Ο εμποροϋπάλληλος και η "κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας"

"Κόκκινη γραμμή" για τους εμποροϋπάλληλους σε 
συμμαχία με τους αυτοαπασχολούμενους στον κλάδο δεν 
μπορεί παρά να είναι η ανάκτηση των απωλειών, σε 
αντιπαράθεση με τους μεγάλους επιχειρηματικούς 
ομίλους του εμπορίου
Είναι γεγονός ότι πριν από τις εκλογές μεγάλη μερίδα εργαζομένων έτρεφε ελπίδες πως μία κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα άλλαζε τη ζωή της. Το εμπόριο ελπίδας, οι «δημιουργικές» ασάφειες, αλλά και η οπισθοχώρηση του εργατικού - λαϊκού κινήματος οδήγησαν σε κλίμα μείωσης των απαιτήσεων των εργαζομένων.
Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υποσχέθηκε ούτε ανάκτηση των απωλειών, ούτε ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών των εργαζομένων. Αλλά και οι «πραγματικές» υποσχέσεις του, όπως το πολυδιαφημιζόμενο 751 ευρώ ως κατώτατος μισθός και η επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων που θα γίνονταν με το «καλημέρα σας», μετατέθηκαν για το 2016. Αλλά και η κατάργηση του νόμου των 7 Κυριακών για το άνοιγμα των καταστημάτων ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί. Από την άλλη, οι μνημονιακοί νόμοι που θα καταργούνταν μονοκονδυλιά, τα χαράτσια που θα ακυρώνονταν, μετατράπηκαν σε «πατριωτικό καθήκον» όλων των εργαζομένων να πληρώνουν και σαν μέσο αποκατάστασης της αξιοπρέπειάς μας.
Σήμερα, ο εργαζόμενος στο εμπόριο μπορεί πιο εύκολα να βγάλει συμπεράσματα. Μετά από όλες τις θυσίες που έχει κάνει «για το συμφέρον του» δεν μπορεί να καλύψει ούτε καν τα στοιχειώδη. Την ώρα που τα εισοδήματα συρρικνώνονται, η ΔΕΗ, η Υγεία, οι φόροι, τα χαράτσια, τα είδη πρώτης ανάγκης αυξάνονται συνεχώς. Πρέπει να κρίνει τη νέα συγκυβέρνηση με γνώμονα την απαίτηση για ανάκτηση των απωλειών του.
Οι απώλειες της κρίσης
Μέσα στην κρίση, με κορύφωση το 2010 και το 2012 με τα μνημόνια, ο εμποροϋπάλληλος είδε το μισθό του να κατακρεουργείται, αφού οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας συνδέθηκαν με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, με βάση την οποία θα καθορίζονται καθαρά από υπουργικές αποφάσεις χωρίς να έχει κανένα λόγο το σωματείο, δηλαδή οι εργαζόμενοι. Σήμερα, στο εμπόριο υπάρχουν εργαζόμενοι πολλών ταχυτήτων και αυτό γιατί οι ατομικές συμβάσεις θερίζουν, οι τριετίες και τα επιδόματα έχουν παγώσει. Πολλοί παλιοί εργαζόμενοι είδαν το μισθό τους να πέφτει στα 580 ευρώ ή να απολύονται για να προσληφθούν στη θέση τους νέοι κάτω των 25 ετών με βασικό μισθό τα 511 ευρώ. Αν συνδυαστεί μάλιστα και με τη μερική απασχόληση, ο μισθός μηνιαίως αγγίζει το εξωφρενικό ποσό των 200 ευρώ...
Η μερική απασχόληση στον κλάδο του εμπορίου έχει τη μεγαλύτερη αναλογία από το σύνολο της μη αγροτικής απασχόλησης και αγγίζει το 8,4%, με τις γυναίκες να έχουν την πρωτοκαθεδρία.
Πέραν αυτού, η απληρωσιά σε πολλούς εργασιακούς χώρους είναι πια νόμος, οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι και τα voucher είναι μια ακόμη νέα επιλογή για τους επιχειρηματίες του κλάδου, παρόλο που φαίνεται ότι δεν είναι εκτεταμένη ακόμη.
Η ανεργία θερίζει. Μόνο μέσα σε 4 χρόνια (2010 - 2013) 75 χιλιάδες εργαζόμενοι στο εμπόριο έχουν χάσει τη δουλειά τους, δηλαδή το 16,6% των εργαζομένων του κλάδου, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο της οικονομίας φτάνει το 20%.
Οσοι εργάζονται ακόμη είδαν τη δουλειά τους να εντατικοποιείται, να φτάνει και σε σημεία ακραία, με θανάτους εργαζομένων από την πίεση της δουλειάς, και τις απολαβές τους να μειώνονται. Δεν είναι τυχαίο πως, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, ο κλάδος του εμπορίου είναι δεύτερος σε ποσοστά εργατικών ατυχημάτων, μετά τον κλάδο της μεταποίησης και πριν από τον κλάδο των κατασκευών.
Η εντατικοποίηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα αφού οι απολύσεις δεν αντικαθίστανται πάντα και με μόνιμο προσωπικό, αλλά με εποχιακό, και σε άλλες περιπτώσεις δεν αντικαθίστανται καν, με αποτέλεσμα 1 εργαζόμενος να δουλεύει για 2 - 3 εργαζόμενους, κάνοντας υπερωρίες, οι οποίες μάλιστα με τους νέους αντεργατικούς νόμους δεν δίνουν κάτι ουσιαστικά παραπάνω στον εργαζόμενο, εφαρμόζονται η 6ήμερη εργασία, τα σπαστά ωράρια, ρεπό κόβονται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο «Σκλαβενίτης», ο οποίος μέσα στην κρίση έχει πολλαπλασιάσει τα κέρδη του και τις επενδύσεις του εξαγοράζοντας μικρότερα σούπερ μάρκετ και ανοίγοντας νέα καταστήματα, χωρίς όμως να προσλαμβάνει προσωπικό, αναγκάζοντας τους ήδη εργαζομένους του να εργάζονται σαν σκλάβοι, χωρίς ρεπό, αλλάζοντάς τους καταστήματα κ.λπ.
Παράλληλα, καταπατήθηκε και η κυριακάτικη αργία, μετά από χρόνια προσπαθειών των μεγαλεμπόρων, και επιδιώκεται να διαλυθούν περαιτέρω τα ωράρια των εμποροϋπαλλήλων με τις λευκές νύχτες. Ολα αυτά με το πρόσχημα της μείωσης της ανεργίας. Τι και αν το 95% των επιχειρήσεων του κλάδου δηλώνει πως δεν πρόκειται να κάνει καμία πρόσληψη με το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές;
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθούν και η επιδίωξη για την ιδιωτικοποίηση του επικουρικού ταμείου των εμποροϋπαλλήλων αλλά και οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό που έχουν να κάνουν με τις συντάξεις, τα εργατικά ατυχήματα, τα επιδόματα.
Στάση αναμονής;
Η νέα κυβέρνηση δίνει καθημερινά δείγματα γραφής για τον ταξικό προσανατολισμό της πολιτικής της. Αλλωστε, δεν είναι και τόσο «αδοκίμαστοι» και «άφθαρτοι» καθώς μέσα στο εργατικό κίνημα, όπως και στους δήμους και τις περιφέρειες, έβαλαν πλάτη για να περάσουν όλα αυτά.
Για παράδειγμα, τα συνδικαλιστικά τους στελέχη στην ΟΙΥΕ μείωσαν κατά 7,5% την κλαδική σύμβαση εργασίας του εμπορίου για να διαφυλάξουν τα κέρδη των επιχειρηματιών του κλάδου, δέχτηκαν τις 7 Κυριακές ανοιχτά τα καταστήματα με το σκεπτικό να μη γίνουν 52, αν και έγιναν τελικά το καλοκαίρι που πέρασε, στο Δήμο Λιβαδειάς την 1η Νοέμβρη η νεοεκλεγείσα δήμαρχος με τον ΣΥΡΙΖΑ οργάνωσε Λευκή Νύχτα για να βοηθήσει τους μικρούς επιχειρηματίες, όπως δήλωσε, και η Ρένα Δούρου ως περιφερειάρχης Αττικής δεν έχει δεχτεί ακόμη το Σύλλογο Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, που ήθελε να της θέσει το ζήτημα με τη νομοθετική κατοχύρωση της αργίας της Κυριακής και τις «λευκές νύχτες».
Από την άλλη, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση υποκλίνεται στους στόχους των ομίλων και των μεγάλων επιχειρήσεων, δηλαδή στη διαφύλαξη των κερδών και της ανταγωνιστικότητάς τους, ενώ υπάρχουν και οι δεσμεύσεις της ΕΕ. Μια σειρά από Συνθήκες που έχουν υπογραφεί από τη δεκαετία του '90 κιόλας και έπειτα, όπως αυτή του Μάαστριχτ, η Συνθήκη της Λισαβόνας, η Συνθήκη Σέρκας κ.λπ., ορίζουν σε γενικά πλαίσια τους αντεργατικούς όρους μέσα στους οποίους πρέπει να κινούνται οι χώρες - μέλη της και έχουν να κάνουν με ωράρια, μισθούς, ασφάλιση κ.λπ.
Στην αντίπερα όχθη...
Την ώρα που οι εργαζόμενοι είδαν τα εργασιακά τους δικαιώματα και τα εισοδήματά τους να καταρρέουν, οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου κατοχύρωσαν νέα προνόμια, που εξασφάλιζαν την κερδοφορία τους. Μειώσεις εργοδοτικών εισφορών - που σημαίνει καρατόμηση των ασφαλιστικών ταμείων - μειώσεις μισθών και κατάργηση Συλλογικών Συμβάσεων, επιδοτήσεις για τζάμπα εργασία και επενδύσεις, φορολογικές διευκολύνσεις είναι μόνο μερικές από τις «επιπτώσεις» που δέχτηκαν οι μονοπωλιακοί όμιλοι όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Παραδείγματα έχουν όλοι οι εμποροϋπάλληλοι από την πείρα τους: Εξαγορές πιο αδύναμων επιχειρήσεων που δεν άντεξαν τον μεταξύ τους ανταγωνισμό μέσα στην κρίση, άνοιγμα στο εξωτερικό, αυξήσεις τζίρου και κερδών.
Μεταξύ 2004 - 2010 οι αυτοαπασχολούμενοι του κλάδου μειώθηκαν από 23,5% σε 20,5% επί των αυτοαπασχολούμενων του συνόλου της ελληνικής οικονομίας. Αντίστοιχα, οι μεγάλες επιχειρήσεις με 250 εργαζόμενους και πάνω αυξήθηκαν κατά 22,6% και αύξησαν το προσωπικό τους κατά 40,5%, ενώ οι επιχειρήσεις μέχρι έναν εργαζόμενο μειώθηκαν κατά 14,7% και μείωσαν και το προσωπικό τους κατά 28%.
"Ασε τη ζωή που κάνεις... Πάλεψε για τη ζωή που χάνεις"
Η αναμονή σήμερα αποτελεί παγίδα για τον εργαζόμενο και στο εμπόριο. Ο πραγματικός αντίπαλος, δηλαδή τα μονοπώλια, οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου και η εξουσία τους, είναι απέναντι στον εμποροϋπάλληλο, αλλά και τους μικρεμπόρους, οι οποίοι και αυτοί βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο με την απελευθέρωση του ωραρίου, την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, τις «λευκές νύχτες», τα χαράτσια, τη φορολογία.
Οι εργαζόμενοι μέσα από την οργάνωση στα σωματεία τους πρέπει να θέσουν τη δική τους «κόκκινη γραμμή» σε συμμαχία με τους μικρούς ΕΒΕ και τους αυτοαπασχολούμενους του κλάδου, που δεν μπορεί να είναι άλλη από την ανάκτηση των απωλειών τους από την κρίση ως βάση για να παλέψουν για όλα αυτά που δικαιούνται. Ανάκτηση απωλειών σημαίνει νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας, υπογραφή κλαδικής σύμβασης με κατώτατο μισθό στα 920 ευρώ, «ξεπάγωμα» των ωριμάνσεων, των τριετιών, των επιδομάτων. Επιπλέον, να απαιτήσουν 8ωρο - 5ήμερο - 40ωρο με μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, που σημαίνει άμεση κατάργηση της μερικής απασχόλησης, του ωρομισθίου, των ελαστικών μορφών απασχόλησης.
Αυτή η διαδικασία αποτελεί την αφετηρία για τη συσπείρωση δυνάμεων για την οριστική ρήξη με το κεφάλαιο και την εξουσία του, με την προοπτική της εργατικής - λαϊκής εξουσίας, που είναι η μόνη που διασφαλίζει τα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα, που μπορεί να κάνει λαϊκή περιουσία τις επιχειρήσεις, να σχεδιάζει την οικονομία της με βάση την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών (Παιδεία, Υγεία, κατοικία, άθληση, ψυχαγωγία κ.λπ).
Αυτός ο δρόμος απαιτεί σύγκρουση με την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και όλους τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, που στόχο έχουν τη διασφάλιση και το δυνάμωμα του κεφαλαίου ενάντια στους εργαζόμενους. Και σε αυτό το δρόμο πρέπει να τραβήξουν αταλάντευτα οι εργαζόμενοι σε συντονισμό με τους μικροεπαγγελματίες για να κατακτήσουν τη ζωή που τους ανήκει.
Αιμιλία  ΒΑΜΒΑΚΙΔΟΥ
Μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις