δυναμικού που τίθεται βίαια εκτός παραγωγής, ακριβώς γιατί περισσεύει και δε χωρά μέσα στα όρια του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, που είναι η στρατηγική της ΕΕ.

Για να το πούμε με άλλα λόγια: Τα προγράμματα αυτά - στην καλύτερη περίπτωση - έρχονται να παίξουν το ρόλο του Ερυθρού Σταυρού που περιθάλπει τους τραυματίες στο πεδίο της μάχης, δεν μπορεί όμως να αποτρέψει ούτε τη σφαγή των στρατιωτών, ούτε να σταματήσει τον πόλεμο. Για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι αυτά τα προγράμματα σχεδιάστηκαν και εφαρμόζονται για να εξασφαλιστεί φθηνό και ευέλικτο εργατικό δυναμικό στις ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις, ενώ έγιναν και ο πολιορκητικός κριός για να συντριβούν εργατικά δικαιώματα. Σε κάθε περίπτωση, οι στρατιές των ανέργων δεν είναι τίποτα λιγότερο, παρά τα θύματα σε αυτόν το συνεχιζόμενο πόλεμο που έχει κηρύξει το κεφάλαιο στην εργατική τάξη, στην προσπάθειά του για την εξασφάλιση των κερδών του και τη διαιώνιση της εξουσίας του. Στρατιές, που όπως είναι αναμενόμενο σε περιόδους κρίσης λαμβάνουν ασύλληπτες διαστάσεις, όπως ακριβώς έγινε και στη χώρα μας και που δεν πρόκειται να εξαφανιστούν με την «ανακύκλωσή τους» μέσα από τα προγράμματα αυτά. Το δείχνει άλλωστε ανάγλυφα το παράδειγμα που προαναφέραμε με την επίτροπο της ΕΕ, «77 δισεκατομμύρια ευρώ με αποδέκτες 20 εκατομμύρια ανέργους. Ομως από αυτούς μόνο 3 εκατομμύρια βρήκαν δουλειά μετά το τέλος της επιδότησης»!

Απ' αυτήν την άποψη, η επισήμανση της υπουργού για την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά εργασία και τις προοπτικές που ανοίγει η «αριστερή» διακυβέρνηση, πρέπει να βάλει σε σκέψεις τους εργαζόμενους:

«Σημαίνει - λέει η υπουργός για το ύψος της ανεργίας - πως ακόμη κι αν υλοποιήσουμε - και θα υλοποιήσουμε - τη δέσμευσή μας για δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας μέσα στην τετραετία, η καταστροφή που έχει επέλθει στο εργατικό και παραγωγικό δυναμικό της χώρας, θα συνεχίζει να κρατά εκτός εργασίας το 1/4 του οικονομικά ενεργού πληθυσμού». Δε θα σχολιάσουμε εδώ ότι η νέα διατύπωση, περί εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων μέσα στην τετραετία, είναι ήδη ένα βήμα πίσω από τις «300.000 θέσεις στη διετία 2015 - 2016», που έκανε ο Αλ. Τσίπρας.

Θα προσθέσουμε όμως πως με την αναφορά της αυτή, η υπουργός αναγνωρίζει το αυτονόητο: Πως τα ευρωενωσιακά γιατροσόφια των διαφόρων προγραμμάτων, των «ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης» και όλων όσα εξαγγέλθηκαν στη Θεσσαλονίκη, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική αντιμετώπιση και του προβλήματος της ανεργίας, αφού σε κάθε περίπτωση τα κλειδιά της οικονομίας θα συνεχίσουν να είναι στα χέρια των καπιταλιστών και των μονοπωλιακών ομίλων, η εξουσία των οποίων είναι και το πραγματικό εμπόδιο στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, μεταξύ αυτών και του βασικού δικαιώματος, που είναι το δικαίωμα στην εργασία.

Γ. ΖΑΧ.